کاربر ناشناس
حسین خلیلی تهرانی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Smnazem بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>Smnazem بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:خلیلی تهرانی.jpg|بندانگشتی]] | [[پرونده:خلیلی تهرانی.jpg|بندانگشتی]] | ||
'''میرزاحسین خلیلی تهرانی'''؛(1230ق ـ 1326ق) [[فقیه]] و [[مرجع تقلید]] امامی [[قرن سیزدهم]] و [[قرن چهاردهم|چهاردهم]] و از رهبران روحانی [[نهضت مشروطه]] [[ایران]] . وی در [[نجف]] ازمحضر بزرگانی همچون [[محمدحسن نجفی]] (صاحب جواهر) و [[شیخ انصاری]] بهره علمی برد تا اینکه خود از مراجع بنام جهان [[تشیع]] شد وی از کسانی بود که به امور سیاسی و اجتماعی ایران با حساسیت ویژه می نگریست و در موارد زیادی نسبت به این مسایل واکنش نشان می داد از جمله در عزل [[امین السلطان]] (صدراعظم وقت ایران)و در جریان نهضت مشروطه تلاش های فراوانی انجام داد. | |||
==تولد و تحصیلات== | ==تولد و تحصیلات== | ||
وی در سال | |||
وی در سال 1230ق در نجف متولد شد <ref>آقابزرگ طهرانی ، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 573</ref>. ابتدا نزد پدرش [[حاج میرزا خلیل]] ، و برادرش [[حاج ملاعلی]]، درس خواند و پس از اتمام مرحله سطح ، در محضر محمدحسن نجفی (صاحب جواهر ، متوفی 1266) و بعد از وفات او در محضر شیخ انصاری (متوفی 1281) تحصیل کرد و از آنان و برخی دیگر از علما، از جمله [[مولی زین العابدین گلپایگانی]]، اجازه روایت گرفت. <ref>رجوع کنید به حرزالدین ، ج 1، ص 279ـ 280؛ آل محبوبه ، ج 2، ص 226ـ227؛ آقابزرگ طهرانی ، 1403، ج 1، ص 183، ج 19، ص 60</ref> سپس در نجف به تدریس [[فقه]] پرداخت. احاطه او بر فروع فقهی و تسلطش را در تدریس ستوده و گفته اند که از آرای بلند و قدرت بیان فوق العاده برخوردار بود. <ref>آل محبوبه ، ج 2، ص 226؛ آقابزرگ طهرانی، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 573 ـ574.</ref> | |||
==تهرانی از مراجع تقلید== | ==تهرانی از مراجع تقلید== | ||
وی پس از وفات [[شیخ محمدحسین کاظمی]] (1308)، یکی از مراجع تقلید شد و در پی رحلت [[میرزای شیرازی]] (1312)، از بزرگترین مراجع تقلید به شمار آمد و مقلدان فراوانی در [[ایران]] و [[هند]] و [[عراق]] و دیگر بلاد [[اسلام|اسلامی]] یافت. <ref>حرزالدین ، ج 1، ص 277؛ آقابزرگ طهرانی ، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 574.</ref> | وی پس از وفات [[شیخ محمدحسین کاظمی]] (1308)، یکی از مراجع تقلید شد و در پی رحلت [[میرزای شیرازی]] (1312)، از بزرگترین مراجع تقلید به شمار آمد و مقلدان فراوانی در [[ایران]] و [[هند]] و [[عراق]] و دیگر بلاد [[اسلام|اسلامی]] یافت. <ref>حرزالدین ، ج 1، ص 277؛ آقابزرگ طهرانی ، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 574.</ref> | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
در حلقه درس او فقهای نامداری شرکت می کردند. وی شاگردان فراوانی تربیت کرد که از آن جمله اند: | در حلقه درس او فقهای نامداری شرکت می کردند. وی شاگردان فراوانی تربیت کرد که از آن جمله اند: | ||
