Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۲۱۵
ویرایش
علی بن محمد سمری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Foadian بدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
در منابع سال تولد علی بن محمد سمری ذکر نشده است. کنیه او را ابوالحسن<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۵۲ق، ج۲، ص۳۰۵.</ref> و لقب او را سَمَری، سَیمُری، سَیمَری و یا صیمَری گفته‌اند، ولی مشهور همان سَمَری است.<ref>صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۱۳.</ref> با این حال در برخی از منابع شیعی، لقب او سَمُری ثبت شده است. سَمَّر یا سُمَّر<ref>نهاوندی، العبقری الحسان، ۱۳۸۶ش، ج۵، ص۱۱۶.</ref> یا صیمر یکی از روستاهای [[بصره]] است که بستگان او در آن می‌زیسته‌اند.<ref>جباری، سازمان وکالت، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۴۷۹.</ref> | در منابع سال تولد علی بن محمد سمری ذکر نشده است. [[کنیه]] او را ابوالحسن<ref>مامقانی، تنقیح المقال، ۱۳۵۲ق، ج۲، ص۳۰۵.</ref> و لقب او را سَمَری، سَیمُری، سَیمَری و یا صیمَری گفته‌اند، ولی مشهور همان سَمَری است.<ref>صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۱۳.</ref> با این حال در برخی از منابع شیعی، لقب او سَمُری ثبت شده است. سَمَّر یا سُمَّر<ref>نهاوندی، العبقری الحسان، ۱۳۸۶ش، ج۵، ص۱۱۶.</ref> یا صیمر یکی از روستاهای [[بصره]] است که بستگان او در آن می‌زیسته‌اند.<ref>جباری، سازمان وکالت، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۴۷۹.</ref> | ||
===خاندان=== | ===خاندان=== | ||
علی بن محمد، از خاندانی متدین و [[شیعه]] بوده که در خدمتگزاری به امامان شیعه، شهرت زیادی داشته‌اند و همین اصالت خانوادگی او باعث شد که در مقام نیابت امام، با مخالفت چندانی روبه‌رو نشود.<ref>جاسم، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۲۱۰.</ref> [[یعقوبی]] معتقد است بسیاری از اعضای این | علی بن محمد، از خاندانی متدین و [[شیعه]] بوده که در خدمتگزاری به امامان شیعه، شهرت زیادی داشته‌اند و همین اصالت خانوادگی او باعث شد که در مقام نیابت امام، با مخالفت چندانی روبه‌رو نشود.<ref>جاسم، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۲۱۰.</ref> [[یعقوبی]] معتقد است بسیاری از اعضای این خاندان، در [[بصره]] املاک زیادی داشتند و نیمی از درآمد این املاک را [[وقف]] امام یازدهم(ع) کرده بودند. امام هر ساله درآمد آن را دریافت و با ایشان مکاتبه می‌کرد.<ref>جعفریان، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ۱۳۸۱ش، ص۵۸۳ به نقل از اثبات الوصیه، ۱۴۲۶ق، ص۲۵۵.</ref> از دیگر بستگان سمری، علی بن محمد بن زیاد از وکلای امامین [[عسکریین]] بود که کتابی به نام «الاوصیاء» در اثبات امامت [[امام دوازدهم(ع)]] نوشت.<ref>جباری، سازمان وکالت، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۴۷۹.</ref> | ||
=== ارتباط با امام عسکری === | === ارتباط با امام عسکری === | ||
[[شیخ طوسی]]، او را «علی بن محمد صیمری» خوانده و جزء اصحاب [[امام حسن عسکری]](ع) به شمار آورده<ref>طوسی، رجال الطوسی، ۱۴۱۵ق، ص۴۰۰.</ref> که مکاتباتی هم با امام داشته است. علی بن محمد سمری می‌گوید: ابو محمد (امام عسکری) به من نوشت: «فتنه‌ای پیش می‌آید که شما را گمراه می‌کند. بر حذر باشید و از آن بپرهیزید.» پس از سه | [[شیخ طوسی]]، او را «علی بن محمد صیمری» خوانده و جزء اصحاب [[امام حسن عسکری]](ع) به شمار آورده<ref>طوسی، رجال الطوسی، ۱۴۱۵ق، ص۴۰۰.