پرش به محتوا

علی بن عیسی اربلی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۲: خط ۲۲:
در 680 به سعایت دشمنان، [[اباقاخان]] مغول پسر [[هلاکو]] (حک : 663ـ680) به جوینی بدبین شد و دستور داد که جوینی و برخی همراهانش، از جمله اربلی، را به اردوی او در همدان ببرند، ولی پیش از آنکه آنان به همدان رسند در گردنه [[اسدآباد]] خبر فوت خان مغول منتشر شد و پس از وی [[تکودار احمد]]، برادر اباقاخان، ایلخان شد و جوینی مجدداً به حکومت [[بغداد]] گماشته شد و اربلی همچنان با او بود تا اینکه جوینی در 681 درگذشت.<ref>وصّاف حضره، ص 104ـ 105؛ بهاءالدین اربلی، ترجمه المناقب، ج 1، مقدمه شعرانی، ص 8 ـ 9</ref> در 687 [[سعدالدوله]] یهودی موصلی ـ وزیر [[ارغون خان]] ـ مسلمانان را آزار بسیار کرد، و اربلی نیز مدتی از کار برکنار شد تا اینکه سعدالدوله در 690 به قتل رسید.<ref>علی بن عیسی بهاءالدین اربلی،ترجمه المناقب، ج 1، مقدمه شعرانی، ص 6؛ ابن فوطی، الحوادث الجامعه و التجارب النافعه فی المائه السابعه، ص 454</ref> اربلی سالهای آخر عمر خود را خانه نشین شد و به تألیف پرداخت.<ref>علی بن عیسی بهاءالدین اربلی،ترجمه المناقب، ج 1، مقدمه شعرانی، ص 6، 13؛ فرّوخ، ج 3، ص 662</ref>
در 680 به سعایت دشمنان، [[اباقاخان]] مغول پسر [[هلاکو]] (حک : 663ـ680) به جوینی بدبین شد و دستور داد که جوینی و برخی همراهانش، از جمله اربلی، را به اردوی او در همدان ببرند، ولی پیش از آنکه آنان به همدان رسند در گردنه [[اسدآباد]] خبر فوت خان مغول منتشر شد و پس از وی [[تکودار احمد]]، برادر اباقاخان، ایلخان شد و جوینی مجدداً به حکومت [[بغداد]] گماشته شد و اربلی همچنان با او بود تا اینکه جوینی در 681 درگذشت.<ref>وصّاف حضره، ص 104ـ 105؛ بهاءالدین اربلی، ترجمه المناقب، ج 1، مقدمه شعرانی، ص 8 ـ 9</ref> در 687 [[سعدالدوله]] یهودی موصلی ـ وزیر [[ارغون خان]] ـ مسلمانان را آزار بسیار کرد، و اربلی نیز مدتی از کار برکنار شد تا اینکه سعدالدوله در 690 به قتل رسید.<ref>علی بن عیسی بهاءالدین اربلی،ترجمه المناقب، ج 1، مقدمه شعرانی، ص 6؛ ابن فوطی، الحوادث الجامعه و التجارب النافعه فی المائه السابعه، ص 454</ref> اربلی سالهای آخر عمر خود را خانه نشین شد و به تألیف پرداخت.<ref>علی بن عیسی بهاءالدین اربلی،ترجمه المناقب، ج 1، مقدمه شعرانی، ص 6، 13؛ فرّوخ، ج 3، ص 662</ref>
===وزارت و صدارت===
===وزارت و صدارت===
درباره [[وزارت]] اربلی اختلاف است ؛ برخی او را صاحب وزارت و صدارت خوانده و یکی از سیاستمداران زمان خویش دانسته اند.<ref>صفدی، ج 21، ص 378؛ افندی اصفهانی، ج 4، ص 166؛ آقابزرگ طهرانی،  الذریعه، ج 1، ص 218؛ امینی، ج 5، ص 446</ref> [[ابوالحسن شعرانی]] نیز وزیر بودن او را با چنان علم و فضل بعید ندانسته است.<ref>بهاءالدین اربلی، کشف الغمه ترجمه فارسی، ج 1، مقدمه شعرانی ، ص 11</ref> برخی هم احتمال داده اند که [[علی بن عیسی]] وزیر ـ معروف به [[ابن جرّاح]] (متوفی 334) ـ شخص دیگری بوده و وزارت «مقتدر» و «قادر» عباسی را عهده دار بوده است.<ref>خوانساری، ج 4، ص 341؛ قمی، الکنی و الالقاب، ج 2، ص 15؛ زرکلی، ج 4، ص 317؛ مدرس تبریزی، ج 1، ص 102</ref>