* [[آقا ضیاء عراقی|آقاضیاءالدین عراقی]] | * [[آقا ضیاء عراقی|آقاضیاءالدین عراقی]] | ||
* [[آقاحسین نجم آبادی]] | * [[آقاحسین نجم آبادی]] | ||
* [[سیدمیرزاآقا دولت آبادی]] | * [[سیدمیرزاآقا دولت آبادی]] | ||
* [[سیدمحمد لواسانی]] | * [[سیدمحمد لواسانی]] | ||
* [[شیخ مرتضی آشتیانی]] <ref>برای اسامی دیگر شاگردان اورجوع کنید به آقابزرگ طهرانی، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 574؛آقابزرگ طهرانی، 1403، ج 2، ص 99، 414، ج 6، ص 170، ج 10، ص 45؛ حسن امین ، ج 1، ص 52، ج 6، ص 182، 574.</ref> | * [[شیخ مرتضی آشتیانی]] <ref>برای اسامی دیگر شاگردان اورجوع کنید به آقابزرگ طهرانی، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 574؛آقابزرگ طهرانی، 1403، ج 2، ص 99، 414، ج 6، ص 170، ج 10، ص 45؛ حسن امین ، ج 1، ص 52، ج 6، ص 182، 574.</ref> | ||
[[آقابزرگ تهرانی]]<ref> 1404، جزء 1، قسم 2، ص 574</ref> | |||
همچنین [[آقابزرگ تهرانی]]<ref> 1404، جزء 1، قسم 2، ص 574</ref> | |||
*[[میرزاعلی اکبر همدانی]]<ref>آقابزرگ طهرانی ، 1403، ج 17، ص 232</ref> | |||
*[[شیخ محمد طالقانی]] <ref>حسینی ، ج 1، ص 536</ref> | |||
*[[شیخ محمدحسین کاشف الغطاء]] <ref>حرزالدین ، ج 1، ص 281؛ آقابزرگ طهرانی ، 1403، ج 1، ص 183.</ref> از او اجازه روایت گرفتند. | |||
==توجه به امور سیاسی و اجتماعی== | ==توجه به امور سیاسی و اجتماعی== | ||
===اعتراض به سیاستهای امین السلطان=== | ===اعتراض به سیاستهای امین السلطان=== | ||
تهرانی به امور سیاسی و اجتماعی ایران حساس بود. وی در 1321، به دنبال اوضاع نابسامان اقتصادی و اجتماعی ایران و نارضایتی مردم از کارهای امین السلطان (صدراعظم وقت )، همراه با [[آخوند ملامحمدکاظم خراسانی]] (متوفی 1329) به علمای ایران نامه نوشت و ناخشنودی خود را از سیاستهای نادرست امین السلطان نشان داد و حتی گفته اند که او را تکفیر نمود. این اقدامات بسیار مؤثر بود و موجب عزل امین السلطان شد <ref>رجوع کنید به کسروی ، ص 31ـ32.</ref> | تهرانی به امور سیاسی و اجتماعی ایران حساس بود. وی در 1321، به دنبال اوضاع نابسامان اقتصادی و اجتماعی ایران و نارضایتی مردم از کارهای امین السلطان (صدراعظم وقت )، همراه با [[آخوند ملامحمدکاظم خراسانی]] (متوفی 1329) به علمای ایران نامه نوشت و ناخشنودی خود را از سیاستهای نادرست امین السلطان نشان داد و حتی گفته اند که او را تکفیر نمود. این اقدامات بسیار مؤثر بود و موجب عزل امین السلطان شد <ref>رجوع کنید به کسروی ، ص 31ـ32.</ref> | ||
====همراهی با نهضت مشروطه==== | ====همراهی با نهضت مشروطه==== | ||
