آیه قبله: تفاوت میان نسخه‌ها

'''آیه قبله'''  به آیه ۱۴۴ سوره بقره گفته می‌شود که به [[تغییر قبله]] مسلمانان از [[بیت‌المقدس| بیت المقدس]] به [[مسجد الحرام]]، فرمان می‌دهد. پس از [[ هجرت به مدینه |هجرت]] مسلمانان به [[مدینه]]، ساکنان [[یهودی]] این شهر از توجه [[اسلام|مسلمانان]] به بیت المقدس به عنوان دلیلی بر اصالت نداشتن آیین اسلام یاد می‌کردند. این مطلب موجب شد [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله| پیامبر(ص)]] آرزو کند که [[کعبه]]، [[قبله]] مسلمانان باشد.

برخی مفسران آیات ۱۴۲ تا ۱۴۴ بقره را آیات تغییر قبله دانسته‌اند. برخی دیگر نیز آیه ۱۵۰ سوره بقره را آیه تغییر قبله دانسته‌اند.[[تفسیر قرآن|مفسران]] زمان نزول آیه قبله را بین هفت تا نوزده ماه پس از هجرت به مدینه یاد کرده‌اند. مکان نزول آیه قبله، بر پایه نقل‌های گوناگون تاریخی یکی از این سه مکان است: [[

این آیه که حکم تغییر [[قبله]] را در خود دارد، به آیه قبله مشهور است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۲۵.</ref> برخی مفسران از [[آیه ۱۵۰ سوره بقره]] نیز به عنوان آیه قبله یاد کرده‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۲۹.</ref> همچنین طنطاوی، از مفسران اهل سنت، آیات ۱۴۲ تا ۱۴۴ بقره را آیات تغییر قبله دانسته‌ است.<ref>طنطاوی، تفسیر الوسیط، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۲۹۴.</ref>

بنابر نقل طبری، از مفسران اهل سنت، یهودیان مدینه نماز گزاردن پیامبر به بیت المقدس را بر او عیب گرفته و می‌گفتند: محمد(ص) با دین ما مخالف است ولی به قبله ما نماز می‌گزارد؛ به همین دلیل پیامبر دوست داشت قبله مسلمانان مستقل شود و به سوی کعبه نماز بگزارد؛<ref>طبری، جامع البیان،۱۴۱۲ق، ج۲، ص۱۳.</ref> به همین جهت پیامبر به آسمان نگاه می‌کرد و منتظر دستور خدا برای تغییر قبله بود که این آیه نازل شد و حکم تغییر قبله از بیت المقدس به کعبه را بیان کرد.<ref>طبری، جامع البیان،۱۴۱۲ق، ج۲، ص۱۳.</ref>

مفسران زمان نزول این آیه را بین هفت<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref> تا نوزده<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۳۳.</ref> ماه پس از [[هجرت به مدینه|هجرت]] بیان کرده‌اند. طباطبایی در المیزان با توجه به تاریخ تغییر [[قبله]] که در ماه رجب سال دوم هجرت بوده، صحیح‌ترین زمان را ۱۷ ماه پس از هجرت می‌داند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۳۱.</ref> مکارم شیرازی در تفسیر نمونه تغییر قبله را در حین نماز ظهر دانسته به گونه‌ای که مردان و زنان جای خود را باهم عوض کردند.<ref>مکارم شیرازی، ۱۳۷۳و۱۳۷۴ش، ج۱، ص۴۹۱.</ref>

به نوشته [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]]، برخی ادعا کرده‌اند که آیه قبله، آیه ۱۱۵ [[سوره بقره]] را که می‌گوید: «فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّه» (به هر سو رو كنيد، خدا آنجا است)، نسخ کرده است؛ اما خود او این دیدگاه را نپذیرفته و گفته است طبق روایات، آیه ۱۱۵ سوره بقره، درخصوص خواندن نمازهای مستحب در سفر است.<ref>نگاه کنید به طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۴۲۰-۴۲۱.</ref>