سید احمد خمینی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵{{پانویس|2}}' به '== پانویس == {{پانوشت}} == یادداشت == {{یادداشتها}}') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| وبگاه رسمی = | | وبگاه رسمی = | ||
}} | }} | ||
'''سید احمد خمینی''' ([[سال ۱۳۲۴ هجری شمسی| | '''سید احمد خمینی''' ([[سال ۱۳۲۴ هجری شمسی|۱۳۲۴ش]]-[[سال ۱۳۷۳ هجری شمسی|۱۳۷۳ش]]) دومین فرزندِ پسرِ [[سید روحالله موسوی خمینی|امام خمینی]] است. | ||
تحصیلات حوزوی خود را در [[سال ۱۳۴۴ش]] در [[قم]] شروع کرد. پس از تبعید پدر و برادرش به [[عراق]]، سر حلقۀ ارتباطی میان [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت اسلامی]] ایرانیان و [[امام خمینی]] داشت. وی قبل و پس از [[انقلاب اسلامی ایران]]، در مقام مشاور [[امام خمینی]] فعالیت میکرد. بعدها به عنوان رابط امام خمینی در جلسات شورای پنج نفرۀ مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران حاضر میشد. پس از درگذشت امام خمینی، سید احمد تولیت مرقد پدر را برعهده گرفت. عضویت در شورای عالی امنیت ملی، [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] و [[شورای عالی انقلاب فرهنگی]]، از سمتهای وی پس از رحلت امام خمینی بود. | تحصیلات حوزوی خود را در [[سال ۱۳۴۴ هجری شمسی|سال ۱۳۴۴ش]] در [[قم]] شروع کرد. پس از تبعید پدر و برادرش به [[عراق]]، سر حلقۀ ارتباطی میان [[انقلاب اسلامی ایران|نهضت اسلامی]] ایرانیان و [[سید روحالله موسوی خمینی|امام خمینی]] داشت. وی قبل و پس از [[انقلاب اسلامی ایران]]، در مقام مشاور [[سید روحالله موسوی خمینی|امام خمینی]] فعالیت میکرد. بعدها به عنوان رابط امام خمینی در جلسات شورای پنج نفرۀ مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران حاضر میشد. پس از درگذشت امام خمینی، سید احمد تولیت مرقد پدر را برعهده گرفت. عضویت در شورای عالی امنیت ملی، [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] و [[شورای عالی انقلاب فرهنگی]]، از سمتهای وی پس از رحلت امام خمینی بود. | ||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
او در [[۲۴ اسفند]] سال [[سال ۱۳۲۴ هجری شمسی|۱۳۲۴ ش]] در [[قم]] متولد شد. دورۀ تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در قم به پایان رساند و در سال ۱۳۴۳ش در رشتۀ طبیعیات دیپلم گرفت.<ref>نیکبخت، آشنای غریب: مروری بر زندگانی و مبارزات مرحوم حاج احمد آقا خمینی از ولادت تا شهادت برادر، ص۶؛ ثقفی، مصاحبه با همسر گرامی حضرت امام خمینی، صص۳۵-۳۶؛ یادگار امام، صص۱-۳.</ref> سید احمد خمینی، شاگرد خصوصی [[محمد محمدی گیلانی]] در [[شرح | او در [[۲۴ اسفند]] سال [[سال ۱۳۲۴ هجری شمسی|۱۳۲۴ ش]] در [[قم]] متولد شد. دورۀ تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در قم به پایان رساند و در سال ۱۳۴۳ش در رشتۀ طبیعیات دیپلم گرفت.<ref>نیکبخت، آشنای غریب: مروری بر زندگانی و مبارزات مرحوم حاج احمد آقا خمینی از ولادت تا شهادت برادر، ص۶؛ ثقفی، مصاحبه با همسر گرامی حضرت امام خمینی، صص۳۵-۳۶؛ یادگار امام، صص۱-۳.</ref> سید احمد خمینی، شاگرد خصوصی [[محمد محمدی گیلانی]] در [[شرح المنظومه (کتاب)|شرح منظومه]] بود.<ref>گنجینه دل، ۱۳۷۴ش، ص۴۵۴؛ نگاه کنید به: [https://www.farsnews.ir/news/13930419000403/وقتی-آیتالله-گیلانی-منزل-خودش-را-مصادره-کرد-ماجرای-تدریس-خصوصی-برای «وقتی آیتالله گیلانی منزل خودش را مصادره کرد»]، خبرگزاری فارس.</ref> | ||
==رابط نهضت== | ==رابط نهضت== | ||
خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