با آغاز نهضت مشروطه ، تهرانی همراه با آخوند خراسانی و [[ملاعبداللّه مازندرانی]] (متوفی 1331) از آن حمایت نمود. این سه روحانی ، که بعد از وفات میرزای شیرازی مرجعیت شیعیان را به عهده داشتند، با نامه ها و پیام ها و ارشادهای خود، سهم مهمی در پیروزی نهضت مشروطه داشتند. هدف آنان از این حمایت، که آن را از عمده ترین عوامل پیروزی مشروطه دانسته اند، حفظ مذهب اسلام و از میان برداشتن حکومت استبداد و کوتاه کردن دست متجاوزان خارجی بود. <ref>رجوع کنید به حائری ، ص 123ـ124، 133ـ134.</ref> | با آغاز نهضت مشروطه ، تهرانی همراه با آخوند خراسانی و [[ملاعبداللّه مازندرانی]] (متوفی 1331) از آن حمایت نمود. این سه روحانی ، که بعد از وفات میرزای شیرازی مرجعیت شیعیان را به عهده داشتند، با نامه ها و پیام ها و ارشادهای خود، سهم مهمی در پیروزی نهضت مشروطه داشتند. هدف آنان از این حمایت، که آن را از عمده ترین عوامل پیروزی مشروطه دانسته اند، حفظ مذهب اسلام و از میان برداشتن حکومت استبداد و کوتاه کردن دست متجاوزان خارجی بود. <ref>رجوع کنید به حائری ، ص 123ـ124، 133ـ134.</ref> | ||
====تنفیذ قانون اساسی==== | ====تنفیذ قانون اساسی==== | ||
پس از پیروزی نهضت مشروطه و تأسیس مجلس شورا، قانون اساسی برای تصویب نزد این سه تن فرستاده شد و آنان نیز آن را تنفیذ کردند <ref>رجوع کنید به نجفی قوچانی ، ص 366</ref> و پس از آن نیز با ارسال نامه ها و تلگرامهای پی درپی ، به تقویت مجلس مبادرت نمودند. <ref>رجوع کنید به فضل اللّه نوری ، ج 2، ص 111ـ112، 126ـ127، 148 و جاهای دیگر.</ref> | پس از پیروزی نهضت مشروطه و تأسیس مجلس شورا، قانون اساسی برای تصویب نزد این سه تن فرستاده شد و آنان نیز آن را تنفیذ کردند <ref>رجوع کنید به نجفی قوچانی ، ص 366</ref> و پس از آن نیز با ارسال نامه ها و تلگرامهای پی درپی ، به تقویت مجلس مبادرت نمودند. <ref>رجوع کنید به فضل اللّه نوری ، ج 2، ص 111ـ112، 126ـ127، 148 و جاهای دیگر.</ref> | ||
====مبارزه با حکومت استبدادی==== | ====مبارزه با حکومت استبدادی==== | ||
پس از به توپ بسته شدن مجلس اول در 1326، تهرانی و دیگر علمای ایرانی مقیم [[عراق]]، بر شدت مبارزه خود با حکومت استبدادی و پشتیبانی از مشروطه خواهان افزودند. تهرانی و خراسانی و مازندرانی طردنمودن [[محمدعلی شاه]] را از «اوجب واجبات »، دادن مالیات به گماشتگان او را از «اعظم محرّمات » و کوشش در راه استقرار مشروطه را به منزله [[جهاد]] در رکاب [[امام زمان]] دانستند <ref>رجوع کنید به ناظم الاسلام کرمانی ، بخش 2، ج 5، ص 353؛ حائری ، ص 110</ref>. در زمان [[استبداد صغیر]]، یکی از مدارسی که تهرانی در نجف بنا نهاده بود، محل گردهمایی ایرانیان شد <ref>آل محبوبه ، ج 1، ص 135؛ آقابزرگ طهرانی ، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 575</ref>. گفته اند که پس از بروز پاره ای انحرافات در نهضت مشروطه، تهرانی از حمایت آن اظهار پشیمانی می کرد. <ref>رجوع کنید به حرزالدین ، ج 1، ص 277ـ279.</ref> | پس از به توپ بسته شدن مجلس اول در 1326، تهرانی و دیگر علمای ایرانی مقیم [[عراق]]، بر شدت مبارزه خود با حکومت استبدادی و پشتیبانی از مشروطه خواهان افزودند. تهرانی و خراسانی و مازندرانی طردنمودن [[محمدعلی شاه]] را از «اوجب واجبات »، دادن مالیات به گماشتگان او را از «اعظم محرّمات » و کوشش در راه استقرار مشروطه را به منزله [[جهاد]] در رکاب [[امام زمان]] دانستند <ref>رجوع کنید به ناظم الاسلام کرمانی ، بخش 2، ج 5، ص 353؛ حائری ، ص 110</ref>. در زمان [[استبداد صغیر]]، یکی از مدارسی که تهرانی در نجف بنا نهاده بود، محل گردهمایی ایرانیان شد <ref>آل محبوبه ، ج 1، ص 135؛ آقابزرگ طهرانی ، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 575</ref>. گفته اند که پس از بروز پاره ای انحرافات در نهضت مشروطه، تهرانی از حمایت آن اظهار پشیمانی می کرد. <ref>رجوع کنید به حرزالدین ، ج 1، ص 277ـ279.</ref> | ||
