عصمت پیامبران: تفاوت میان نسخه‌ها
←گستره
جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵{{پانویس۲}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشت‌ها}}') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
(←گستره) |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
عصمت پیامبران در چند مرحله و مرتبه تصویر شده است که به‌ترتیب عبارت‌اند از: عصمت از [[شرک]] و [[کفر]]، مصونیت در دریافت و ابلاغ وحی، مصونیت از [[گناهان کبیره|گناه کبیره]] و صغیره و مصونیت از خطا در امور روزمره. به گفته [[جعفر سبحانی]]، متکلمان مسلمان در خصوص مرتبه اول و دوم، اتفاق‌نظر دارند.<ref> سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۸۳ش، ج۵، ص۳۱. </ref> همه بر این باورند که پیامبران قبل و بعد از [[نبوت]] مرتکب شرک یا کفر نشده و نمی‌شوند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۶، ص۳۱۳؛ تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۵۰.</ref> همچنین متکلمان شیعه و سنی برآن‌اند که انبیا در دریافت، حفظ و ابلاغ [[وحی]] از خیانت عمدی،<ref>ایجی، شرح المواقف، ۱۳۲۵ش، ج۸، ص۲۶۳.</ref> سهو و خطا<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۵۰.</ref> مصون هستند. البته در این میان قاضی عبدالجبار، پیشوای معتزلیان در قرن پنجم قمری، کذب سهوی را در تبلیغ رسالت جایز دانسته است.<ref>سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۸۳ش، ج۵، ص۳۱.</ref> | عصمت پیامبران در چند مرحله و مرتبه تصویر شده است که به‌ترتیب عبارت‌اند از: عصمت از [[شرک]] و [[کفر]]، مصونیت در دریافت و ابلاغ وحی، مصونیت از [[گناهان کبیره|گناه کبیره]] و صغیره و مصونیت از خطا در امور روزمره. به گفته [[جعفر سبحانی]]، متکلمان مسلمان در خصوص مرتبه اول و دوم، اتفاق‌نظر دارند.<ref> سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۸۳ش، ج۵، ص۳۱. </ref> همه بر این باورند که پیامبران قبل و بعد از [[نبوت]] مرتکب شرک یا کفر نشده و نمی‌شوند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۶، ص۳۱۳؛ تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۵۰.</ref> همچنین متکلمان شیعه و سنی برآن‌اند که انبیا در دریافت، حفظ و ابلاغ [[وحی]] از خیانت عمدی،<ref>ایجی، شرح المواقف، ۱۳۲۵ش، ج۸، ص۲۶۳.</ref> سهو و خطا<ref>تفتازانی، شرح المقاصد، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۵۰.</ref> مصون هستند. البته در این میان قاضی عبدالجبار، پیشوای معتزلیان در قرن پنجم قمری، کذب سهوی را در تبلیغ رسالت جایز دانسته است.<ref>سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۸۳ش، ج۵، ص۳۱.</ref> | ||
در خصوص مرتبه سوم هم میان متکلمان شیعه اتفاق‌نظر هست؛<ref>مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۳۷؛ حلی، کشف المراد، ۱۳۸۲ش، ص۱۵۵؛ سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۸۳ش، ج۵، ص۳۱.</ref> یعنی به باور آنان، پیامبران از هر گونه گناه کبیره و صغیره معصوم هستند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۳۷؛ حلی، کشف المراد، ۱۳۸۲ش، ص۱۵۵.</ref> تنها [[شیخ مفید]] انجام‌دادن گناه صغیرهٔ سهوی را که حاکی از | در خصوص مرتبه سوم هم میان متکلمان شیعه اتفاق‌نظر هست؛<ref>مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۳۷؛ حلی، کشف المراد، ۱۳۸۲ش، ص۱۵۵؛ سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۸۳ش، ج۵، ص۳۱.</ref> یعنی به باور آنان، پیامبران از هر گونه گناه کبیره و صغیره معصوم هستند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مفید، النکت الاعتقادیه، ۱۴۱۳ق، ص۳۷؛ حلی، کشف المراد، ۱۳۸۲ش، ص۱۵۵.</ref> تنها [[شیخ مفید]] انجام‌دادن گناه صغیرهٔ سهوی را که حاکی از خِفت‌ِّطَبع نباشد، برای پیامبران پیش از بعثتشان ممکن دانسته است.<ref>مفید، اوائل المقالات، ۱۴۱۳ق، ص۶۲.</ref> | ||
مرتبه چهارم، یعنی مصونیت از خطا در امور روزمره را هم بیشتر عالمان شیعه پذیرفته‌اند و می‌گویند گفتار و کردار پیامبران در امور فردی و اجتماعی روزمره نیز مصون از خطا است؛<ref>مفید، عدم سهو النبی، ۱۴۱۳ق، ص۲۹و۳۰؛ حلی، کشف المراد، ۱۳۸۲ش، ص۱۵۵-۱۵۷.</ref> البته شیخ صدوق با استناد به [[روایت ذوالشمالین]]،<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۵۸و۳۵۹.</ref> [[سهو النبی]] را پذیرفته و اعتقاد به عصمت پیامبران از اشتباه در امور فردی و روزمره را [[غلو]] و [[تفویض]] دانسته است.<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۵۹.</ref> درباره سهو پیامبر(ص)، در کتاب [[اصول کافی]] نیز روایاتی نقل شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۶۴؛ ج۳، ص۲۹۴ و ص۳۵۵-۳۵۶.</ref> در مقابل، [[ابوالحسن شعرانی|علامه شعرانی]] در نقد ادعای شیخ صدوق، معتقد است که تمام کارهای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] تبلیغ محسوب می‌شود و اگر سهو در کارهای روزمره پیامبر جائز باشد، امکان وجود سهو در تبلیغ دین هم وجود خواهد داشت و این با غرض عصمت مخالف است. همچنین به گفته او مسلمانان به کاری که پیامبر (حتی اگر یک بار) انجام داده تمسک می‌کنند.<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، پاورقی ج۱، ص۳۵۹.</ref> | مرتبه چهارم، یعنی مصونیت از خطا در امور روزمره را هم بیشتر عالمان شیعه پذیرفته‌اند و می‌گویند گفتار و کردار پیامبران در امور فردی و اجتماعی روزمره نیز مصون از خطا است؛<ref>مفید، عدم سهو النبی، ۱۴۱۳ق، ص۲۹و۳۰؛ حلی، کشف المراد، ۱۳۸۲ش، ص۱۵۵-۱۵۷.</ref> البته شیخ صدوق با استناد به [[روایت ذوالشمالین]]،<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۵۸و۳۵۹.</ref> [[سهو النبی]] را پذیرفته و اعتقاد به عصمت پیامبران از اشتباه در امور فردی و روزمره را [[غلو]] و [[تفویض]] دانسته است.<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۵۹.</ref> درباره سهو پیامبر(ص)، در کتاب [[اصول کافی]] نیز روایاتی نقل شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۶۴؛ ج۳، ص۲۹۴ و ص۳۵۵-۳۵۶.</ref> در مقابل، [[ابوالحسن شعرانی|علامه شعرانی]] در نقد ادعای شیخ صدوق، معتقد است که تمام کارهای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] تبلیغ محسوب می‌شود و اگر سهو در کارهای روزمره پیامبر جائز باشد، امکان وجود سهو در تبلیغ دین هم وجود خواهد داشت و این با غرض عصمت مخالف است. همچنین به گفته او مسلمانان به کاری که پیامبر (حتی اگر یک بار) انجام داده تمسک می‌کنند.<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، پاورقی ج۱، ص۳۵۹.</ref> | ||