پرش به محتوا

آیت‌الله: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
(←‏منابع: اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح ارقام)
خط ۱۱: خط ۱۱:
پیش از دوران صفویه، القابی مانند [[ثقة‌الاسلام |ثِقَةُ الاسلام]]، [[حجت‌الاسلام|حُجَّةُ الاسلام]] و نیز آیت‌الله برای بزرگداشت چند فرد خاص به‌کار می‌رفت و تا قرن‌ها نیز مختص به همان افراد باقی ماند. در [[قرن چهارم]] قمری عنوان ثقة‌الاسلام برای [[محمد بن یعقوب کلینی|محمدبن یعقوب کلینی‌]] و در [[قرن هفتم]] عنوان محقق برای [[محقق حلی|جعفر بن حسن حلی]] به‌کار رفت.
پیش از دوران صفویه، القابی مانند [[ثقة‌الاسلام |ثِقَةُ الاسلام]]، [[حجت‌الاسلام|حُجَّةُ الاسلام]] و نیز آیت‌الله برای بزرگداشت چند فرد خاص به‌کار می‌رفت و تا قرن‌ها نیز مختص به همان افراد باقی ماند. در [[قرن چهارم]] قمری عنوان ثقة‌الاسلام برای [[محمد بن یعقوب کلینی|محمدبن یعقوب کلینی‌]] و در [[قرن هفتم]] عنوان محقق برای [[محقق حلی|جعفر بن حسن حلی]] به‌کار رفت.


تا قرن چهاردهم قمری، کاربرد عنوان آیت‌الله برای [[مجتهد|فقها]] مرسوم نبود. در اوایل این قرن، [[میرزا حسین نوری|حاج میرزا حسین نوری‌]] این عنوان را برای [[سید محمدمهدی بحرالعلوم]] به‌کار برد<ref>نوری، خاتمة مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق‌، ج۲، ص۴۴.</ref> مورخان عصر [[مشروطه‌]] نیز این عنوان را برای [[محمدکاظم خراسانی |آخوند خراسانی]]، [[حسین خلیلی تهرانی]]، [[عبدالله مازندرانی|شیخ عبدالله مازندرانی]] و دیگران به کار برده‌اند.<ref>نراقی‌، کاشان در جنبش مشروطه ایران، ۱۳۵۵ش‌، ص۴۶-۴۷؛ ناظم الاسلام‌ کرمانی، تاریخ بیداری ایرانیان، ۱۳۶۲ش‌، ص۸۸؛ کسروی‌، تاریخ مشروطه ایران، ۱۳۵۶ش، ج۲، ص۳۷۱.</ref> به گفته لغت‌نامه دهخدا، عنوان آیت‌الله در دوره مشروطه برای [[سید عبدالله بهبهانی]] و [[سید محمد طباطبایی سنگلجی|سید محمد طباطبائی سنگلجی]] که از رهبران مشروطه بودند به کار می‌رفت.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۲۶۳ و ۲۶۵.</ref> به نوشته متینی، لقب آیت‌الله بعد از مشروطه برای عالمان بزرگ استفاده می‌شد ولی ضابطه مشخصی نداشت.<ref>متینی، بحثی درباره سابقه تاریخی القاب، ۱۳۶۲ش‌، ص۵۸۴.</ref>
تا قرن چهاردهم قمری، کاربرد عنوان آیت‌الله برای [[مجتهد|فقها]] مرسوم نبود. در اوایل این قرن، [[میرزا حسین نوری|حاج میرزا حسین نوری‌]] این عنوان را برای [[سید محمدمهدی بحرالعلوم]] به‌کار برد<ref>نوری، خاتمة مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق‌، ج۲، ص۴۴.</ref> مورخان عصر [[مشروطه‌]] نیز این عنوان را برای [[محمدکاظم خراسانی |آخوند خراسانی]]، [[حسین خلیلی تهرانی]]، [[عبدالله مازندرانی|شیخ عبدالله مازندرانی]] و دیگران به کار برده‌اند.<ref>نراقی‌، «کاشان در جنبش مشروطه ایران»، ۱۳۵۵ش‌، ص۴۶-۴۷؛ ناظم الاسلام‌ کرمانی، تاریخ بیداری ایرانیان، ۱۳۶۲ش‌، ص۸۸؛ کسروی‌، تاریخ مشروطه ایران، ۱۳۵۶ش، ج۲، ص۳۷۱.</ref> به گفته لغت‌نامه دهخدا، عنوان آیت‌الله در دوره مشروطه برای [[سید عبدالله بهبهانی]] و [[سید محمد طباطبایی سنگلجی|سید محمد طباطبائی سنگلجی]] که از رهبران مشروطه بودند به کار می‌رفت.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۲۶۳ و ۲۶۵.</ref> به نوشته متینی، لقب آیت‌الله بعد از مشروطه برای عالمان بزرگ استفاده می‌شد ولی ضابطه مشخصی نداشت.<ref>متینی، بحثی درباره سابقه تاریخی القاب، ۱۳۶۲ش‌، ص۵۸۴.</ref>


چند دهه بعد، [[شیخ عباس قمی]] (م ۱۳۵۹ق) از عبارت آیت‌الله برای [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ مرتضی انصاری‌]]، [[حسین نجف|شیخ حسین نجف‌]]،<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۳۹۷</ref> [[سید محمدحسن شیرازی]]<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۲۲۴.</ref> و [[سید محمدمهدی بحرالعلوم|بحر العلوم]]<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۵۸.</ref> نیز استفاده کرد. به جز این افراد او در موارد فراوانی در کتاب خود، [[الکنی و الالقاب (کتاب)|الکنی و الالقاب]] از تعبیر آیت‌الله برای علامه حلی استفاده کرده است.<ref>به عنوان نمونه رک: قمی، الکنی و الالقاب، ۱۴۰۹ق، ج۲، صص۹۰، ۲۹۱،و ج۳، ص۱۵۴.</ref>
چند دهه بعد، [[شیخ عباس قمی]] (م ۱۳۵۹ق) از عبارت آیت‌الله برای [[شیخ مرتضی انصاری|شیخ مرتضی انصاری‌]]، [[حسین نجف|شیخ حسین نجف‌]]،<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۳۹۷</ref> [[سید محمدحسن شیرازی]]<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۲۲۴.</ref> و [[سید محمدمهدی بحرالعلوم|بحر العلوم]]<ref>قمی، الکنی و الالقاب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۱۵۸.</ref> نیز استفاده کرد. به جز این افراد او در موارد فراوانی در کتاب خود، [[الکنی و الالقاب (کتاب)|الکنی و الالقاب]] از تعبیر آیت‌الله برای علامه حلی استفاده کرده است.<ref>به عنوان نمونه رک: قمی، الکنی و الالقاب، ۱۴۰۹ق، ج۲، صص۹۰، ۲۹۱،و ج۳، ص۱۵۴.</ref>
confirmed، templateeditor
۳٬۳۲۴

ویرایش