==ویژگی های اخلاقی و عبادی== | ==ویژگی های اخلاقی و عبادی== | ||
تهرانی فردی متقی و به قرائت ادعیه و زیارات مداومت و مراقبت داشت . بیشتر اوقات خود را در [[مسجد کوفه]] و [[مسجد سَهله]] به عبادت می گذراند و پیاده به زیارت [[کربلا]] می رفت . خوش اخلاق و خوش سخن و بسیار رئوف بود. | تهرانی فردی متقی و به قرائت ادعیه و زیارات مداومت و مراقبت داشت . بیشتر اوقات خود را در [[مسجد کوفه]] و [[مسجد سَهله]] به عبادت می گذراند و پیاده به زیارت [[کربلا]] می رفت . خوش اخلاق و خوش سخن و بسیار رئوف بود. | ||
وی یک زائرسرا و دو مدرسه علمیه و قنات در نجف، برای عموم وقت نمود. <ref>رجوع کنید به آل محبوبه ، ج 2، ص 226ـ 228؛ آقابزرگ طهرانی ، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 575 ـ 577.</ref> | وی یک زائرسرا و دو مدرسه علمیه و قنات در نجف، برای عموم وقت نمود. <ref>رجوع کنید به آل محبوبه ، ج 2، ص 226ـ 228؛ آقابزرگ طهرانی ، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 575 ـ 577.</ref> | ||
==درگذشت== | ==درگذشت== | ||
تهرانی در [[شوال]] | |||
تهرانی در [[شوال]] 1326ق در [[مسجد سهله]] وفات یافت و پیکرش تا [[نجف]] تشییع و در آنجا، کنار مدرسه ای که بنا نهاده بود، دفن شد. | |||
در ایران و [[هند]] و عراق برای او مراسم سوکواری برگزار کردند و بازار تهران چند روز تعطیل شد. شعرای بسیاری در رثای وی شعر سروده اند <ref>رجوع کنید به ناظم الاسلام کرمانی ، بخش 2، ج 4، ص 238ـ239؛ آل محبوبه ، ج 2، ص 228ـ229؛ آقابزرگ طهرانی ، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 576</ref>. پس از وفات تهرانی ، شایع شد که وی با زهر مسموم شده است و حتی او را «ذبیح اعظم » و «[[شهید اکبر]]» خواندند. <ref>ناظم الاسلام کرمانی ، بخش 2، ج 4، ص 246؛ حبیب آبادی ، ج 3، ص 898.</ref> | |||
==آثار و تالیفات== | ==آثار و تالیفات== | ||
تهرانی در [[فقه]] و [[اصول فقه]] و [[رجال]] آثار بسیاری بر جای گذاشت . گفته شده است که تمامی آنها به خط خود او نزد شاگردش، [[محمدتقی گرگانی]]، بوده است. <ref>آقابزرگ طهرانی ، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 575.</ref> | تهرانی در [[فقه]] و [[اصول فقه]] و [[رجال]] آثار بسیاری بر جای گذاشت . گفته شده است که تمامی آنها به خط خود او نزد شاگردش، [[محمدتقی گرگانی]]، بوده است. <ref>آقابزرگ طهرانی ، 1404، جزء 1، قسم 2، ص 575.</ref> | ||
