کاربر ناشناس
علی بن عیسی اربلی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←تالیفات
imported>A.atashinsadaf جز (←فرزند اربلی) |
imported>A.atashinsadaf جز (←تالیفات) |
||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
==تالیفات== | ==تالیفات== | ||
آثار اربلی عبارتند از: | آثار اربلی عبارتند از: | ||
# [[کشف الغمة فی معرفة الائمة |کشف الغمّه فی معرفه الائمّه]] که از منابع معتبر در شرح حال [[پیامبر اسلام]]، [[حضرت خدیجه]]، [[حضرت فاطمه]] و [[امامان شیعه|امامان دوازده گانه علیهم السلام]] به شمار می‌آید. این کتاب دو جزء دارد: جزءِ اول دربرگیرنده زندگانی [[پیامبر اسلام(ص)]] و [[امام علی(ع)]]است و تاریخ اتمام آن [[شعبان]] ۶۷۸ است<ref>ج ۲، ص۷۰</ref> و جزءِ دوم دربرگیرنده زندگانی | # [[کشف الغمة فی معرفة الائمة |کشف الغمّه فی معرفه الائمّه]] که از منابع معتبر در شرح حال [[پیامبر اسلام]]، [[حضرت خدیجه]]، [[حضرت فاطمه]] و [[امامان شیعه|امامان دوازده گانه علیهم السلام]] به شمار می‌آید. این کتاب دو جزء دارد: جزءِ اول دربرگیرنده زندگانی [[پیامبر اسلام(ص)]] و [[امام علی(ع)]]است و تاریخ اتمام آن [[شعبان]] ۶۷۸ است<ref>ج ۲، ص۷۰</ref> و جزءِ دوم دربرگیرنده زندگانی حضرت فاطمه، [[حضرت خدیجه]] و امامان علیهم السلام است و تاریخ اتمام آن [[رمضان]] ۶۸۷ ذکر شده است.<ref>ج ۳، ص۳۴۳</ref> وی در مقدمه کتاب <ref>ج ۱، ص۳</ref> صراحتاً [[شیعه|تشیع]] خود را اعلام داشته و «[[اهل بیت]]» علیهم السلام را «ثانی [[ثقلین]]» دانسته، دوستی و دشمنی با آنان را دوستی و دشمنی با خدا عنوان کرده است. او چند مناظره با دانشمندان [[اهل سنت]] داشته<ref>ج ۱، ص۸۵، ۳۴۰</ref> و تعبیراتی همچون «اصحابنا الشیعه» <ref>ج ۲، ص۸۶</ref> و «انّا معاشر الشیعه» <ref>ج ۲، ص۵۲</ref> دارد.اربلی در پایان هر باب کتاب کشف الغمه قصیده‌ای نیز در مدح یا مرثیه اهل بیت علیهم السلام سروده است. این کتاب از منابع [[وسائل الشیعه]]<ref>ج ۲۰، ص۴۳</ref> و [[بحارالانوار]] <ref>ج ۱، ص۱۰، ۲۹</ref> و عبارات آن در غایت فصاحت و مشتمل بر اشعاری نیکو و اخباری مستند است.<ref>بهاءالدین اربلی، ترجمه فارسی، ج۱، مقدمه شعرانی، ص۱۶</ref> | ||
# [[التذکره الفخریه]] که به گفته اربلی<ref>ص ۴۸ـ ۴۹</ref> آن را به درخواست فخرالدین [[ | |||
#[[التذکره الفخریه]] که به گفته اربلی<ref>ص ۴۸ـ ۴۹</ref> آن را به درخواست فخرالدین [[منوچهر بن ابی الکرم همدانی]] نایب [[عطاملک جوینی]] تألیف کرده است<ref>ابن فوطی، مجمع الا´داب فی معجم الالقاب، ج۴، قسم ۳، ص۴۱۹ـ۴۲۰</ref> و بیشتر به اشعار معاصران و نوپردازان نظر دارد. به گفته [[ابن فوطی]]<ref>مجمع الاداب فی معجم الالقاب، ج۴، قسم ۳، ص۴۱۹</ref> تاریخ تألیف کتاب ۶۷۱ بوده است. اربلی در التذکره الفخریه غنا و اصوات مغنّیان را بررسی کرده و در هر باب مقدمه‌ای به اسلوب ترسّل و مسجّع آورده که از ویژگیهای نثر آن دوران حکایت دارد<ref>مقدمه، ص۱۳</ref> این کتاب علاوه بر مقدمه شامل هشت باب در معانی غنایی و توصیف طبیعت و مدح و فخریات است. | |||
