پرش به محتوا

حلیة المتقین (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح متن و افزودن پانویس و منابع
(←‏محتوای کتاب: اصلاح و افزودن پانویس)
(اصلاح متن و افزودن پانویس و منابع)
خط ۴۱: خط ۴۱:
حلیة المتقین، کتابی است به زبان فارسی، درباره اخلاق، آداب و سنن اسلامی که چنانکه مجلسی گفته، ترجمه روان روایات شیعه است.<ref>مهدوی دامغانی، «نگاهی به پاره‌ای از آثار فارسی علامه مجلسی»، ص۲۷.</ref>
حلیة المتقین، کتابی است به زبان فارسی، درباره اخلاق، آداب و سنن اسلامی که چنانکه مجلسی گفته، ترجمه روان روایات شیعه است.<ref>مهدوی دامغانی، «نگاهی به پاره‌ای از آثار فارسی علامه مجلسی»، ص۲۷.</ref>


کتاب، ۱۴ باب و یک خاتمه دارد و هر فصل حاوی ۱۲ فصل است. هر کدام از بخش‌های کتاب، در بیان آدابی است؛ از جمله در بیان آداب لباس، آداب زیور پوشیدن و خضاب کردن، خوردن و آشامیدن، ازدواج و معاشرت با زنان و تربیت فرزندان، مسواک کردن و تراشیدن سر، آداب بوی خوش داشتن، حمام رفتن و غسل کردن، خوابیدن و بیدار شدن، معاشرت با مردم، سلام کردن، آداب داخل شدن در خانه و بیرون رفتن از آن، آداب پیاده رفتن و سوار شدن و تجارت کردن و سرانجام در آداب سفر.<ref>صدرایی خویی، میراث مشترک ایران و هند، ج۲، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref>
کتاب، ۱۴ باب و یک خاتمه دارد و هر فصل حاوی ۱۲ فصل است. هر کدام از بخش‌های کتاب، در بیان آدابی است؛ از جمله در بیان آداب لباس، آداب زیور پوشیدن و خضاب کردن، خوردن و آشامیدن، ازدواج و معاشرت با زنان و تربیت فرزندان، مسواک کردن و تراشیدن سر، آداب بوی خوش داشتن، حمام رفتن و غسل کردن، خوابیدن و بیدار شدن، معاشرت با مردم، سلام کردن، آداب داخل شدن در خانه و بیرون رفتن از آن، آداب پیاده رفتن و سوار شدن و تجارت کردن و سرانجام در آداب سفر.<ref>صدرایی خویی، میراث مشترک ایران و هند، ج۲، ص۲۰۰-۲۰۱.</ref> عناوین ابواب مختلف کتاب عبارتند از:
 
# باب اول: آداب جامه و لباس پوشیدن.
== ابواب کتاب ==
# باب دوم: آداب زیور پوشیدن مردان و زنان، سرمه کشیدن، در آینه نظر‌کردن و خضاب کردن.
# '''باب اول''': آداب جامه و لباس‌پوشیدن.
# باب سوم: آداب خوردن و آشامیدن.
# '''باب دوم''': آداب زیور پوشیدن مردان و زنان، سرمه‌کشیدن، در آینه نظر‌کردن و خضاب‌کردن.
# باب چهارم: دربیان فضیلت [[ازدواج|تزویج]] و آداب معاشرت با زنان و چگونگی تربیت فرزندان.
# '''باب سوم''': آداب خوردن و آشامیدن.
# باب پنجم: آداب مسواک کردن، شانه کردن، ناخن و شارب گرفتن، سر تراشیدن و امثال آن.
# '''باب چهارم''': دربیان فضیلت [[ازدواج|تزویج]] و آداب معاشرت با زنان و چگونگی تربیت فرزندان.
# باب ششم: آداب بوی خوش استعمال کردن، گل بوئیدن و روغن مالیدن.
# '''باب پنجم''': آداب مسواک‌کردن، شانه‌کردن، ناخن و شارب‌گرفتن، سرتراشیدن و امثال آن.
# باب هفتم: آداب استحمام و متعلقات آن و آداب بعضی از [[غسل|غسل‌ها]].
# '''باب ششم''': آداب بوی خوش استعمال‌کردن، گل‌بوئیدن و روغن‌مالیدن.
# باب هشتم: آداب خوابیدن و بیدار شدن.
# '''باب هفتم''': آداب استحمام و متعلقات آن و آداب بعضی از [[غسل|غسل‌ها]].
# باب نهم: آداب حجامت کردن، تنقیه و ذکر خواص بعضی از ادویه و معالجه بعضی از امراض و ذکر بعضی از [[ادعیه]].
# '''باب هشتم''': آداب خوابیدن و بیدار شدن.
# باب دهم: آداب معاشرت با مردم و حقوق اصناف.
# '''باب نهم''': آداب حجامت‌کردن، تنقیه و ذکر خواص بعضی از ادویه و معالجه بعضی از امراض و ذکر بعضی از [[ادعیه]].
# باب یازدهم: آداب مجالس مانند سلام، مصافحه، معانقه، بوسیدن و امثال اینها.
# '''باب دهم''': آداب معاشرت با مردم و حقوق اصناف.
# باب دوازدهم: آداب داخل شدن خانه و بیرون رفتن از آن.
# '''باب یازدهم''': آداب مجالس مانند سلام، مصافحه، معانقه، بوسیدن و امثال این‌ها.
# باب سیزدهم: آداب پیاده رفتن، سوار شدن، بازار رفتن، تجارت، زراعت و نگهداری چهارپایان.
# '''باب دوازدهم''': آداب داخل‌شدن خانه و بیرون‌رفتن از آن.
# باب چهاردهم: آداب سفر.
# '''باب سیزدهم''': درآداب پیاده‌رفتن، سوار شدن، بازار رفتن، تجارت، زراعت و نگهداری چهارپایان.
# خاتمه: در بیان بعضی از آداب متفرقه و فواید سودمند.<ref>مجلسی، حلیة المتقین، فهرست کتاب.</ref>
# '''باب چهاردهم''': آداب سفر.
# '''خاتمه''': در بیان بعضی از آداب متفرقه و فواید سودمند.<ref>مجلسی، حلیة المتقین، فهرست کتاب.</ref>