</ref> که مکاتباتی هم با امام داشته است. علی بن محمد سمری می‌گوید: ابو محمد (امام عسکری) به من نوشت: «فتنه‌ای پیش می‌آید که شما را گمراه می‌کند. بر حذر باشید و از آن بپرهیزید.» پس از سه روز، حادثه‌ای برای [[بنی‌هاشم]] پیش آمد که ناگواری‌ها و دشواری‌های زیادی برای آنان دربرداشت. من به حضرت نامه‌ای نوشتم: آیا همان است که فرمودید؟ ایشان پاسخ داد: «خیر، غیر از این است. خود را محافظت کنید.» چند روز بعد، جریان کشته‌شدن [[معتز]] پیش آمد.<ref>صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۹۹.</ref> | ||
===درگذشت=== | ===درگذشت=== | ||
بنابر نقل [[شیخ طوسی]]، سمری در سال [[سال ۳۲۹ هجری قمری|۳۲۹ق]] درگذشت و جنازه‌اش در [[بغداد]] در خیابان خَلَنْجی در نزدیکی نهر ابوعتاب [[دفن]] شد.<ref>طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۳۹۶.</ref> قبر او در نزدیکی مقبره [[کلینی]] قرار دارد.<ref>ره‌توشه عتبات عالیات، ص۳۹۴.</ref> صاحب [[اعیان الشیعه]] تاریخ درگذشت او را [[۱۵ شعبان|پانزدهم شعبان]] دانسته است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸.</ref> [[شیخ صدوق|شیخ صدوق]] و [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] سال درگذشت او را ۳۲۸ق ثبت کرده‌اند.<ref>صدوق، | بنابر نقل [[شیخ طوسی]]، سمری در سال [[سال ۳۲۹ هجری قمری|۳۲۹ق]] درگذشت و جنازه‌اش در [[بغداد]] در خیابان خَلَنْجی در نزدیکی نهر ابوعتاب [[دفن]] شد.<ref>طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۳۹۶.</ref> قبر او در نزدیکی مقبره [[کلینی]] قرار دارد.<ref>ره‌توشه عتبات عالیات، ص۳۹۴.</ref> صاحب [[اعیان الشیعه]] تاریخ درگذشت او را [[۱۵ شعبان|پانزدهم شعبان]] دانسته است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۸.</ref> [[شیخ صدوق|شیخ صدوق]] و [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] سال درگذشت او را ۳۲۸ق ثبت کرده‌اند.<ref>صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۵۹ش، ج۲، ص۵۰۳.</ref> <ref>طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۲۶۰.</ref> | ||
== نیابت امام زمان == | == نیابت امام زمان == | ||
[[حسین بن روح|سومین نایب امام زمان]] وصیت کرد علی بن محمد سمری قائم‌مقام او در امر نیابت گردد.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۹۵.</ref> این انتخاب به دستور و تصریح شخص [[امام زمان(ع)]] صورت گرفته است. در این باره روایتی نیامده ولی [[احمد بن علی بن ابی طالب طبرسی|طبرسی]] در کتاب «[[الاحتجاج علی اهل اللجاج|احتجاج]]» می‌نویسد: هیچ یک از اینان (نواب) بدین منصب بزرگ نرسید، مگر اینکه قبلاً از طرف صاحب الامر فرمان انتصاب | [[حسین بن روح|سومین نایب امام زمان]] وصیت کرد علی بن محمد سمری قائم‌مقام او در امر نیابت گردد.<ref>طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۳۹۵.</ref> این انتخاب به دستور و تصریح شخص [[امام زمان(ع)]] صورت گرفته است. در این باره روایتی نیامده ولی [[احمد بن علی بن ابی طالب طبرسی|طبرسی]] در کتاب «[[الاحتجاج علی اهل اللجاج|احتجاج]]» می‌نویسد: هیچ یک از اینان (نواب) بدین منصب بزرگ نرسید، مگر اینکه قبلاً از طرف صاحب الامر فرمان انتصاب آنها صادر می‌گشت و شخص قبل از او، جانشین خود را معرفی می‌کرد.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۷۸.</ref> | ||
=== دوران نیابت === | === دوران نیابت === | ||
