پرش به محتوا

هبوط: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۶ نوامبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵{{پانویس۲}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:


پیرامون [[ابلیس]] یک دستور خروج وجود دارد که پس از سجده نکردن بر [[آدم]]، به او ابلاغ شده است.<ref>سوره حجر، آیه ۳۴.</ref> همچنین یک دستور به هبوط وجود دارد که پس از فریب آدم و حوا در خوردن میوه ممنوعه، گفته شد: «قال فَاهْبِطْ مِنْها؛ (خداوند) گفت: از آن (مقام و مرتبه‌ات) فرود آی».<ref>سوره اعراف، آیه ۱۳.</ref>  
پیرامون [[ابلیس]] یک دستور خروج وجود دارد که پس از سجده نکردن بر [[آدم]]، به او ابلاغ شده است.<ref>سوره حجر، آیه ۳۴.</ref> همچنین یک دستور به هبوط وجود دارد که پس از فریب آدم و حوا در خوردن میوه ممنوعه، گفته شد: «قال فَاهْبِطْ مِنْها؛ (خداوند) گفت: از آن (مقام و مرتبه‌ات) فرود آی».<ref>سوره اعراف، آیه ۱۳.</ref>  
مفسران برای جمع بین دو دستور به خروج و هبوط و چگونگی اجازه ورود به بهشت پس از دستور به خروج، توجیهاتی را ذکر کرده‌اند.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج ۳، ص۴۶۳؛ قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۱، ص۲۵۸.</ref>افزون براین دو امر به هبوط یک بار هم امربه هبوط به صورت جمع است در آیه ۳۸ سوره بقره{{یاد| قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْهَا جَمِيعًا ۖ فَإِمَّا يَأْتِيَنَّكُمْ مِنِّي هُدًى فَمَنْ تَبِعَ هُدَايَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ}} که به باور علامه طباطبایی <ref>العلامة الطباطبائي، الميزان في تفسير القرآن، ج۱، ص۱۳۲.</ref> مخاطب در امر و خطاب اهبطوا که آدم و حوا و ابليس هستند، به منزله جمع بين دو خطاب ديگر است نخست خطابى كه در آیه ۷ سوره اعراف {{یاد| قَالَ فَاهْبِطْ مِنْهَا فَمَا يَكُونُ لَكَ أَنْ تَتَكَبَّرَ فِيهَا فَاخْرُجْ إِنَّكَ مِنَ الصَّاغِرِينَ}}متوجه خصوص ابليس شده است و ديگر خطابى كه در آیه ۱۲۳ سوره طه {{یاد| قَالَ اهْبِطَا مِنْهَا جَمِيعًا ۖ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ}}متوجه خصوص آدم و حوا شده است. آیت الله [[عبدالله جوادی آملی]] مفسر قرآن نیز در توجیه نظر علامه گفته است که هبوط ابليس از منزلت بود، ولى هبوط آدم، با حفظ كرامت، نزول در زمين بود؛ يعنى استقرار در زمين، مشترك بين آدم و ابليس بود، اما ابليس با فقد و از دست دادن درجه پيشين وارد زمين شد و آدم عليه السلام با حفظ مرتبت قبلى در زمين مستقر شد و براى صدور خطاب مشترك «اهبطوا» در آيه محل بحث، لازم نيست منزلتى كه آدم و حوا با خطاب «اهبطا» از آن تنزل يافتند (يعنى بهشتى كه در سوره طه ، ويژگى هاى آن بيان شده :ان لك الا تجوع فيها ولا تعرى # و انك لا تظما فيها ولا تضحى همان منزلتى باشد كه ابليس پس از خطاب «فاهبط» از آن فرود آمد. وی همچنین استنباط زمخشرى  راجع به مخاطب نبودن ابليس در امر اهبطوا و همچنين استظهار [[ ملاصدرا |صدرالمتالهين]] كه اختصاص خطاب به آدم و حوا را اولى دانستند ناتمام دانسته است.<ref>جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم
مفسران برای جمع بین دو دستور به خروج و هبوط و چگونگی اجازه ورود به بهشت پس از دستور به خروج، توجیهاتی را ذکر کرده‌اند.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج ۳، ص۴۶۳؛ قرطبی، الجامع لأحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۱۱، ص۲۵۸.</ref>افزون براین دو امر به هبوط یک بار هم امربه هبوط به صورت جمع است در آیه ۳۸ سوره بقره{{یاد| قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْهَا جَمِیعًا ۖ فَإِمَّا یأْتِینَّکمْ مِنِّی هُدًی فَمَنْ تَبِعَ هُدَای فَلَا خَوْفٌ عَلَیهِمْ وَلَا هُمْ یحْزَنُونَ}} که به باور علامه طباطبایی<ref>العلامة الطباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۱۳۲.</ref> مخاطب در امر و خطاب اهبطوا که آدم و حوا و ابلیس هستند، به منزله جمع بین دو خطاب دیگر است نخست خطابی که در آیه ۷ سوره اعراف {{یاد| قَالَ فَاهْبِطْ مِنْهَا فَمَا یکونُ لَک أَنْ تَتَکبَّرَ فِیهَا فَاخْرُجْ إِنَّک مِنَ الصَّاغِرِینَ}}متوجه خصوص ابلیس شده است و دیگر خطابی که در آیه ۱۲۳ سوره طه {{یاد| قَالَ اهْبِطَا مِنْهَا جَمِیعًا ۖ بَعْضُکمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ}}متوجه خصوص آدم و حوا شده است. آیت الله [[عبدالله جوادی آملی]] مفسر قرآن نیز در توجیه نظر علامه گفته است که هبوط ابلیس از منزلت بود، ولی هبوط آدم، با حفظ کرامت، نزول در زمین بود؛ یعنی استقرار در زمین، مشترک بین آدم و ابلیس بود، اما ابلیس با فقد و از دست دادن درجه پیشین وارد زمین شد و آدم علیه‌السلام با حفظ مرتبت قبلی در زمین مستقر شد و برای صدور خطاب مشترک «اهبطوا» در آیه محل بحث، لازم نیست منزلتی که آدم و حوا با خطاب «اهبطا» از آن تنزل یافتند (یعنی بهشتی که در سوره طه، ویژگی‌های آن بیان شده :ان لک الا تجوع فیها ولا تعری # و انک لا تظما فیها ولا تضحی همان منزلتی باشد که ابلیس پس از خطاب «فاهبط» از آن فرود آمد. وی همچنین استنباط زمخشری راجع به مخاطب نبودن ابلیس در امر اهبطوا و همچنین استظهار [[ملاصدرا|صدرالمتالهین]] که اختصاص خطاب به آدم و حوا را اولی دانستند ناتمام دانسته است.<ref>جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم
</ref>
</ref>


