پرش به محتوا

آیه وضو: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۹۷۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ اوت ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۹: خط ۱۹:
}}
}}
'''آیه وضو''' ششمین آیه [[سوره مائده]] و تنها آیه از [[آیات الاحکام|آیات الاحکامِ]] [[قرآن]] است که چگونه [[وضو]] گرفتن را بیان می‌کند. فقیهان [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] درباره معنای کلمه «الی»، عبارت «ارجلکم» و نیز کلمه «کعبین» با هم اختلاف دارند. شیعیان با استناد به این آیه دست‌ها را از بالا به پایین می‌شویند و بخشی از روی پاها را مسح می‌کنند ولی اهل سنت شستن از بالا به پایین را لازم نمی‌دانند و بیشتر به شستن همه پا نظر دارند. شیعیان به جز آیه وضو به روایات بسیاری که از اهل بیت (ع) درباره وضو و جزئیات آن نقل شده استناد می‌کنند.
'''آیه وضو''' ششمین آیه [[سوره مائده]] و تنها آیه از [[آیات الاحکام|آیات الاحکامِ]] [[قرآن]] است که چگونه [[وضو]] گرفتن را بیان می‌کند. فقیهان [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] درباره معنای کلمه «الی»، عبارت «ارجلکم» و نیز کلمه «کعبین» با هم اختلاف دارند. شیعیان با استناد به این آیه دست‌ها را از بالا به پایین می‌شویند و بخشی از روی پاها را مسح می‌کنند ولی اهل سنت شستن از بالا به پایین را لازم نمی‌دانند و بیشتر به شستن همه پا نظر دارند. شیعیان به جز آیه وضو به روایات بسیاری که از اهل بیت (ع) درباره وضو و جزئیات آن نقل شده استناد می‌کنند.
==متن و ترجمه آیه==
==متن و ترجمه آیه==
{{گفت و گو
{{گفت و گو
خط ۴۳: خط ۴۲:
گفته می‌شود این آیه تنها آیه‌ای است که به بیان کیفیت و چگونگی وضو پرداخته است:
گفته می‌شود این آیه تنها آیه‌ای است که به بیان کیفیت و چگونگی وضو پرداخته است:
===شستن صورت===
===شستن صورت===
در جمله «فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ؛ صورت‌هایتان را بشویید» ابتدا به شستن صورت دستور داده است.<ref>فاضل مقداد، کنز العرفان فی فقه القرآن، ج۱، ص۸.</ref> واژه «وُجُوه» جمع «وَجه» به معنای چهره و صورت است.<ref>دهخدا، فرهنگ‌لغت دهخدا، ۱۳۷۷ش، ذیل واژه «وجه».</ref> فقهای امامیه با توجه به برخی روایات<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۳۰ق، ج۵، ص۸۸-۸۹.</ref> برای تعیین مقداری که در شستن صورت برای وضو لازم است، گفته‌اند از جهت درازا از رستنگاه (جایی که موی سر می‌روید) تا پایین چانه و از جهت عَرْض، آن مقداری است که بین دو انگشت میانه و شست قرار دارد.<ref>فاضل جواد، مسالک الافهام الی آیات الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۳۸-۴۰.</ref>  
از نظر فقها همان‌گونه که در آیه آمده «فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ؛ صورت‌هایتان را بشویید»، صورت، اولین عضوی است که در وضو واجب است شسته شود.<ref>محقق اردبیلی، زبدة البیان، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، ص۱۶.</ref> واژه «وُجُوه» جمع «وَجه» به معنای چهره و صورت است.<ref>دهخدا، فرهنگ‌لغت دهخدا، ۱۳۷۷ش، ذیل واژه «وجه».</ref> فقهای امامیه با توجه به برخی روایات<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۳۰ق، ج۵، ص۸۸-۸۹.</ref> برای تعیین مقداری که در شستن صورت برای وضو لازم است، گفته‌اند از جهت درازا از رستنگاه (جایی که موی سر می‌روید) تا پایین چانه و از جهت عَرْض، آن مقداری است که بین دو انگشت میانه و شست قرار دارد.<ref>فاضل جواد، مسالک الافهام الی آیات الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۳۸-۴۰.</ref>  


فقهای [[شافعیه]] بر این نظرند که از جهت درازا لازم است زیر چانه نیز شسته شود.<ref>مغنیة، الفقه علی المذاهب الخمسة، ص۳۵.</ref> [[حنفیه]]، [[شافعیه]] و [[حنابله]] محدوده صورت را از جهت عرض و پهنا، از نرمی گوش راست تا نرمی گوش چپ دانسته‌اند.<ref>مغنیة، الفقه علی المذاهب الخمسة، ص۳۵.</ref>
فقهای [[شافعیه]] بر این نظرند که از جهت درازا لازم است زیر چانه نیز شسته شود.<ref>مغنیة، الفقه علی المذاهب الخمسة، ص۳۵.</ref> [[حنفیه]]، [[شافعیه]] و [[حنابله]] محدوده صورت را از جهت عرض و پهنا، از نرمی گوش راست تا نرمی گوش چپ دانسته‌اند.<ref>مغنیة، الفقه علی المذاهب الخمسة، ص۳۵.</ref>


===شستن دست‌ها===
===شستن دست‌ها===
از نظر فقها پس از شستن صورت، چنانچه در آیه آمده «فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ؛ صورت و دست‌هایتان را تا آرنج بشویید.»، شستن دست‌ها واجب است. در اینکه جهت شستن دست از کجا است اختلاف نظر وجود دارد:
پس از شستن صورت، چنانچه در آیه آمده «فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ؛ صورت و دست‌هایتان را تا آرنج بشویید.»، شستن دست‌ها واجب است.<ref>محقق اردبیلی، زبدة البیان، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة، ص۱۶.</ref> در چگونگی شستن دست‌ها، در وضو میان فقهای امامیه و [[اهل سنت]] اختلاف نظر وجود دارد:<ref>فاضل جواد، مسالک الافهام الی آیات الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۴۲-۴۳.</ref>
*بنا به [[اجماع]] فقهای امامیه واجب است که جهتِ شستن دست‌ها در وضو از آرنج به سمت نوک انگشتان باشد و خود آرنج نیز شسته شود و شستن دست از نوک انگشتان به سمت آرنج جایز نمی‌باشد؛<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۴۵۰-۴۵۱؛ سبزواری، مهذب الاحکام، دار التفسیر، ج۲، ص۳۳۳.</ref> چرا که اولاً کلمه «إلی» در «إلی المرافق» فقط برای بیان حد شستن و مقدار آن است، نه جهت شستن و بدین معناست که در وضو شستن آرنج نیز لازم است. ثانیاً چه در وضو و چه در غیر وضو، شستن دست به‌طور طبیعی از بالا به پایین است و شستن آن از پایین به بالا اگرچه ممکن است، ولی طبیعی و معمول نیست. (المیزان) ثالثاً در روایت صحیح که از پیامبر و امامان شیعه وارد شده 
 
ولی اهل سنت به اتفاق می‌گویند شخص مخیر است دست‌ها را از پایین به بالا یا به عکس بشوید؛ ولی شستن از پایین (از سر انگشت‌ها) به بالا [[مستحب]] است.<ref>مغنیة، الفقة علی المذاهب الخمسة، ۱۴۲۱ق، ص۳۶؛ الفقة علی المذاهب الاربعة، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۱۵۱.</ref>


===مسح سر و پا===
===مسح سر و پا===
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۶۱۹

ویرایش