پرش به محتوا

مساجد سبعه: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:


==معرفی==
==معرفی==
مساجد سبعه، عنوان هفت مسجدی است که در [[مدینه]] و در نزدیکی هم قرار دارد. گفته شده این مساجد در ماجرای [[غزوه خندق|جنگ خندق]]، محل افرادی بوده که در آن حضور داشتند و یا نماز گزاردند. این مساجد کوچک در سمت غربی کوه سَلْع و در نزدیکی خندقی که مسلمانان در زمان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] برای دفاع از مدینه در مقابل حمله کفار کنده بودند، واقع شده‌ است.<ref>امینی گلستانی، کشکول گلستانی، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۴۹۳و۴۹۴.</ref> از مساجد سبعه، تنها مسجدهای فتح و ابوبکر بازسازی شده<ref>حسنی، سیری در اماکن سرزمین وحی، ۱۳۷۱ش، ص۷۴.</ref> و برخی از آن‌ها طی سال‌های گذشته، تخریب شده‌اند.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۶۱.</ref> از این مساجد، با نام‌های «مساجد فتح» و «مساجد خندق» نیز یاد می‌شود.<ref>[https://azsharghi.haj.ir/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%85%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87-%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF-%D8%AE%D9%86%D8%AF%D9%82 مساجد فتح يا مساجد خندق]، وبگاه حج و زیارت استان آذربایجان‌شرقی.</ref>
مساجد سبعه، عنوان هفت مسجدی است که در [[مدینه]] و در نزدیکی هم قرار دارد. گفته شده این مساجد در ماجرای [[غزوه خندق|جنگ خندق]]، محل افرادی بوده که در آن حضور داشتند و یا نماز گزاردند. این مساجد کوچک در سمت غربی کوه سَلْع و در نزدیکی خندقی که مسلمانان در زمان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] برای دفاع از مدینه در مقابل حمله کفار کنده بودند، واقع شده‌ است.<ref>امینی گلستانی، کشکول گلستانی، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۴۹۳و۴۹۴.</ref> از مساجد سبعه، تنها مسجدهای فتح و ابوبکر بازسازی شده<ref>حسنی، سیری در اماکن سرزمین وحی، ۱۳۷۱ش، ص۷۴.</ref> و برخی از آن‌ها طی سال‌های گذشته، تخریب شده‌اند.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۶۱.</ref> از این مساجد، با نام‌های «مساجد فتح» و «مساجد خندق» نیز یاد می‌شود.<ref>[https://azsharghi.haj.ir/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%85%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87-%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF-%D8%AE%D9%86%D8%AF%D9%82 «مساجد فتح يا مساجد خندق»]، وبگاه حج و زیارت استان آذربایجان‌شرقی.</ref>
===نام‌ها===
===نام‌ها===
نام هفت مسجد سبعه به این شرح است:
نام هفت مسجد سبعه به این شرح است:
[[پرونده:مسجد فتح.jpg|250px|بندانگشتی|تابلوی نصب‌شده بر مسجد فتح که بازسازی آن را در زمان پادشاهی فهد بن عبدالعزیز و در سال ۱۴۱۱ق نشان می‌دهد.]]
[[پرونده:مسجد فتح.jpg|250px|بندانگشتی|تابلوی نصب‌شده بر مسجد فتح که بازسازی آن را در زمان پادشاهی فهد بن عبدالعزیز و در سال ۱۴۱۱ق نشان می‌دهد.]]