خط ۴۳: خط ۴۳:
{{منابع}}
{{منابع}}
* حقی بروسوی، اسماعیل، تفسیر روح البیان، دارالفکر، بیروت، بی‌تا.
* حقی بروسوی، اسماعیل، تفسیر روح البیان، دارالفکر، بیروت، بی‌تا.
* راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت،‌ دار القلم، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
* راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت،دار القلم، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
* صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم، تفسیر القرآن الکریم، تحقیق: خواجوی، محمد، انتشارات بیدار، قم، چاپ دوم، ۱۳۶۶ش.
* صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم، تفسیر القرآن الکریم، تحقیق: خواجوی، محمد، انتشارات بیدار، قم، چاپ دوم، ۱۳۶۶ش.
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: بلاغی، محمد جواد، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه: بلاغی، محمد جواد، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
* فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب،‌ دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق.
* فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، دار احیاء التراث العربی، بیروت، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق.
* قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران،‌ دار الکتب الإسلامیة، چاپ ششم، ۱۳۷۱ش.
* قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ ششم، ۱۳۷۱ش.
* قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ اول، ۱۳۶۴ش.
* قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ اول، ۱۳۶۴ش.
* مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران،‌ دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.
* مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.
* منتظری، حسین‌علی، درس‌هایی از نهج البلاغه، تهران، سرایی، جلد اول، چاپ دوم، ۱۳۸۳ش.
* منتظری، حسین‌علی، درس‌هایی از نهج البلاغه، تهران، سرایی، جلد اول، چاپ دوم، ۱۳۸۳ش.
* نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، انتشارات اسلامیة، تهران، چاپ اول، ۱۳۹۸ق.
* نجفی خمینی، محمد جواد، تفسیر آسان، انتشارات اسلامیة، تهران، چاپ اول، ۱۳۹۸ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{اصطلاحات قرآنی}}
{{اصطلاحات قرآنی}}


Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۵٬۷۳۸

ویرایش