*[[ذریعة الوداد]]، شرحی است بر کتاب نجاة العباد محمدحسن نجفی و ظاهراً ناتمام مانده است <ref>رجوع کنید به حرزالدین ، ج 1، ص 280؛ آل محبوبه ، ج 2، ص 227</ref>. این کتاب نخستین بار در [[بمبئی]] و سپس در 1312 در ایران چاپ سنگی شد و بارها در [[ایران]] به چاپ رسید. <ref>رجوع کنید به مشار، ستون 393؛ عوّاد، ج 1، ص 343؛ آقابزرگ طهرانی ، 1403، ج 10، ص 33.</ref> | *[[ذریعة الوداد]]، شرحی است بر کتاب نجاة العباد محمدحسن نجفی و ظاهراً ناتمام مانده است <ref>رجوع کنید به حرزالدین ، ج 1، ص 280؛ آل محبوبه ، ج 2، ص 227</ref>. این کتاب نخستین بار در [[بمبئی]] و سپس در 1312 در ایران چاپ سنگی شد و بارها در [[ایران]] به چاپ رسید. <ref>رجوع کنید به مشار، ستون 393؛ عوّاد، ج 1، ص 343؛ آقابزرگ طهرانی ، 1403، ج 10، ص 33.</ref> | ||
*حاشیه بر بعضی رسائل | *حاشیه بر بعضی رسائل عملیه | ||
*کتاب | *کتاب غصب | ||
*کتاب | *کتاب اجاره | ||
*رسالاتی در باب بیع و خیارات، <ref>رجوع کنید به حرزالدین ، ج 1، ص 280؛ آل محبوبه ، ج 2، ص 227؛ آقابزرگ طهرانی ، 1403، ج 19، ص 59، ج 22، ص 273.</ref> | *رسالاتی در باب بیع و خیارات، <ref>رجوع کنید به حرزالدین ، ج 1، ص 280؛ آل محبوبه ، ج 2، ص 227؛ آقابزرگ طهرانی ، 1403، ج 19، ص 59، ج 22، ص 273.</ref> | ||
برخی فتواهای | |||
برخی فتواهای تهرانی، همراه با فتواهای بعضی علمای دیگر، در کتاب مجمع الرسائل در 1331 در تهران چاپ شده است <ref>آقابزرگ طهرانی ، 1403، ج 20، ص 30</ref>. همچنین تقریراتی از دروس او را شاگردانش نوشته اند <ref>رجوع کنید به محسن امین ، ج 8، ص 151؛ آقابزرگ طهرانی ، 1403، ج 4، ص 372</ref>. وی بر کتابهای بسیاری نیز تقریظ نوشته است <ref>برای نمونه رجوع کنید به آقابزرگ طهرانی ، 1403، ج 15، ص 320، ج 18، ص 89، ج 19، ص 68.</ref> | |||
==فرزندان== | ==فرزندان== | ||
محمد از کودکی شعر می سرود، بیشتر اشعار او در مدح و رثای اهل بیت | تهرانی شش پسر داشت که همگی در علوم دینی تحصیل کردند. <ref>رجوع کنید به حرزالدین ، ج 1، ص 282؛ آل محبوبه ، ج 2، ص 228</ref> | ||
معروفترین آنها، محمد، در نجف متولد شد و سطوح عالی فقه و اصول را نزد آخوند خراسانی و پدرش فراگرفت و از مشاهیر نجف گواهی اجتهاد دریافت کرد. <ref>خاقانی ، ج 10، ص 453؛ آل محبوبه ، ج 2، ص245.</ref> | |||
محمد از کودکی شعر می سرود، بیشتر اشعار او در مدح و رثای اهل بیت(ع) است . وی در برخی اشعارش مسلمانان را به بیداری فراخوانده است <ref>رجوع کنید به خاقانی، ج 10، ص 454ـ460، 461ـ462</ref>. در عین حال، اوقات زندگی را بیشتر به عبادت و ذکر و [[اعتکاف]] در حرم [[امیرمؤمنان]](ع) سپری کرد.<ref>خاقانی، ج 10، ص 453</ref> | |||
او در 1355ق در نجف وفات یافت و در مقبره پدرش دفن شد. از تألیفات اوست : کتاب فی الطهاره ، کتاب فی الخمس، [[قاموس غریب القرآن]] و چند رساله فقهی. <ref>خاقانی ، ج 10، ص 454؛ آقابزرگ طهرانی ، 1403، ج 5، ص 245، ج 15، ص 187، ج 18، ص 295، ج 23، ص 18.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references /> | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* محمدمحسن آقابزرگ طهرانی ، الذریعه الی تصانیف الشیعه ، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی ، بیروت 1403/1983؛ | * محمدمحسن آقابزرگ طهرانی ، الذریعه الی تصانیف الشیعه ، چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی ، بیروت 1403/1983؛ | ||
