پرش به محتوا

اتمام حجت: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ اوت ۲۰۲۳
جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳: خط ۳:
اتمام حجت مفهومی است که هم در دانش کلام و اعتقادات مورد استفاده است هم در دانش فقه. این بحث به تکلیف جاهل قاصر و مقصر پیوند دارد
اتمام حجت مفهومی است که هم در دانش کلام و اعتقادات مورد استفاده است هم در دانش فقه. این بحث به تکلیف جاهل قاصر و مقصر پیوند دارد


علامه مجلسی محدث شناخته‌شده شیعه در کتاب حق الیقین اتمام حجت را چند گونه می‌داند و توضیح می‌هد برای کسانی که در محیط اسلامی هستند و والدین مسلمان دارند همین که بر اساس حسن ظن به والدین و اساتیدشان اعتقادی ظنی به دین پیدا کنند برای اتمام حجت کافی است.<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۵۶۳.</ref> او این مقدار از اتمام حجت را برای اکثریت خلق کافی می‌داند.<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۵۶۳.</ref> به گفته مجلسی کسی هم که با مراجعه به دلایل اجمالی به علم یا ظن نزدیک به علم رسیده باشد، همین مقدار برای اتمام حجت بر او کافی است.<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۵۶۳.</ref> و اینها اگر دین خود را تغییر دهند معذور نخواهند بود.<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۵۶۳.</ref> امام کسانی که در محیط اسلامی نیستند و خصومتی هم با حق ندارند اگر راهی به حقیقت پیدا نکنند نزد خداوند معذورند و به جهنم نخواهند رفت زیرا خداوند بدون اتمام حجت کسی را مجازات نمی‌کند.<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۵۶۴.</ref>
به گفته [[سید محمدتقی مدرسی|مُدرّسی]] مفسر و فقیه شیعه، اتمام حجت از طریق تبیین راه‌های هدایت انسان‌ها یکی از نشانه‌ها رحمت خداوند بر مردم است<ref>مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۲۴۴.</ref> چنان که بدون اتمام حجت کسی را هم عذاب نمی‌کند<ref>مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۳۷۵.</ref> و به گفته [[سید محمد حسینی شیرازی|شیرازی]] دیگر فقیه و مفسر شیعه حتی استدلال عقلی هم برای اتمام حجت کافی نیست و خداوند برای عذاب باید حجت ظاهری بیاورد.<ref>شیرازی، تقریب القرآن الی الاذهان، ۱۴۲۴ق، ج۳، ص۲۹۶.</ref> هر چند مفسران تفسیر نمونه معتقدند در برخی مباحث دلایل عقلی برای امام حجت کافی است و آیه ۱۵ سوره اسراء ناظر به عذاب دنیوی است که برای آن اتمام حجت عقلی کافی نیست.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۵۲.</ref> ولی مطهری عذاب اخروی را هم مشروط به اتمام حجت با آمدن پیامبران می‌داند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۲۷، ص۷۵۵.</ref>
به گفته [[سید محمدتقی مدرسی|مُدرّسی]] مفسر و فقیه شیعه، اتمام حجت از طریق تبیین راه‌های هدایت انسان‌ها یکی از نشانه‌ها رحمت خداوند بر مردم است<ref>مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۲۴۴.</ref> چنان که بدون اتمام حجت کسی را هم عذاب نمی‌کند<ref>مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۵، ص۳۷۵.</ref> و به گفته [[سید محمد حسینی شیرازی|شیرازی]] دیگر فقیه و مفسر شیعه حتی استدلال عقلی هم برای اتمام حجت کافی نیست و خداوند برای عذاب باید حجت ظاهری بیاورد.<ref>شیرازی، تقریب القرآن الی الاذهان، ۱۴۲۴ق، ج۳، ص۲۹۶.</ref> هر چند مفسران تفسیر نمونه معتقدند در برخی مباحث دلایل عقلی برای امام حجت کافی است و آیه ۱۵ سوره اسراء ناظر به عذاب دنیوی است که برای آن اتمام حجت عقلی کافی نیست.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۲، ص۵۲.</ref> ولی مطهری عذاب اخروی را هم مشروط به اتمام حجت با آمدن پیامبران می‌داند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۲۷، ص۷۵۵.</ref>


خط ۱۲: خط ۱۰:
===مفهوم حجت===
===مفهوم حجت===
حجت در اصطلاح دانش اصول فقه و علم کلام چیزی است که بتوان به آن تمسک کرد و رفتار و باورهای خود را قابل دفاع دانست. این حجت می‌تواند از هر دو طرف باشد. به این معنا که هم خداوند در مقام مؤاخذه علیه بندگانش از آن استفاده می‌کند<ref>طباطبائی، المیزان، ج۲۰، ص۱۴۷.</ref> و هم بندگان می‌توانند برای بیان عذر خود به حجت استناد کنند.
حجت در اصطلاح دانش اصول فقه و علم کلام چیزی است که بتوان به آن تمسک کرد و رفتار و باورهای خود را قابل دفاع دانست. این حجت می‌تواند از هر دو طرف باشد. به این معنا که هم خداوند در مقام مؤاخذه علیه بندگانش از آن استفاده می‌کند<ref>طباطبائی، المیزان، ج۲۰، ص۱۴۷.</ref> و هم بندگان می‌توانند برای بیان عذر خود به حجت استناد کنند.
[[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]]، [[محدث]] شناخته‌شده شیعه در کتاب [[حق الیقین (کتاب)|حق الیقین]]، اتمام حجت را چند گونه می‌داند و توضیح می‌هد برای کسانی که در محیط اسلامی هستند و والدین مسلمان دارند همین که بر اساس حسن ظن به والدین و اساتیدشان اعتقادی ظنی به دین پیدا کنند برای اتمام حجت کافی است.<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۵۶۳.</ref> او این مقدار از اتمام حجت را برای اکثریت خلق کافی می‌داند.<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۵۶۳.</ref> به گفته مجلسی کسی هم که با مراجعه به دلایل اجمالی به علم یا ظن نزدیک به علم رسیده باشد، همین مقدار برای اتمام حجت بر او کافی است.<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۵۶۳.</ref> و اینها اگر دین خود را تغییر دهند معذور نخواهند بود.<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۵۶۳.</ref> اما کسانی که در محیط اسلامی نیستند و خصومتی هم با حق ندارند، اگر راهی به حقیقت پیدا نکنند نزد خداوند معذورند و به [[جهنم]] نخواهند رفت زیرا خداوند بدون اتمام حجت کسی را مجازات نمی‌کند.<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۵۶۴.</ref>


==حجت ظاهری و باطنی==
==حجت ظاهری و باطنی==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۴۹

ویرایش