پرش به محتوا

بسم الله الرحمن الرحیم: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۷۸: خط ۷۸:


==آثار هنری==
==آثار هنری==
بسمله از جمله آیاتی است که کتابت آن بسیار مورد توجه هنرمندان خوشنویسی قرار گرفته است و در طول تاریخ آثار متنوعی با انواع مختلف خط خوشنویسی، از آن کتابت شده است.<ref>مطیع، «تسمیه»، ص۳۲۶.</ref> کتابت بسمله در هنر کاشی‌کاری نیز، به‌عنوان یکی از هنرهای تزئینی و معماری ایران، بازنمود یافته که در سر در خانه‌ها، محراب مساجد و در اماکن مقدس نصب می‌گردد.<ref>مطیع، «تسمیه»، ص۳۲۶.</ref>
بسمله از جمله آیاتی است که کتابت آن بسیار مورد توجه هنرمندان خوشنویسی قرار گرفته است و در طول تاریخ آثار متنوعی با انواع مختلف خط خوشنویسی، از آن کتابت شده است.<ref>مطیع، «تسمیه»، ص۳۲۶.</ref> کتابت بسمله در هنر کاشی‌کاری نیز، به‌عنوان یکی از هنرهای تزئینی و معماری ایران، بازنمود یافته و آثار مختلف آن در سر در خانه‌ها، محراب مساجد و در اماکن مقدس نصب می‌گردد.<ref>مطیع، «تسمیه»، ص۳۲۶.</ref> همچنین آثار مختلفی از حک و کتابت بسمله به‌دست هنرمندان مسلمان در معرق‌کاری و قلم‌زنی پدید آمده است.


==آثار هنری درباره بسمله==
در حدیثی معروف به کسانی که «بسم الله» را به خطی خوش بنویسند، نعمت‌های فراوان بشارت داده شده است <ref>سیوطی، الدرالمنثور، همانجا؛ شیمل، ص۸۱</ref>؛ ازینرو نوشتن این عبارت همواره توجه خوشنویسان را جلب کرده و به صورت عنصری تزیینی در تذهیب نسخه‌های خطی، و در معماری، به ویژه بر طاق محراب‌ها، و سردر [[مسجد|مسجدها]] و اماکن مقدس، به کار گرفته شده است <ref>برای نمونه‌ها رجوع کنید به هراتی ؛ و نیز رجوع کنید به ایرانیکا، ذیل «بسم الله»</ref>.
از جمله عبارت‌هایی که پس از [[اسلام]] بر روی سکه‌ها حک می‌شد «بسم الله» بود. در زمان خلفای نخست و پس از گسترش نفوذ اسلام در ایران عرب‌ها از سکه‌های ایرانی فراوانی استفاده می‌کردند که در آن‌ها تصویر پادشاهان ساسانی حک شده بود. مسلمانان بر روی همین سکه‌ها به نوشتن کلام حمد و [[توحید]] (لله الحمد و بسم الله) اقدام کردند <ref>مقریزی، ص۱۵؛ دیانت، ج ۲، ص۷۳ـ ۷۴</ref>. از جمله اولین سکه‌های اسلامی، سکة بغلیه است که حَجّاج در سال ۷۵ ضرب، و بر یک روی آن «بسم الله» و بر روی دیگرش کلمۀ «حجاج» را حک کرد، اما سال بعد آن را به «الله احد، الله صمد» تغییر داد <ref>کرْملی، ص۱۳</ref>. اما اعتراض فقها در مورد تماس افراد غیر مطهر با اسمای حق باعث شد که این عبارات کمتر در سکه‌ها حک شود.
===استعمال در اشعار فارسی===
===استعمال در اشعار فارسی===
در تداول شاعران فارسی زبان، عبارت «بسم الله الرحمن الرحیم» به صورت یک اسم در آمده و مُسندالیه(موصوف، نهاد، مبتدا) قرار گرفته است. همچنین در بسیاری از مثنوی‌های داستانی به زبان فارسی به عنوان یک مصراع به کار رفته است مانند مصراع نخست بیت آغازین مخزن الاسرار [[نظامی گنجوی|نظامی]] :
در تداول شاعران فارسی زبان، عبارت «بسم الله الرحمن الرحیم» به صورت یک اسم در آمده و مُسندالیه(موصوف، نهاد، مبتدا) قرار گرفته است. همچنین در بسیاری از مثنوی‌های داستانی به زبان فارسی به عنوان یک مصراع به کار رفته است مانند مصراع نخست بیت آغازین مخزن الاسرار [[نظامی گنجوی|نظامی]] :
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۵۵۲

ویرایش