# [[رسالة الطیف]]، <ref>آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ص۱۰۷؛ کحّاله، ج۷، ص۱۶۳</ref> این کتاب از آثار گرانبهای اربلی است و دربرگیرنده اخبار و اشعار شاعران جاهلی، [[اسلام]] و برخی معاصران مؤلف، و نیز خود او است که بخشی از این ابیات در دیگر کتابها یافت نمی‌شود. مؤلف در این کتاب راه «طیف الخیال» [[علم الهدی]] را پیموده و به برخی ابیات [[بُحتری]] و [[ابوتمّام]] اشاره کرده است. او میان اسلوب «مقامه نویسی» و طیف الخیال جمع بسته و نیم نگاهی نیز به رساله [[الغفران]] [[ابوالعلاء مَعرّی]] داشته است. اربلی مانند [[سید مرتضی|سید مرتضی]] که نقدی علمی به کار بسته و اقوال آمِدی را رد کرده و از ابوتمّام و بحتری دفاع نموده، رفتار نکرده و با ذوقی شاعرانه کتاب را تألیف کرده است.<ref>مقدمه جبوری، ص۳۲ـ۳۵</ref> | # [[رسالة الطیف]]، <ref>آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ص۱۰۷؛ کحّاله، ج۷، ص۱۶۳</ref> این کتاب از آثار گرانبهای اربلی است و دربرگیرنده اخبار و اشعار شاعران جاهلی، [[اسلام]] و برخی معاصران مؤلف، و نیز خود او است که بخشی از این ابیات در دیگر کتابها یافت نمی‌شود. مؤلف در این کتاب راه «طیف الخیال» [[علم الهدی]] را پیموده و به برخی ابیات [[بُحتری]] و [[ابوتمّام]] اشاره کرده است. او میان اسلوب «مقامه نویسی» و طیف الخیال جمع بسته و نیم نگاهی نیز به رساله [[الغفران]] [[ابوالعلاء مَعرّی]] داشته است. اربلی مانند [[سید مرتضی|سید مرتضی]] که نقدی علمی به کار بسته و اقوال آمِدی را رد کرده و از ابوتمّام و بحتری دفاع نموده، رفتار نکرده و با ذوقی شاعرانه کتاب را تألیف کرده است.<ref>مقدمه جبوری، ص۳۲ـ۳۵</ref> | ||
#دیوان شعر <ref>حرّعاملی، امل الا´مل، ج۲، ص۱۹۵؛ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج۹، قسم ۱، ص۶۷</ref> | #دیوان شعر <ref>حرّعاملی، امل الا´مل، ج۲، ص۱۹۵؛ آقابزرگ طهرانی، الذریعه، ج۹، قسم ۱، ص۶۷</ref> | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۴: | ||
# [[حدائق البیان فی شرح التبیان فی المعانی و البیان]].<ref>ظاهراً انتساب این کتاب به اربلی اشتباه است، بهاءالدین اربلی، التذکره الفخریه، مقدمه، ص۲۲</ref> | # [[حدائق البیان فی شرح التبیان فی المعانی و البیان]].<ref>ظاهراً انتساب این کتاب به اربلی اشتباه است، بهاءالدین اربلی، التذکره الفخریه، مقدمه، ص۲۲</ref> | ||
# [[برهة من الدهر]].<ref>بغدادی، ایضاح المکنون؛ ج۱، ستون ۱۸۰</ref> | # [[برهة من الدهر]].<ref>بغدادی، ایضاح المکنون؛ ج۱، ستون ۱۸۰</ref> | ||
==مطالعه بیشتر== | ==مطالعه بیشتر== | ||
* علی بن عیسی اربلی [http://www.andisheqom.com/Files/olamabio.php?level=4&scid=30957#_ftn1 اندیشه قم] | * علی بن عیسی اربلی [http://www.andisheqom.com/Files/olamabio.php?level=4&scid=30957#_ftn1 اندیشه قم] | ||