خدا: تفاوت میان نسخه‌ها
←شیوه‌های مختلف خداشناسی
| خط ۱۲۸: | خط ۱۲۸: | ||
به موجب آثار فیلسوفان خدا امری می‌شود ورای عالم که منشأ فیض است و سرچشمه صدور دیگر موجودات از عقل اول به بعد. او صرفاً به صورت تنزیهی و به مثابه محرک نامتحرک، علت اولی و [[واجب الوجود]] و وجود مطلق و امری بدون ضد و نِدّ (=همانند) و مانند اینها وصف می‌شود. براساس همین نگرش است که فیلسوفان برای اثبات وجود خدا مثلا مفاهیم حدوث و قِدَم را کنار می‌گذارند و به وجوب و امکان رو می‌کنند و نهایتاً برهانی مانند [[برهان صدیقین]] پدید می‌آید. | به موجب آثار فیلسوفان خدا امری می‌شود ورای عالم که منشأ فیض است و سرچشمه صدور دیگر موجودات از عقل اول به بعد. او صرفاً به صورت تنزیهی و به مثابه محرک نامتحرک، علت اولی و [[واجب الوجود]] و وجود مطلق و امری بدون ضد و نِدّ (=همانند) و مانند اینها وصف می‌شود. براساس همین نگرش است که فیلسوفان برای اثبات وجود خدا مثلا مفاهیم حدوث و قِدَم را کنار می‌گذارند و به وجوب و امکان رو می‌کنند و نهایتاً برهانی مانند [[برهان صدیقین]] پدید می‌آید. | ||
خداوند در فلسفه اسلامی تعریف پذیر نیست چون به حد و رسم شناخته نمی‌شود و ماهیت ندارد یعنی خدا را نمی‌توان دید و نمی‌توان آن را وصف کرد .در دین اسلام خدا یگانه است و معبودی جز او وجود ندارد او مالک تمام آسمان‌ها و زمین است اوست که انسان را آفریده و به او عقل داده است و اوست آفرینندهٔ تمام هستی و خلق. او فرزندی ندارد و فرزند کسی نیست او بی‌نیاز است و جز او خدایی وجود ندارد.<ref>سوره توحید، آیه ۱-۵.</ref> | خداوند در فلسفه اسلامی تعریف پذیر نیست چون به حد و رسم شناخته نمی‌شود و ماهیت ندارد یعنی خدا را نمی‌توان دید و نمی‌توان آن را وصف کرد .در دین اسلام خدا یگانه است و معبودی جز او وجود ندارد او مالک تمام آسمان‌ها و زمین است اوست که انسان را آفریده و به او عقل داده است و اوست آفرینندهٔ تمام هستی و خلق. او فرزندی ندارد و فرزند کسی نیست او بی‌نیاز است و جز او خدایی وجود ندارد.<ref>سوره توحید، آیه ۱-۵.</ref>[[ملاصدرا]] در ذیل تفسیر [[آیة الکرسی|آیت الکرسی]] می‌گوید با تقسیم بندی معرفت الهی به سه بخش ذات، صفات و افعال و اهمیت شناخت ذات می‌نویسد: معرفت الهی درسه محور است معرفت ذات، معرفت صفات و معرفت افعال. وی می‌افزاید که معرفت ذات خداوند مانند کبریت احمر( نایاب و سخت دست نایافتنی است) و بر اندکی از آن تنها بزرگان از پیامبران و اولیاء الهی که فرمانروایان و سلاطین آخرت هستند دست می‌یا‌بند آن هم پس از این که ذاتشان فانی شد و کوه هویت و وجوشان در هم فرو ریخت. <ref>الملاصدرا، تفسیر القرآن الکریم، ۱۳۶۶ش، ج۴، ص۱۳. | ||
</ref> | |||
===خدا در عرفان=== | ===خدا در عرفان=== | ||
خدا از منظر اهل عرفان به صورتی متفاوت از دیگران دیده می‌شود و حتی می‌توان گفت در تقابل با خدای فیلسوفان قرار می‌گیرد. این منظر از صدر اسلام محل توجه بوده و به مرور زمان تعابیر و تفاسیر پخته‌تر و زیباتری از آن عرضه شده است. در مباحث عرفانی اولا و بالذات مباحث عقلانی و استدلالی درباره خداوند محل توجه نبوده و در عوض بر رابطه دو سویه انسان و خدا تأکید شده است؛ رابطه‌ای که بیش از هر مفهوم دیگر مبتنی بر عشق است. | خدا از منظر اهل عرفان به صورتی متفاوت از دیگران دیده می‌شود و حتی می‌توان گفت در تقابل با خدای فیلسوفان قرار می‌گیرد. این منظر از صدر اسلام محل توجه بوده و به مرور زمان تعابیر و تفاسیر پخته‌تر و زیباتری از آن عرضه شده است. در مباحث عرفانی اولا و بالذات مباحث عقلانی و استدلالی درباره خداوند محل توجه نبوده و در عوض بر رابطه دو سویه انسان و خدا تأکید شده است؛ رابطه‌ای که بیش از هر مفهوم دیگر مبتنی بر عشق است. | ||