پرش به محتوا

بلخ: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۱
جز
imported>Fayaz
imported>Fayaz
خط ۶۳: خط ۶۳:
در ۳۸۹ق، بلخ نصیب محمود غزنوی گشت که با قراختاییان یا قراخانیان (ایلک خانیان) بر سر تقسیم قلمرو سامانیان به توافق رسیده بود. ولی در ۳۹۷ق بلخ توسط قراخانیان غارت شد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> در ۴۳۵ق آلپ ارسلان، سلطان سلجوقیان بلخ را پایگاه خود قرار داد. در زمان سنجر سلجوقی، نظام الملک وزیر وی، نظامیه‌ای در بلخ بنا کرد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> خوارزمشاهیان در ۶۰۲ق بلخ را به قلمرو خود افزودند. در بهار [[۶۱۸ق]] چنگیزخان، فرمانده مغولان، در بلخ دست به کشتار و ویرانی بزرگی زد که این شهر را به ویرانه تبدیل کرد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref>
در ۳۸۹ق، بلخ نصیب محمود غزنوی گشت که با قراختاییان یا قراخانیان (ایلک خانیان) بر سر تقسیم قلمرو سامانیان به توافق رسیده بود. ولی در ۳۹۷ق بلخ توسط قراخانیان غارت شد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> در ۴۳۵ق آلپ ارسلان، سلطان سلجوقیان بلخ را پایگاه خود قرار داد. در زمان سنجر سلجوقی، نظام الملک وزیر وی، نظامیه‌ای در بلخ بنا کرد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> خوارزمشاهیان در ۶۰۲ق بلخ را به قلمرو خود افزودند. در بهار [[۶۱۸ق]] چنگیزخان، فرمانده مغولان، در بلخ دست به کشتار و ویرانی بزرگی زد که این شهر را به ویرانه تبدیل کرد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref>


[[پرونده:مسجد و مرقد ابونصر پارسا در شهر بلخ افغانستان.jpg|بندانگشتی|مسجد  و مرقد ابونصر پارسا (عارف و شاعر قرن ۹ق)، بنای دوره تیموری]]
===از مغولان تا زمان حاضر===
===از مغولان تا زمان حاضر===
[[پرونده:مسجد و مرقد ابونصر پارسا در شهر بلخ افغانستان.jpg|بندانگشتی|مسجد  و مرقد ابونصر پارسا (عارف و شاعر قرن ۹ق)، بنای دوره تیموری]]
بلخ در [[۷۷۱ق]] بدست [[تیمور گورکانی]] فتح شد و او در این شهر امارت خود را اعلام کرد.<ref>میرجعفری، تیموریان و ترکمانان، ۱۳۸۴ش، ص ۱۰.</ref> بلخ پس از آن تا حدی رونق و ثبات خود را باز یافت و دوران مساعدی برای برای توسعه زندگی شهری بوجود آمد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> سلطان حسین بایقرا، آخرین سلطان تیموری در ۹۱۱ق در نبرد با شیبانیان (ازبک‌ها) کشته شد و بلخ در تصرف آنان قرار گرفت.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> احمدشاه درانی، امیر [[قندهار]] در ۱۱۶۴ق (۱۱۳۰ش)، بلخ را فتح کرد ولی دوباره به کنترل بخاراییان افتاد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref>
بلخ در [[۷۷۱ق]] بدست [[تیمور گورکانی]] فتح شد و او در این شهر امارت خود را اعلام کرد.<ref>میرجعفری، تیموریان و ترکمانان، ۱۳۸۴ش، ص ۱۰.</ref> بلخ پس از آن تا حدی رونق و ثبات خود را باز یافت و دوران مساعدی برای برای توسعه زندگی شهری بوجود آمد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> سلطان حسین بایقرا، آخرین سلطان تیموری در ۹۱۱ق در نبرد با شیبانیان (ازبک‌ها) کشته شد و بلخ در تصرف آنان قرار گرفت.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref>احمدشاه درانی در ۱۱۶۴ق (۱۱۳۰ش)، بلخ را فتح کرد ولی دوباره به کنترل بخاراییان افتاد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> در ۱۲۵۷ق (۱۲۲۰ش)، بلخ به قلمرو افغانستان افزوده شد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> بلخ در قرن دوازدهم تا حد روستایی بزرگ نزول کرده بود زیرا در ۱۲۶۱ق(۱۲۲۴ش) بیماری وبا بلخ را فراگرفت و در ۱۲۸۲ق(۱۲۴۴ش)، جایگاه خود را به عنوان مرکز ولایت از دست داد و [[مزار شریف]] جای آن را گرفت.<ref>احمدی، بلخ، ص۴۶۵.</ref> در ۱۳۱۳ش کار بازسازی و نوسازی بلخ اغاز گردید و ساختار شهری دوباره ایجاد گردید.<ref>احمدی، بلخ، ص۴۶۵.</ref>
 
در ۱۲۵۷ق (۱۲۲۰ش)، بلخ به قلمرو افغانستان افزوده شد.<ref>مدخل «بلخ» در دانشنامه جهان اسلام، ج۴، ص۱۱-۳.</ref> بلخ در قرن دوازدهم تا حد روستایی بزرگ نزول کرده بود زیرا در ۱۲۶۱ق(۱۲۲۴ش) بیماری وبا بلخ را فراگرفت و در ۱۲۸۲ق(۱۲۴۴ش)، جایگاه خود را به عنوان مرکز ولایت از دست داد و [[مزار شریف]] جای آن را گرفت.<ref>احمدی، بلخ، ص۴۶۵.</ref> در ۱۳۱۳ش کار بازسازی و نوسازی بلخ اغاز گردید و ساختار شهری دوباره ایجاد گردید.<ref>احمدی، بلخ، ص۴۶۵.</ref>


==شیعیان در بلخ==
==شیعیان در بلخ==
کاربر ناشناس