*[[مسجد فتح]] مهمترین مسجد در میان مساجد سبعه است که به نام‌های «مسجد الاعلی» و «مسجد احزاب» نیز مشهور است<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه ۱۳۷۹ش، ص۳۵۷.</ref> و «مسجد خندق» هم گفته‌اند.<ref>[https://fa.alkawthartv.ir/news/253387 مسجدی که یادگار جنگ خندق است]، شبکه الکوثر.</ref> این مسجد که بر بلندی و دامنه کوه قرار داشته، مکانی بوده که دعای پیامبر اکرم(ص) برای پیروزی در جنگ [[استجابت دعا|مستجاب]] شد و خبر فتح و پیروزی سپاه اسلام در این محل به پیامبر(ص) رسید. مسجد فتح را [[عمر بن عبدالعزیز]] بنا کرد و در زمان سیف‌الدین بن ابی‌الهیجاء تجدید بنا شد و بار دیگر در زمان حکومت عثمانی، مرمت و بازسازی گردید.<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 مساجد «سبعه» در مدینه منوره، مکانی برای گردشگری دینی]، خبرگزاری شبستان.</ref> بنای فعلی مسجد فتح از زمان عبدالمجید اول و مربوط به سال [[۱۲۷۰ هجری قمری|۱۲۷۰ق]] است و دولت سعودی این مسجد را در سال ۱۴۱۱ق تعمیر کرد.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۵۹.</ref>
*[[مسجد فتح]] مهمترین مسجد در میان مساجد سبعه است که به نام‌های «مسجد الاعلی» و «مسجد احزاب» نیز مشهور است<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه ۱۳۷۹ش، ص۳۵۷.</ref> و «مسجد خندق» هم گفته‌اند.<ref>[https://fa.alkawthartv.ir/news/253387 «مسجدی که یادگار جنگ خندق است»]، شبکه الکوثر.</ref> این مسجد که بر بلندی و دامنه کوه قرار داشته، مکانی بوده که دعای پیامبر اکرم(ص) برای پیروزی در جنگ [[استجابت دعا|مستجاب]] شد و خبر فتح و پیروزی سپاه اسلام در این محل به پیامبر(ص) رسید. مسجد فتح را [[عمر بن عبدالعزیز]] بنا کرد و در زمان سیف‌الدین بن ابی‌الهیجاء تجدید بنا شد و بار دیگر در زمان حکومت عثمانی، مرمت و بازسازی گردید.<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 «مساجد «سبعه» در مدینه منوره، مکانی برای گردشگری دینی»]، خبرگزاری شبستان.</ref> بنای فعلی مسجد فتح از زمان عبدالمجید اول و مربوط به سال [[۱۲۷۰ هجری قمری|۱۲۷۰ق]] است و دولت سعودی این مسجد را در سال ۱۴۱۱ق تعمیر کرد.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۵۹.</ref>
[[پرونده:مسجد امام علی در مدینه.jpg|250px|بندانگشتی|تصویری قدیمی از مسجد امام علی در مدینه]]
[[پرونده:مسجد امام علی در مدینه.jpg|250px|بندانگشتی|تصویری قدیمی از مسجد امام علی در مدینه]]
*مسجد علی بن ابی‌طالب(ع) به مساحت ۳۵ مترمربع در جنوب مسجد سلمان فارسی و در نزدیکی مسجد فاطمه(س) قرار دارد.<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 مساجد «سبعه» در مدینه منوره، مکانی برای گردشگری دینی]، خبرگزاری شبستان.</ref> این مسجد علاوه بر مکان دیده‌بانی در جنگ، محل [[عبادت]] امیرمؤمنان نیز بوده است.<ref>حسنی، سیری در اماکن سرزمین وحی، ۱۳۷۱ش، ص۷۴.</ref> به‌نوشته سمهودی از عالمان [[شافعی‌مذهب]] در قرن دهم قمری، پس از آن که این مسجد ویران شد، امیر زین‌الدین ضیغم منصوری، امیر مدینه در سال [[۸۷۶هجری قمری|۸۷۶ق]] آن را تجدید بنا کرد.<ref>سمهودی، وفاء الوفاء، ۲۰۰۶م، ج۳، ص۴۳و۴۴.</ref> [[علامه مجلسی]] از این مسجد با نام مسجد امیرالمؤمینین نام برده که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در آن نماز گزارده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۲۰، ص۲۳۰.</ref>