از فعالیت‌های سمری در دوران نیابت سه نائب پیشین، سخنی به میان نیامده و درباره فعالیت‌های او در دوران نیابت هم اطلاعات مفصلی نقل نشده،<ref>جباری، سازمان وکالت، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۴۸۰.</ref> اما گفته شده اعتقاد [[شیعه|شیعیان]] به جلالت و وثاقت او، مثل سایر نواب بود و مورد قبول و تسالم عموم شیعیان قرار گرفت.<ref>صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۱۳.</ref> طبق روایت [[شیخ صدوق]]، وکلا او را به عنوان سفیر راستین امام به رسمیت می‌شناختند و [[وجوهات شرعی]] را به وی تقدیم می‌کردند.<ref>صدوق، | از فعالیت‌های سمری در دوران نیابت سه نائب پیشین، سخنی به میان نیامده و درباره فعالیت‌های او در دوران نیابت هم اطلاعات مفصلی نقل نشده،<ref>جباری، سازمان وکالت، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۴۸۰.</ref> اما گفته شده اعتقاد [[شیعه|شیعیان]] به جلالت و وثاقت او، مثل سایر نواب بود و مورد قبول و تسالم عموم شیعیان قرار گرفت.<ref>صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۱۳.</ref> طبق روایت [[شیخ صدوق]]، وکلا او را به عنوان سفیر راستین امام به رسمیت می‌شناختند و [[وجوهات شرعی]] را به وی تقدیم می‌کردند.<ref>صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۵۹ش،ج۲، ص۵۱۷.</ref> | ||
دوران نیابت سمری، دوران ظلم و خونریزی بود و همین امر سبب شد فعالیت‌های او نسبت به دیگر نواب، مخفیانه‌تر باشد.<ref>غفارزاده، زندگانی نواب خاص امام زمان، ۱۳۷۵ش، ص۳۰۴.</ref> برخی از محققان، علت اصلی کوتاه‌بودن دوره نیابت او و حتی انقطاع و پایان‌یافتن دوره [[غیبت صغری]] را سخت‌گیری و خفقان بیش از حد دستگاه [[عباسیان|عباسی]] در آن دوره می‌دانند.<ref>صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۱۴.</ref><ref>جباری، سازمان وکالت، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۴۸۰.</ref> | دوران نیابت سمری، دوران ظلم و خونریزی بود و همین امر سبب شد فعالیت‌های او نسبت به دیگر نواب، مخفیانه‌تر باشد.<ref>غفارزاده، زندگانی نواب خاص امام زمان، ۱۳۷۵ش، ص۳۰۴.</ref> برخی از محققان، علت اصلی کوتاه‌بودن دوره نیابت او و حتی انقطاع و پایان‌یافتن دوره [[غیبت صغری]] را سخت‌گیری و خفقان بیش از حد دستگاه [[عباسیان|عباسی]] در آن دوره می‌دانند.<ref>صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۴۱۴.</ref><ref>جباری، سازمان وکالت، ۱۳۸۲ش، ج۲، ص۴۸۰.</ref> | ||
| خط ۵۰: | خط ۴۹: | ||
=== کرامات === | === کرامات === | ||
در منابع روایی، [[کرامت|کراماتی]] از علی بن محمد سمری نقل شده که برای برطرف کردن تردید شیعیان بوده است. خبر دادن به جماعتی از مردم [[قم]] درباره وفات [[علی بن حسین بن بابویه|ابن بابویه]] (پدر [[شیخ صدوق]] و ساکن قم)، از جمله | در منابع روایی، [[کرامت|کراماتی]] از علی بن محمد سمری نقل شده که برای برطرف کردن تردید شیعیان بوده است. خبر دادن به جماعتی از مردم [[قم]] درباره وفات [[علی بن حسین بن بابویه|ابن بابویه]] (پدر [[شیخ صدوق]] و ساکن قم)، از جمله آنهاست.<ref>طوسی، الغیبة، ۱۴۱۱ق، ص۳۹۶.</ref> صالح بن شعیب طالقانی از احمد بن ابراهیم مخلد نقل می‌کند که من در [[بغداد]] به حضور مشایخ رسیدم و در آن محفل، علی بن محمد سمری حضور داشت. وی سخن را آغاز کرد و گفت: خداوند علی بن بابویه قمی (پدر شیخ صدوق) را رحمت کند. مشایخ حاضر در مجلس تاریخ آن را نوشتند، تا آنکه خبر رسید علی بن بابویه همان روز وفات یافته بود.<ref>صدوق، کمال‌الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۵۰۳.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||