==فعالیتهای جدی برای نهضت== | ==فعالیتهای جدی برای نهضت== | ||
در این سالها، فعالیت سیاسی سید احمد بیشتر از قبل شده بود. او به همراه عمویش، [[آیت الله | در این سالها، فعالیت سیاسی سید احمد بیشتر از قبل شده بود. او به همراه عمویش، [[سید مرتضی پسندیده|آیت الله سید مرتضی پسندیده]]، در ایام عزاداری، مجالس روضهخوانی را در بیت امام خمینی برپا میکرد و در این مجالس تلاش مینمود یاد ایشان را زنده نگهدارد. همچنین با طرفداران امام خمینی که جلساتی ترتیب میدادند، در ارتباط بود، از جمله با [[سید محمدرضا سعیدی]]،<ref>تاریخ و محل [[شهادت]]: ۱۳۴۸ ش در زندان قزل قلعۀ تهران</ref> [[محمدرضا مهدوی کنی]] و [[فضلالله محلاتی|فضل الله محلاتی]].<ref>رک: یاران امام، به روایت اسناد ساواک، ج۱، صص۳۵۱، ۳۵۴. </ref> | ||
سید احمد در این دوره، به دستور امام خمینی با خانوادۀ زندانیان سیاسی و تبعیدیهای نهضت اسلامی، دیدار میکرد و کمکهای مالی در اختیارشان قرار میداد.<ref>بروجردی، ص۸۸؛ خلخالی، ص۲۵۶.</ref> تکثیر و پخش اعلامیههای امام خمینی<ref> رک: احمد خمینی، مجموعه آثار یادگار امام حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی، ج۱، صص۱۲۰-۱۲۱؛ خامنهای، ص۱۶.</ref> و رسیدگی به امور [[حوزه علمیه قم|حوزۀ علمیۀ قم]] به کمک برخی از نزدیکان امام خمینی<ref> مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پرونده امام خمینی، ش ۸۸۰، ص۵۳، ش ۸۴۶، صص۷۰-۷۱.</ref> از دیگر فعالیتهای وی در این سالها بود. او در سال۱۳۴۸ش با دختر آیت الله سید محمد باقر سلطانی طباطبایی (۱۳۳۲-۱۴۱۸ق) ازدواج کرد.<ref>مصطفوی، صص۱۰۱-۱۰۲.</ref> <ref>پرتال امام خمینی۱۳۹۷/۱۲/۲۵ | سید احمد در این دوره، به دستور امام خمینی با خانوادۀ زندانیان سیاسی و تبعیدیهای نهضت اسلامی، دیدار میکرد و کمکهای مالی در اختیارشان قرار میداد.<ref>بروجردی، ص۸۸؛ خلخالی، ص۲۵۶.</ref> تکثیر و پخش اعلامیههای امام خمینی<ref> رک: احمد خمینی، مجموعه آثار یادگار امام حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی، ج۱، صص۱۲۰-۱۲۱؛ خامنهای، ص۱۶.</ref> و رسیدگی به امور [[حوزه علمیه قم|حوزۀ علمیۀ قم]] به کمک برخی از نزدیکان امام خمینی<ref> مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پرونده امام خمینی، ش ۸۸۰، ص۵۳، ش ۸۴۶، صص۷۰-۷۱.</ref> از دیگر فعالیتهای وی در این سالها بود. او در سال۱۳۴۸ش با دختر آیت الله سید محمد باقر سلطانی طباطبایی (۱۳۳۲-۱۴۱۸ق) ازدواج کرد.<ref>مصطفوی، صص۱۰۱-۱۰۲.</ref> <ref>پرتال امام خمینی۱۳۹۷/۱۲/۲۵ | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
==سفر حج و آموزش نظامی== | ==سفر حج و آموزش نظامی== | ||
[[پرونده:در کنار چمران.jpg|160px|بندانگشتی|راست|در کنار [[مصطفی چمران]]]] | [[پرونده:در کنار چمران.jpg|160px|بندانگشتی|راست|در کنار [[مصطفی چمران]]]] | ||
سید احمد برای سومین بار در سال ۱۳۵۲ ش به [[عراق]] و سپس به [[مکه]] رفت و پس از به جا آوردن [[مراسم حج]] به [[لبنان]] سفر کرد. در لبنان با [[امام موسی صدر]] و مبارزان ایرانی مقیم لبنان، از جمله دکتر [[مصطفی چمران]]، دیدار کرد. مدتی نیز در پایگاه نظامی که مصطفی چمران در لبنان برای آموزش مبارزان ایرانی ایجاد کرده بود، به فراگیری فنون نظامی پرداخت. در عراق، پس از مبادلۀ اخبار و اطلاعات، پیامها و رهنمودهای جدیدی از امام خمینی دریافت کرد و در اوخر ۱۳۵۲ ش به ایران بازگشت.<ref>رک: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پروندۀ امام خمینی، ش ۸۵۹، صص۳۷-۴۴. احمد خمینی، مجموعه آثار، ج۱، ص۱۲۰؛ انصاری، صص۸۵-۸۶.