*مسجد علی بن ابی‌طالب(ع) به مساحت ۳۵ مترمربع در جنوب مسجد سلمان فارسی و در نزدیکی مسجد فاطمه(س) قرار دارد.<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 مساجد «سبعه» در مدینه منوره، مکانی برای گردشگری دینی]، خبرگزاری شبستان.</ref> این مسجد علاوه بر مکان دیده‌بانی در جنگ، محل [[عبادت]] امیرمؤمنان نیز بوده است.<ref>حسنی، سیری در اماکن سرزمین وحی، ۱۳۷۱ش، ص۷۴.</ref> به‌نوشته سمهودی از عالمان [[شافعی‌مذهب]] در قرن دهم قمری، پس از آن که این مسجد ویران شد، امیر زین‌الدین ضیغم منصوری، امیر مدینه در سال [[۸۷۶هجری قمری|۸۷۶ق]] آن را تجدید بنا کرد.<ref>سمهودی، وفاء الوفاء، ۲۰۰۶م، ج۳، ص۴۳و۴۴.</ref> [[علامه مجلسی]] از این مسجد با نام مسجد امیرالمؤمینین نام برده که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] در آن نماز گزارده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۲۰، ص۲۳۰.</ref>
[[پرونده:مسجد حضرت فاطمه در مدینه.jpg|250px|بندانگشتی|نمایی از مسجد حضرت فاطمه، مسدود شده با بلوک‌های سیمانی]]
[[پرونده:مسجد حضرت فاطمه در مدینه.jpg|250px|بندانگشتی|نمایی از مسجد حضرت فاطمه، مسدود شده با بلوک‌های سیمانی]]
*مسجد فاطمه(س) در غرب مسجد امام علی(ع) مسجدی کوچک حدود ۱۲ مترمربع<ref>[https://www.rajanews.com/news/204468 جرم این مسجد کوچک، نام زهرا(س) است]، رجانیوز.</ref> و بدون سقف بود که گفته شده حضرت زهرا(س) هنگام جنگ خندق در این مکان برای پدر و همسرش علی(ع) غذا و نان تهیه می‌کرد<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 مساجد «سبعه» در مدینه منوره، مکانی برای گردشگری دینی]، خبرگزاری شبستان.</ref> و برای پیروزی مسلمانان مشغول دعا و نماز بود.<ref>حسنی، سیری در اماکن سرزمین وحی، ۱۳۷۱ش، ص۷۴.</ref>
*مسجد فاطمه(س) در غرب مسجد امام علی(ع) مسجدی کوچک حدود ۱۲ مترمربع<ref>[https://www.rajanews.com/news/204468 «جرم این مسجد کوچک، نام زهرا(س) است»]، رجانیوز.</ref> و بدون سقف بود که گفته شده حضرت زهرا(س) هنگام جنگ خندق در این مکان برای پدر و همسرش علی(ع) غذا و نان تهیه می‌کرد<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 «مساجد «سبعه» در مدینه منوره، مکانی برای گردشگری دینی»]، خبرگزاری شبستان.</ref> و برای پیروزی مسلمانان مشغول دعا و نماز بود.<ref>حسنی، سیری در اماکن سرزمین وحی، ۱۳۷۱ش، ص۷۴.</ref>
[[پرونده:مسجد سلمان فارسی در مدینه.jpg|250px|بندانگشتی|مسجد سلمان فارسی]]
[[پرونده:مسجد سلمان فارسی در مدینه.jpg|250px|بندانگشتی|مسجد سلمان فارسی]]
*مسجد سلمان فارسی به مساحت ۴۰ مترمربع در قسمت جنوبی مسجد فتح قرار دارد. این مسجد هم در زمان [[عمر بن عبدالعزیز]] ساخته شد.<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 مساجد «سبعه» در مدینه منوره، مکانی برای گردشگری دینی]، خبرگزاری شبستان.</ref> در منابع شیعی سفارش شده است که در این مسجد، نماز خوانده شود.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۵۹.</ref>
*مسجد سلمان فارسی به مساحت ۴۰ مترمربع در قسمت جنوبی مسجد فتح قرار دارد. این مسجد هم در زمان [[عمر بن عبدالعزیز]] ساخته شد.<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 «مساجد «سبعه» در مدینه منوره، مکانی برای گردشگری دینی»]، خبرگزاری شبستان.</ref> در منابع شیعی سفارش شده است که در این مسجد، نماز خوانده شود.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۵۹.</ref>


