تبریز: تفاوت میان نسخه‌ها

* دوره اول در دو قرن چهارم و پنجم هجری قمری است‌‌ بزرگانی همچون [[حمزة بن عبدالعزیز سلار دیلمی|سلار دیلمی]] در این دوره میزیسته‌اند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/5953/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2 حوزه علمیه تبریز]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>‌‌‌ گسترش فرهنگ شیعی و رواج حوزه شیعی در این دوره را تحت تاثیر وجود افرادی چون [[حمزه بن حسن بن محمد|سید حمزه]] از نوادگاه [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|حضرت‌ امام کاظم(ع)]] دانسته‌اند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/5953/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2 حوزه علمیه تبریز]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>

* آغاز دوره سوم را از اواخر قرن هفتم می‌دانند که با تمایلات شیعی حاکمان مغول همراه است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/5953/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2 حوزه علمیه تبریز]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>‌ اولین حوزه مهم منطقه آذربایجان در این دوره را، حوزه علمیه نصیری دانسته‌اند که توسط خواجه نصیر الدین طوسی و با همایت هلاکوخان مغول در شهر مراغه شکل گرفت.<ref>هاشمیان، تبریز و فرهنگ تشیع، ۱۳۹۳ش، ص۱۰۹.</ref>‌‌ پس از حوزه علمیه نصیری حوزه‌های بزرگ دیگری در تبریز و مناطق [[ربع رشیدی]] و [[شنب‌ غازان]] شکل گرفت که همه این موارد در دوران [[ایلخانان|ایلخانی]] بوده‌اند.<ref>هاشمیان، تبریز و فرهنگ تشیع، ۱۳۹۳ش، ص۱۱۰-۱۱۱.</ref>‌  

* دوره چهارم مربوط به آغاز [[صفویان|دوران صفویه]] است که در این دوران حوزه تبریز محل پرورش حکما، فقها و محدثین شیعه بوده است.<ref>هاشمیان، تبریز و فرهنگ تشیع، ۱۳۹۳ش، ص۱۱۱؛ [https://hawzah.net/fa/Article/View/5953/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2 حوزه علمیه تبریز]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>‌ در این دوره مدارسی شکل گرفتند که می‌تواند به موارد زیر اشاره کرد:‌ ۱. [[مدرسه علمیه طالبیه (تبریز)|مدرسه طالبیه]] ۲.[[مدرسه صادقیه تبریز|مدرسه صادقیه]] ۳. [[مدرسه صفویه تبریز|مدرسه صفویه]] ۴. [[مدرسه حاج صفر علی تبریز|مدرسه حاج صفر علی]] ۶. [[مدرسه حاج علی اصغر تبریز|مدرسه حاج علی اصغر]] ۷. [[مدرسه میرزا علی اکبر تبریز|مدرسه میرزا علی اکبر]].<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/5953/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2 حوزه علمیه تبریز]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>‌‌ از [[آقابزرگ تهرانی|شیخ آقا بزرگ تهرانی]] نقل شده‌ است که شمار علمای قرن دهم در این حوزه هفت نفر بوده‌اند که عبارتند از: ۱. [[میرزا اویس تبریزی]] ۲. [[حسین کربلایی]] (مؤلف «[[الروضات فی مزارات تبریز (کتاب)|الروضات فی مزارات تبریز]]» ساکن دمشق) ۳. [[زین العابدین تبریزی]] ۴. [[عبد الباقی تبریزی]] ۵. [[عبد الوهاب تبریزی]] ۶. [[میر قاسم تبریزی]] ۷. [[خواجه جلال الدین محمد تبریزی]].<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/5953/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2 حوزه علمیه تبریز]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>

* دوره پنجم مربوط به قرون ۱۴ و ۱۵ قمری است که از پر رونق‌ترین دوران حوزه تبریز محسوب می‌شود.<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/5953/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2 حوزه علمیه تبریز]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>‌ برخی از بزرگان حوزه تبریز در این دوران عبارتند از: ۱. [[میرزا رضی تبریزی]] (زاده: ۱۲۹۴ق) ۲. [[میرزا ابوالحسن انگجی]](درگذشت: ۱۳۵۷ق) ۳. [[سید مهدی انگجی]] ۴. [[میرزا عبد الحسین غروی]] (زاده: ۱۳۲۸ق) ۵. [[سید احمد خسروشاهی]] (زاده: ۱۲۶۶ق) ۶. [[سید محمدعلی قاضی طباطبایی|سید محمد علی قاضی طباطبایی]] (متولد ۱۳۳۳ق.) ۷. [[سید ابراهیم دروازه ای]](۱۳۸۱-۱۳۱۳ق.) ۸. [[سید مرتضی خسروشاهی]] (زاده: ۱۲۹۹ق) ۹. [[میرزا صادق قره داغی]] (۱۳۵۱- ۱۲۷۴ق.) ۱۰. [[سید حجت ایروانی]] (درگذشت: ۱۳۵۴ق) ۱۱. [[سید عبدالمجید ایروانی]] (۱۳۷۱- ۱۳۱۳ق.).<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/5953/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2 حوزه علمیه تبریز]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>