</ref> | سید احمد برای سومین بار در سال ۱۳۵۲ ش به [[عراق]] و سپس به [[مکه]] رفت و پس از به جا آوردن [[حج|مراسم حج]] به [[لبنان]] سفر کرد. در لبنان با [[امام موسی صدر]] و مبارزان ایرانی مقیم لبنان، از جمله دکتر [[مصطفی چمران]]، دیدار کرد. مدتی نیز در پایگاه نظامی که مصطفی چمران در لبنان برای آموزش مبارزان ایرانی ایجاد کرده بود، به فراگیری فنون نظامی پرداخت. در عراق، پس از مبادلۀ اخبار و اطلاعات، پیامها و رهنمودهای جدیدی از امام خمینی دریافت کرد و در اوخر ۱۳۵۲ ش به ایران بازگشت.<ref>رک: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پروندۀ امام خمینی، ش ۸۵۹، صص۳۷-۴۴. احمد خمینی، مجموعه آثار، ج۱، ص۱۲۰؛ انصاری، صص۸۵-۸۶.</ref> | ||
==درگذشت برادر و تحولات پس از آن== | ==درگذشت برادر و تحولات پس از آن== | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
==هجرت امام به فرانسه== | ==هجرت امام به فرانسه== | ||
پس از اوج گرفتن قیام مردم ایران در [[سال ۱۳۵۷ شمسی]]، محدودیتها و فشارهای دولت [[عراق]] بر امام خمینی شدت گرفت و به محاصرۀ منزل امام خمینی در نجف اقدام کرد، که به تصمیم امام خمینی به ترک این کشور انجامید و سید احمد، امام خمینی را برای رفتن به [[فرانسه]] متقاعد کرد.<ref>احمد خمینی، مجموعه آثار، ج۱، صص۹۳-۱۰۰، ۵۶۸-۵۶۹؛ مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پروندۀ امام خمینی، ش ۸۴۹، صص۱۸-۲۴، ش ۸۷۷، صص۱۶-۱۷؛ برای آگاهی بیشتر از نقش سید احمد در انتخاب پاریس رک: امام خمینی، صحیفۀ انقلاب، ص۳۸.</ref> | پس از اوج گرفتن قیام مردم ایران در [[سال ۱۳۵۷ هجری شمسی|سال ۱۳۵۷ شمسی]]، محدودیتها و فشارهای دولت [[عراق]] بر امام خمینی شدت گرفت و به محاصرۀ منزل امام خمینی در نجف اقدام کرد، که به تصمیم امام خمینی به ترک این کشور انجامید و سید احمد، امام خمینی را برای رفتن به [[فرانسه]] متقاعد کرد.<ref>احمد خمینی، مجموعه آثار، ج۱، صص۹۳-۱۰۰، ۵۶۸-۵۶۹؛ مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پروندۀ امام خمینی، ش ۸۴۹، صص۱۸-۲۴، ش ۸۷۷، صص۱۶-۱۷؛ برای آگاهی بیشتر از نقش سید احمد در انتخاب پاریس رک: امام خمینی، صحیفۀ انقلاب، ص۳۸.</ref> | ||
==بازگشت به ایران== | ==بازگشت به ایران== | ||
خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
==حزب جمهوری و مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی== | ==حزب جمهوری و مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی== | ||
[[پرونده:در شورای عالی.png|159px|راست]] | [[پرونده:در شورای عالی.png|159px|راست]] | ||
سید احمد، پس از واقعه هفتم تیر ۱۳۶۰ (انفجار دفتر مرکزی [[حزب جمهوری اسلامی]])، به عنوان نمایندۀ امام خمینی در شورای مرکزی حزب شرکت میکرد. وی همچنین نمایندۀ [[امام خمینی]] در [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] بود و در جلسات بازسازی مناطق جنگ زده که متشکل از رؤسای سه قوه بود، شرکت داشت. او همچنین سرپرست دفتر امام خمینی بود.<ref>رک: امام خمینی، صحیفۀ نور، ج۲۰، صص۳۶- ۳۹؛ روحانی، «خاطرات حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی» در گنجینۀ دل، ص۳۲۴؛ انصاری، مهاجر قبیلۀ ایمان: نگاهی به زندگی نامۀ یادگار امام حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی، صص۲۰۲- ۲۰۳.</ref> با تأسیس مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی در ۱۷ شهریور ۱۳۶۷ ش، به فرمان امام خمینی، مسئولیت اداره و سیاست گذاری این مؤسسه به سید احمد واگذار گردید.