*مسجد [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] در جنوب‌غربی مسجد سلمان و در پانزده متری آن قرار داشت. این مسجد سال ۱۳۸۰ش تخریب شد و امروزه محل توقف اتوبوس‌های زائران است.<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 مساجد «سبعه» در مدینه منوره، مکانی برای گردشگری دینی]، خبرگزاری شبستان.</ref>  
*مسجد [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] در جنوب‌غربی مسجد سلمان و در پانزده متری آن قرار داشت. این مسجد سال ۱۳۸۰ش تخریب شد و امروزه محل توقف اتوبوس‌های زائران است.<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 «مساجد «سبعه» در مدینه منوره، مکانی برای گردشگری دینی»]، خبرگزاری شبستان.</ref>  


*مسجد [[عمر بن خطاب]] در مجاورت مسجد ابوبکر قرار دارد<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 مساجد «سبعه» در مدینه منوره، مکانی برای گردشگری دینی]، خبرگزاری شبستان.</ref> و ۱۲۳ مترمربع وسعت آن است.<ref>[https://azsharghi.haj.ir/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%85%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87-%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF-%D8%AE%D9%86%D8%AF%D9%82 مساجد فتح يا مساجد خندق]، وبگاه حج و زیارت استان آذربایجان‌شرقی.</ref>
*مسجد [[عمر بن خطاب]] در مجاورت مسجد ابوبکر قرار دارد<ref>[http://www.shabestan.ir/detail/News/939132 «مساجد «سبعه» در مدینه منوره»، مکانی برای گردشگری دینی]، خبرگزاری شبستان.</ref> و ۱۲۳ مترمربع وسعت آن است.<ref>[https://azsharghi.haj.ir/%D8%B2%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87-%D9%85%D8%B5%D9%88%D8%B1-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87-%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%87/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%AC%D8%AF-%D8%AE%D9%86%D8%AF%D9%82 «مساجد فتح يا مساجد خندق»]، وبگاه حج و زیارت استان آذربایجان‌شرقی.</ref>


*[[مسجد قبلتین|مسجد ذوالقبلتین]] یا مسجد قبلتین، مسجدی است که در آن قبله مسلمانان در هنگام نماز ظهر از [[بیت‌المقدس]] به [[کعبه]] تغییر یافت. نام این مسجد مسجد «بنی‌سالم» بوده و بعدها به مسجد ذوالقبلتین مشهور شد.<ref> امینی گلستانی، کشکول گلستانی، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۴۹۳و۴۹۴.</ref> 
*[[مسجد قبلتین|مسجد ذوالقبلتین]] یا مسجد قبلتین، مسجدی است که در آن قبله مسلمانان در هنگام نماز ظهر از [[بیت‌المقدس]] به [[کعبه]] تغییر یافت. نام این مسجد مسجد «بنی‌سالم» بوده و بعدها به مسجد ذوالقبلتین مشهور شد.<ref> امینی گلستانی، کشکول گلستانی، ۱۳۹۱ش، ج۲، ص۴۹۳و۴۹۴.</ref> 


==اختلاف در تعداد==
==اختلاف در تعداد==
در تعداد مساجد اختلاف است؛ بعضی گفته‌اند یکی از مساجد، تخریب شده و بعضی نیز گفته‌اند در اصل شش مسجد بوده و مسجد ذوقبلتین را هفتمین آن می‌دانند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/101785/ مساجد تاریخی و مشهور تمدن اسلامی (مساجد سبعه یا سته)]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
در تعداد مساجد اختلاف است؛ بعضی گفته‌اند یکی از مساجد، تخریب شده و بعضی نیز گفته‌اند در اصل شش مسجد بوده و مسجد ذوقبلتین را هفتمین آن می‌دانند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/101785/ «مساجد تاریخی و مشهور تمدن اسلامی (مساجد سبعه یا سته)»]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>