== ترجمه‌ها و تلخیص‌ها ==
== ترجمه‌ها و تلخیص‌ها ==
این کتاب، ترجمه‌ها و تلخیص‌های بسیاری دارد از جمله:
حلية المتقین علامه مجلسی، ترجمه‌ها و تلخیص‌های بسیاری دارد؛ از جمله:
# تلخیص، فصل‌بندی و تنظیم [[محمدباقر فشارکی]] (متوفای ۱۳۱۵ ق) با عنوان «[[آداب‌الشریعه]]».<ref>تهرانی، الذریعه، ج۱، ص۲۱. </ref>
# تلخیص، فصل‌بندی و تنظیم [[محمدباقر فشارکی]] (متوفای ۱۳۱۵ق) با عنوان «[[آداب‌الشریعه]]».<ref>تهرانی، الذریعه، ج۱، ص۲۱. </ref>
# تلخیص [[شیخ عباس قمی]] با نام «[[مختصر الابواب فی‌السنن و الآداب]]».<ref>تهرانی، الذریعه، ج۲۰، ص۱۷۶.</ref>
# تلخیص [[شیخ عباس قمی]] با نام [[مختصر الابواب فی‌السنن و الآداب]].<ref>تهرانی، الذریعه، ج۲۰، ص۱۷۶.</ref>
# ترجمه به عربی اثر علی [[عبدالحسین شبستری]].<ref>تهرانی، الذریعه، ج۱۲، ص۲۳۸. </ref>
# ترجمه به عربی، اثر علی [[عبدالحسین شبستری]].<ref>تهرانی، الذریعه، ج۱۲، ص۲۳۸. </ref>
# ترجمه به عربی اثر خلیل رزق‌ عاملی و چاپ آن با تحقیق جدید، در ۱۳۷۳ش/ ۱۹۹۴ م.<ref>تراثنا، سال ۱۴، ش ۱ و ۲، ص۴۵۷-۴۵۸.</ref>
# ترجمه به عربی، اثر خلیل رزق‌ عاملی و چاپ آن با تحقیق جدید، در ۱۳۷۳ش/ ۱۹۹۴م.<ref>تراثنا، سال ۱۴، ش ۱ و ۲، ص۴۵۷-۴۵۸.</ref>
# ترجمه به اردو اثر سید مقبول احمد دهلوی در ۱۳۳۸ با نام تهذیب [[اسلام]] (تهذیب مؤمنین).<ref>تهرانی، الذریعه، ج۴، ص۵۰۸. </ref>
# ترجمه به اردو، اثر سید مقبول احمد دهلوی در ۱۳۳۸ با نام تهذیب اسلام.<ref>تهرانی، الذریعه، ج۴، ص۵۰۸. </ref>


== چاپ ==
== چاپ ==
حلیة المتقین برای نخستین‌ بار در ۱۲۴۸ق در چاپخانه زین‌العابدین تبریزی در [[تهران]] چاپ سُربی شده<ref>مشار، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، ۱۳۵۴ش، ج ۲، ستون ۱۸۱۵-۱۸۱۶.</ref> و پس از آن، چاپ‌های متعدد شده است.
حلیة المتقین برای نخستین‌ بار در ۱۲۴۸ق در چاپخانه زین‌العابدین تبریزی در [[تهران]] چاپ سُربی شده<ref>مشار، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، ۱۳۵۴ش، ج۲، ستون ۱۸۱۵-۱۸۱۶.</ref> و پس از آن، چاپ‌های متعدد شده است.
 
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
== منابع ==
== منابع ==
* تهرانی، آقا بزرگ، [[الذریعة]]، بیروت،‌دار الاضواء.
* تهرانی، آقا بزرگ، الذریعة، بیروت، ‌دار الاضواء.
* دوانی، علی، «شرح حال علامه مجلسی»، در شناخت‌نامه علامه مجلسی، به کوشش مهدی مهریزی و هادی ربانی، ج۱، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۷ش.
* صدرایی خویی، علی، میراث مشترک ایران و هند، ج۲، زیر نظر سید محمود مرعشی نجفی، قم، کتابخانه بزرگ حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی، بی‌تا.
*علامه مجلسی، محمدباقر، حلیة المتقین.
* مشار، خان بابا، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، تهران، ۱۳۵۴ش.
* مشار، خان بابا، فهرست کتاب‌های چاپی فارسی، تهران، ۱۳۵۴ش.
* [[علامه مجلسی|مجلسی]]، محمد باقر، حلیة المتقین.
* مهدوی دامغانی، محمود، «نگاهی به پاره‌ای از آثار فارسی علامه مجلسی»، در شناخت‌نامه علامه مجلسی، به کوشش مهدی مهریزی و هادی ربانی، ج۲، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۸۷ش.


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
۳۹۹

ویرایش