* محمدمحسن آقابزرگ طهرانی ، طبقات اعلام الشیعه ، جزء 1: نقباء البشر فی القرن الرابع عشر ، مشهد 1404؛ | * محمدمحسن آقابزرگ طهرانی ، طبقات اعلام الشیعه ، جزء 1: نقباء البشر فی القرن الرابع عشر ، مشهد 1404؛ | ||
جعفربن باقر آل محبوبه ، ماضی النجف و حاضرها | جعفربن باقر آل محبوبه ، ماضی النجف و حاضرها | ||
* بیروت 1406/ | * بیروت 1406/1986 | ||
* حسن امین ، مستدرکات اعیان الشیعه ، بیروت 1408ـ1416/ | * حسن امین ، مستدرکات اعیان الشیعه ، بیروت 1408ـ1416/ 1987ـ1996 | ||
* محسن امین ، اعیان الشیعه ، چاپ حسن امین ، بیروت 1403/ | * محسن امین ، اعیان الشیعه ، چاپ حسن امین ، بیروت 1403/1983 | ||
*عبدالهادی حائری ، تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق ، تهران 1364 ش | *عبدالهادی حائری ، تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق ، تهران 1364 ش | ||
* محمدعلی حبیب آبادی ، مکارم الا´ثار در احوال رجال دو قرن 13 و 14 هجری ، ج 3، اصفهان 1351 ش | * محمدعلی حبیب آبادی ، مکارم الا´ثار در احوال رجال دو قرن 13 و 14 هجری ، ج 3، اصفهان 1351 ش | ||
* محمد حرزالدین ، معارف الرجال فی تراجم العلماء و الادباء ، قم | * محمد حرزالدین ، معارف الرجال فی تراجم العلماء و الادباء ، قم 1405 | ||
*احمد حسینی ، تراجم الرجال ، قم | *احمد حسینی ، تراجم الرجال ، قم 1414 | ||
* علی خاقانی ، شعراءالغری ، نجف 1373/1954، چاپ افست قم | * علی خاقانی ، شعراءالغری ، نجف 1373/1954، چاپ افست قم 1408 | ||
* کورکیس عوّاد، معجم المؤلفین العراقیین ، بغداد | * کورکیس عوّاد، معجم المؤلفین العراقیین ، بغداد 1969 | ||
* فضل اللّه نوری ، مجموعه ای از رسائل ، اعلامیه ها، مکتوبات ،... و روزنامه شیخ شهید فضل اللّه نوری ، گردآورنده محمد ترکمان ، تهران 1362ـ1363 ش | * فضل اللّه نوری ، مجموعه ای از رسائل ، اعلامیه ها، مکتوبات ،... و روزنامه شیخ شهید فضل اللّه نوری ، گردآورنده محمد ترکمان ، تهران 1362ـ1363 ش | ||
* احمد کسروی ، تاریخ مشروطة ایران ، تهران 1363 ش | * احمد کسروی ، تاریخ مشروطة ایران ، تهران 1363 ش | ||
* خانبابا مشار، فهرست کتابهای چاپی عربی ، تهران 1344 ش | * خانبابا مشار، فهرست کتابهای چاپی عربی ، تهران 1344 ش | ||
* محمدبن علی ناظم الاسلام کرمانی ، تاریخ بیداری ایرانیان ، چاپ علی اکبر سعیدی سیرجانی ، تهران 1376ـ1377 ش | * محمدبن علی ناظم الاسلام کرمانی ، تاریخ بیداری ایرانیان ، چاپ علی اکبر سعیدی سیرجانی ، تهران 1376ـ1377 ش | ||
*محمدحسن نجفی قوچانی ، سیاحت شرق ، یا، زندگینامه آقانجفی قوچانی ، چاپ رمضانعلی شاکری ، تهران 1362 ش . | *محمدحسن نجفی قوچانی ، سیاحت شرق ، یا، زندگینامه آقانجفی قوچانی ، چاپ رمضانعلی شاکری ، تهران 1362 ش . | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
[http://lib.eshia.ir/23019/8/4120 اين مقاله با تلخيص از دانشنامه جهان اسلام اخذ شده است] | [http://lib.eshia.ir/23019/8/4120 اين مقاله با تلخيص از دانشنامه جهان اسلام اخذ شده است] | ||