پرش به محتوا

مسجد امام (اصفهان): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۵۸: خط ۵۸:


== گنبد ==
== گنبد ==
[[پرونده:Gonbad masjed emam.jpg|بندانگشتی|نمای داخلی گنبد اصلی [[مسجد امام اصفهان]]؛ در زیر این گنبد کمترین صدا به گونه‌ای انعکاس می‌یابد که در همه جای صحن شنیده می‌شود.]]
[[پرونده:گنبد مسجد امام اصفهان.jpg|بندانگشتی|نمای داخلی گنبد اصلی [[مسجد امام اصفهان]]؛ در زیر این گنبد کمترین صدا به گونه‌ای انعکاس می‌یابد که در همه جای صحن شنیده می‌شود.]]
یکی از ویژگی‌های خاص این مسجد گنبد آن است. این گنبد در حدود ۴۰۰ سال پیش به‌ گونه‌ای طراحی شده که در زیر و نزدیک به مرکز آن، حتی کمترین صدا با وضوح و شدت بالا انعکاس می‌یابد. این وِیژگی گنبد مسجد در گذشته به دلیل عدم وجود دستگاه‌های صوتی و … برای اذان گفتن و سخنرانی‌ها بسیار مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این ویژگی منحصر به فرد بوده و در دیگر آثار باستانی ایران به چشم نمی‌خورد؛ که نشان دهنده دانش بالای سازندگان و معماران این گنبد از مسائل فیزیکی و ریاضی مربوط به پژواک صوت دارد.{{مدرک}}
یکی از ویژگی‌های خاص این مسجد گنبد آن است. این گنبد در حدود ۴۰۰ سال پیش به‌ گونه‌ای طراحی شده که در زیر و نزدیک به مرکز آن، حتی کمترین صدا با وضوح و شدت بالا انعکاس می‌یابد. این وِیژگی گنبد مسجد در گذشته به دلیل عدم وجود دستگاه‌های صوتی و … برای اذان گفتن و سخنرانی‌ها بسیار مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این ویژگی منحصر به فرد بوده و در دیگر آثار باستانی ایران به چشم نمی‌خورد؛ که نشان دهنده دانش بالای سازندگان و معماران این گنبد از مسائل فیزیکی و ریاضی مربوط به پژواک صوت دارد.{{مدرک}}


خط ۶۶: خط ۶۶:


=== نبوغ معماران در تنظیم نمای بیرونی ===
=== نبوغ معماران در تنظیم نمای بیرونی ===
[[پرونده:Nagsh-jahan-esfahan.jpg|بندانگشتی|۴۰۰px|نمای بیرونی مسجد به طرز نبوغ آمیزی با میدان هماهنگ شده است]]
از دیگر نکات‌ قابل‌ توجه‌ در طرح‌ مسجد، نبوغ‌ معماران‌ آن‌ است‌. در محاسبه نمای ساختمان‌ از دیدگاه‌ میدان‌، رابطه دید میان‌ بلندترین‌ بخشهای‌ مسجد - یعنی‌ ایوان‌ سر در ورودی‌ و گنبد ایوان‌ مقابل‌ قبله‌ - توسط مناره‌هایی‌ که‌ جفت‌ اول‌ آن‌ با ارتفاع‌ کمتر، گویی‌ انعکاس‌ جفت‌ دوم‌ است‌، چنان‌ برقرار شده‌ که‌ از دیدگاه‌ میدان‌ نه‌تنها احجام‌ درونی‌ ساختمان‌ مشخص‌ شده‌، بلکه‌ ژرفانمایی‌ استثنایی‌ نیز پدید آورده‌ است‌.{{مدرک}}
از دیگر نکات‌ قابل‌ توجه‌ در طرح‌ مسجد، نبوغ‌ معماران‌ آن‌ است‌. در محاسبه نمای ساختمان‌ از دیدگاه‌ میدان‌، رابطه دید میان‌ بلندترین‌ بخشهای‌ مسجد - یعنی‌ ایوان‌ سر در ورودی‌ و گنبد ایوان‌ مقابل‌ قبله‌ - توسط مناره‌هایی‌ که‌ جفت‌ اول‌ آن‌ با ارتفاع‌ کمتر، گویی‌ انعکاس‌ جفت‌ دوم‌ است‌، چنان‌ برقرار شده‌ که‌ از دیدگاه‌ میدان‌ نه‌تنها احجام‌ درونی‌ ساختمان‌ مشخص‌ شده‌، بلکه‌ ژرفانمایی‌ استثنایی‌ نیز پدید آورده‌ است‌.{{مدرک}}