سمهودی در کتاب وفاءُالوفا سه مسجد فتح، سلمان و علی(ع) را معرفی کرده و نامی از مسجد چهارم که به نام مسجد ابوبکر بوده، نمی‌برد.<ref>سمهودی، وفاء الوفاء، ۲۰۰۶م، ج۳، ص۴۳و۴۴.</ref> بانی این سه مسجد؛ در سال ۵۷۵ و ۵۷۷ق یکی از امرای حکومت [[فاطمیان]] با نام امیر سیف‌الدین حسین بن هیجاء بوده است. به‌گفته [[رسول جعفریان]]، مساجد سه‌گانه بعدی، مربوط به پس از این زمان است<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۵۹و۳۶۰.</ref> و تا قرن نهم هجری و حتی پس از آن، نامی از مسجد ابوبکر نبوده و این مسجد در حدود سال ۱۳۰۳ق ساخته شده است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۶۲.</ref>
سمهودی در کتاب وفاءُالوفا سه مسجد فتح، سلمان و علی(ع) را معرفی کرده و نامی از مسجد چهارم که به نام مسجد ابوبکر بوده، نمی‌برد.<ref>سمهودی، وفاء الوفاء، ۲۰۰۶م، ج۳، ص۴۳و۴۴.</ref> بانی این سه مسجد؛ در سال ۵۷۵ و ۵۷۷ق یکی از امرای حکومت [[فاطمیان]] با نام امیر سیف‌الدین حسین بن هیجاء بوده است. به‌گفته [[رسول جعفریان]]، مساجد سه‌گانه بعدی، مربوط به پس از این زمان است<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۵۹و۳۶۰.</ref> و تا قرن نهم هجری و حتی پس از آن، نامی از مسجد ابوبکر نبوده و این مسجد در حدود سال ۱۳۰۳ق ساخته شده است.<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۶۲.</ref>


==تخریب==
==تخریب==
تا سال ۱۴۱۹ق درب مسجد فاطمه(س) باز بوده و زائران در آن نماز می‌گزاردند. پس از آن حکومت سعودی، به‌دلیل ازدحام فراوان<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۶۱.</ref> و [[بدعت]] خواندن زیارت آن مکان،<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/453933/ فتوای تخریب مساجد سبعه در مدینه منوره]، پایگاه خبری مشرق.</ref> ابتدا آن را مسدود و سپس تخریب کرد.<ref>امینی گلستانی، کشکول گلستانی، ۱۳۷۹ش، ج ۲، ص۴۹۳-۴۹۵؛ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۶۱.</ref> شیخ صالح الفوزان، مُفتیِ وهابی اهل عربستان، خواستار تخریب مساجد سبعه شده بود.<ref>[https://www.irna.ir/news/81721389/ وهابیون به‌دنبال تخریب مساجد هفتگانه در مدینه منوره هستند]، خبرگزاری ایرنا.</ref>  
تا سال ۱۴۱۹ق درب مسجد فاطمه(س) باز بوده و زائران در آن نماز می‌گزاردند. پس از آن حکومت سعودی، به‌دلیل ازدحام فراوان<ref>جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۶۱.</ref> و [[بدعت]] خواندن زیارت آن مکان،<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/453933/ «فتوای تخریب مساجد سبعه در مدینه منوره»]، پایگاه خبری مشرق.</ref> ابتدا آن را مسدود و سپس تخریب کرد.<ref>امینی گلستانی، کشکول گلستانی، ۱۳۷۹ش، ج ۲، ص۴۹۳-۴۹۵؛ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۷۹ش، ص۳۶۱.</ref> شیخ صالح الفوزان، مُفتیِ وهابی اهل عربستان، خواستار تخریب مساجد سبعه شده بود.<ref>[https://www.irna.ir/news/81721389/ «وهابیون به‌دنبال تخریب مساجد هفتگانه در مدینه منوره هستند»]، خبرگزاری ایرنا.</ref>  


[[جعفر سبحانی]] از [[مراجع تقلید شیعه]] در [[ایران]]، پس از این واقعه با صدور پیامی، تخریب مسجد حضرت فاطمه(س) را زمینه محو آثار اسلامی و به فراموشی سپردن نام [[اهل‌بیت(ع)]] در [[عربستان سعودی|عربستان]] دانست.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/1098553/ انتقاد آیت‌الله سبحانی از تخریب مسجد حضرت فاطمه(س) توسط شهرداری مدینه]، خبرگزاری مهر.</ref>
[[جعفر سبحانی]] از [[مراجع تقلید شیعه]] در [[ایران]]، پس از این واقعه با صدور پیامی، تخریب مسجد حضرت فاطمه(س) را زمینه محو آثار اسلامی و به فراموشی سپردن نام [[اهل‌بیت(ع)]] در [[عربستان سعودی|عربستان]] دانست.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/1098553/ «انتقاد آیت‌الله سبحانی از تخریب مسجد حضرت فاطمه(س) توسط شهرداری مدینه»]، خبرگزاری مهر.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانوشت}}
{{پانوشت}}
== یادداشت ==
{{یادداشت‌ها}}
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵

ویرایش