<ref>انصاری، مهاجر قبیلۀ ایمان: نگاهی به زندگی نامۀ یادگار امام حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی، صص۲۶۴- ۲۶۸.</ref> | سید احمد، پس از واقعه هفتم تیر ۱۳۶۰ (انفجار دفتر مرکزی [[حزب جمهوری اسلامی]])، به عنوان نمایندۀ امام خمینی در شورای مرکزی حزب شرکت میکرد. وی همچنین نمایندۀ [[سید روحالله موسوی خمینی|امام خمینی]] در [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] بود و در جلسات بازسازی مناطق جنگ زده که متشکل از رؤسای سه قوه بود، شرکت داشت. او همچنین سرپرست دفتر امام خمینی بود.<ref>رک: امام خمینی، صحیفۀ نور، ج۲۰، صص۳۶- ۳۹؛ روحانی، «خاطرات حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی» در گنجینۀ دل، ص۳۲۴؛ انصاری، مهاجر قبیلۀ ایمان: نگاهی به زندگی نامۀ یادگار امام حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی، صص۲۰۲- ۲۰۳.</ref> با تأسیس مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی در ۱۷ شهریور ۱۳۶۷ ش، به فرمان امام خمینی، مسئولیت اداره و سیاست گذاری این مؤسسه به سید احمد واگذار گردید.<ref>انصاری، مهاجر قبیلۀ ایمان: نگاهی به زندگی نامۀ یادگار امام حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی، صص۲۶۴- ۲۶۸.</ref> | ||
[[پرونده:قبر سید احمد خمینی.jpg|بندانگشتی|[[سید علی خامنهای|رهبر جمهوری اسلامی ایران]] و حجت الاسلام سید حسن خمینی فرزند سید احمد خمینی، در مرقد [[امام خمینی]] و مزار سید احمد]] | [[پرونده:قبر سید احمد خمینی.jpg|بندانگشتی|[[سید علی حسینی خامنهای|رهبر جمهوری اسلامی ایران]] و حجت الاسلام [[سید حسن خمینی]] فرزند سید احمد خمینی، در مرقد [[سید روحالله موسوی خمینی|امام خمینی]] و مزار سید احمد]] | ||
==تولیت مرقد پدر== | ==تولیت مرقد پدر== | ||
بعد از رحلت امام خمینی در [[۱۴ خرداد]] ۱۳۶۸ ش، مجموعۀ بزرگ حرم به اهتمام سید احمد شکل گرفت.<ref>انصاری، مهاجر قبیلۀ ایمان: نگاهی به زندگی نامۀ یادگار امام حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی، صص۲۷۶- ۲۷۷.</ref> در این هنگام، سید احمد خمینی با اعلام حمایت از رهبری [[آیتالله خامنهای]]، از وارد شدن به رقابتهای سیاسی و جناحی خودداری و در حد توان برای ایجاد هماهنگی بین جناحها تلاش کرد.<ref>احمد خمینی، مجموعه آثار یادگار امام حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی، ج۲، صص۲۳۲- ۲۳۴.</ref> او که از پذیرفتن سمتهای رسمی اجرایی امتناع میورزید، به توصیۀ [[آیت الله | بعد از رحلت امام خمینی در [[۱۴ خرداد]] ۱۳۶۸ ش، مجموعۀ بزرگ حرم به اهتمام سید احمد شکل گرفت.<ref>انصاری، مهاجر قبیلۀ ایمان: نگاهی به زندگی نامۀ یادگار امام حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی، صص۲۷۶- ۲۷۷.</ref> در این هنگام، سید احمد خمینی با اعلام حمایت از رهبری [[سید علی حسینی خامنهای|آیتالله خامنهای]]، از وارد شدن به رقابتهای سیاسی و جناحی خودداری و در حد توان برای ایجاد هماهنگی بین جناحها تلاش کرد.<ref>احمد خمینی، مجموعه آثار یادگار امام حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی، ج۲، صص۲۳۲- ۲۳۴.</ref> او که از پذیرفتن سمتهای رسمی اجرایی امتناع میورزید، به توصیۀ [[سید علی حسینی خامنهای|آیت الله خامنهای]]، عضویت در [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]]، شورای عالی امنیت ملی و شورای عالی انقلاب فرهنگی را پذیرفت.<ref>انصاری، مهاجر قبیلۀ ایمان: نگاهی به زندگی نامۀ یادگار امام حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج سید احمد خمینی، ص۲۳۴.</ref> | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== |