=== کاشی‌کاری‌ها ===
=== کاشی‌کاری‌ها ===
[[پرونده:Kashi kari.jpg|بندانگشتی]]
[[پرونده:کاشی کاری مسجد امام اصفهان.jpg|بندانگشتی]]
[[پرونده:Moqarnas_emam_(8).jpg|بندانگشتی|بخشی از مقرنس‌های مسجد امام]]
بخش‌ عمده شکوه‌ و زیبایی‌ مسجد امام‌ اصفهان‌ برآیند تزیینات‌ کاشی‌ کاری آن‌ است‌ که‌ تمامی‌ سطوح‌ نمایان‌ خارجی‌ و کلیه سطوح‌ داخلی‌ از بالای‌ ازاره‌های‌ مرمری‌ را شامل‌ می‌شود. شاهکار کاشی‌کاری مسجد در سر در ورودی مشهود است‌. طرح‌های اسلیمی‌ متنوع‌ و کتیبه‌ها با کاشی‌های معرق‌ اعلا نمای ورودی را می‌پوشاند. ابزار طنابی‌ با کاشی‌ آبی‌رنگ‌ از دو گلدان‌ نقش‌ برجسته مرمرین‌ برخاسته‌، قوس‌ ایوان‌ را تزیین‌ می‌کند. نیم‌ گنبد ورودی با رده‌های مقرنس‌ کاشی‌ کاری از بالای حاشیه کتیبه اصلی‌ که‌ پایه‌گذاری مسجد را اعلام‌ می‌دارد، منشأ می‌گیرد. در هر طرف‌ درِ ورودی قاب‌بند تزیینی‌ با طرح‌های ترنج‌ و اسلیمی‌ بر کاشی‌ مرغوب‌ اجرا شده‌ است‌. برخلاف‌ کاشی‌های معرق‌ ورودی مسجد، تزیینات‌ دیگر بخش‌های ساختمان‌ از کاشی‌های خشتی‌ ۷ رنگ‌ است‌ که‌ در آن‌ها درجات‌ مختلف‌ رنگ‌ آبی‌ بر دیگر رنگ‌ها ارجحیت‌ یافته‌، به‌ استثنای شبستان‌ها که‌ با کاشی‌هایی‌ بیشتر به‌ رنگ‌ زرد و سبز در مرمت‌های بعد از صفویه‌ پوشیده‌ شده‌ است‌. کیفیت‌ مصالح‌ و نحوه اجرای کاشی‌های ۷ رنگ‌ مسجد از کاشی‌های معرق‌ ایوان‌ ورودی پایین‌تر است‌. شاید سبب‌ آن‌ هزینه گزاف‌، و عجله‌ای بوده‌ است‌ که‌ برای به‌ پایان‌ بردن‌ تزیین‌ چنین‌ بنای وسیعی‌ داشته‌اند.{{مدرک}}
بخش‌ عمده شکوه‌ و زیبایی‌ مسجد امام‌ اصفهان‌ برآیند تزیینات‌ کاشی‌ کاری آن‌ است‌ که‌ تمامی‌ سطوح‌ نمایان‌ خارجی‌ و کلیه سطوح‌ داخلی‌ از بالای‌ ازاره‌های‌ مرمری‌ را شامل‌ می‌شود. شاهکار کاشی‌کاری مسجد در سر در ورودی مشهود است‌. طرح‌های اسلیمی‌ متنوع‌ و کتیبه‌ها با کاشی‌های معرق‌ اعلا نمای ورودی را می‌پوشاند. ابزار طنابی‌ با کاشی‌ آبی‌رنگ‌ از دو گلدان‌ نقش‌ برجسته مرمرین‌ برخاسته‌، قوس‌ ایوان‌ را تزیین‌ می‌کند. نیم‌ گنبد ورودی با رده‌های مقرنس‌ کاشی‌ کاری از بالای حاشیه کتیبه اصلی‌ که‌ پایه‌گذاری مسجد را اعلام‌ می‌دارد، منشأ می‌گیرد. در هر طرف‌ درِ ورودی قاب‌بند تزیینی‌ با طرح‌های ترنج‌ و اسلیمی‌ بر کاشی‌ مرغوب‌ اجرا شده‌ است‌. برخلاف‌ کاشی‌های معرق‌ ورودی مسجد، تزیینات‌ دیگر بخش‌های ساختمان‌ از کاشی‌های خشتی‌ ۷ رنگ‌ است‌ که‌ در آن‌ها درجات‌ مختلف‌ رنگ‌ آبی‌ بر دیگر رنگ‌ها ارجحیت‌ یافته‌، به‌ استثنای شبستان‌ها که‌ با کاشی‌هایی‌ بیشتر به‌ رنگ‌ زرد و سبز در مرمت‌های بعد از صفویه‌ پوشیده‌ شده‌ است‌. کیفیت‌ مصالح‌ و نحوه اجرای کاشی‌های ۷ رنگ‌ مسجد از کاشی‌های معرق‌ ایوان‌ ورودی پایین‌تر است‌. شاید سبب‌ آن‌ هزینه گزاف‌، و عجله‌ای بوده‌ است‌ که‌ برای به‌ پایان‌ بردن‌ تزیین‌ چنین‌ بنای وسیعی‌ داشته‌اند.{{مدرک}}


== اهداف بنا ==
== اهداف بنا ==
[[پرونده:مقرنس مسجد امام اصفهان.jpg|بندانگشتی|بخشی از مقرنس‌های مسجد امام]]
عظمت‌ و شکوه‌ مسجد و طرز قرار گرفتن‌ آن‌ در ضلع‌ جنوبی‌ میدان‌،
عظمت‌ و شکوه‌ مسجد و طرز قرار گرفتن‌ آن‌ در ضلع‌ جنوبی‌ میدان‌،
گنبدخانه مسجد امام‌ اصفهان‌
گنبدخانه مسجد امام‌ اصفهان‌
Automoderated users، confirmed، movedable، protected، templateeditor
۲٬۸۷۶

ویرایش