درباره [[وزارت]] اربلی اختلاف است ؛ برخی او را صاحب وزارت و صدارت خوانده و یکی از سیاستمداران زمان خویش دانسته اند.<ref>صفدی، ج 21، ص 378؛ افندی اصفهانی، ج 4، ص 166؛ آقابزرگ طهرانی،  الذریعه، ج 1، ص 218؛ امینی، ج 5، ص 446</ref> [[ابوالحسن شعرانی]] نیز وزیر بودن او را با چنان علم و فضل بعید ندانسته است.<ref>بهاءالدین اربلی، کشف الغمه ترجمه فارسی، ج 1، مقدمه شعرانی ، ص 11</ref> برخی هم احتمال داده اند که علی بن عیسی وزیر ـ معروف به [[ابن جرّاح]] (متوفی 334) ـ شخص دیگری بوده و وزارت «مقتدر» و «قادر» عباسی را عهده دار بوده است.<ref>خوانساری، ج 4، ص 341؛ قمی، الکنی و الالقاب، ج 2، ص 15؛ زرکلی، ج 4، ص 317؛ مدرس تبریزی، ج 1، ص 102</ref>
 
==درگذشت==
==درگذشت==
اربلی بنابر مشهور در 692 <ref>بغدادی، هدیه العارفین، ج 1، ستون 714؛ آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ص 107؛ زرکلی، ج 4، ص 318</ref> یا 693 <ref>ابن فوطی، الحوادث الجامعه و التجارب النافعه فی المائه السابعه، ص 480؛ حرّ عاملی، امل الا´مل، ج 2، ص 195، پانویس 1</ref> در [[بغداد]] درگذشت. البته [[ابن عماد حنبلی]] <ref>ج 5، ص 383</ref> سال درگذشت او را 683 دانسته است. او را در خانه مسکونی خود، معروف به کارپردازخانه واقع در غرب [[بغداد]] به خاک سپردند.<ref>آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ص 107</ref> [[محدث قمی|محدّث قمی]] بر سر مزار او رفته است،<ref>قمی، زندگانی علمای مذهب شیعه، ج 1، ص 317</ref> ولی امروزه آن خانه ویران گشته و اثری از آن بر جای نمانده است.<ref>بهاءالدین اربلی، رساله الطیف، مقدمه جبوری، ص 18</ref>
اربلی بنابر مشهور در 692 <ref>بغدادی، هدیه العارفین، ج 1، ستون 714؛ آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ص 107؛ زرکلی، ج 4، ص 318</ref> یا 693 <ref>ابن فوطی، الحوادث الجامعه و التجارب النافعه فی المائه السابعه، ص 480؛ حرّ عاملی، امل الا´مل، ج 2، ص 195، پانویس 1</ref> در [[بغداد]] درگذشت. البته [[ابن عماد حنبلی]] <ref>ج 5، ص 383</ref> سال درگذشت او را 683 دانسته است. او را در خانه مسکونی خود، معروف به کارپردازخانه واقع در غرب [[بغداد]] به خاک سپردند.<ref>آقابزرگ طهرانی، طبقات اعلام الشیعه، ص 107</ref> [[محدث قمی|محدّث قمی]] بر سر مزار او رفته است،<ref>قمی، زندگانی علمای مذهب شیعه، ج 1، ص 317</ref> ولی امروزه آن خانه ویران گشته و اثری از آن بر جای نمانده است.<ref>بهاءالدین اربلی، رساله الطیف، مقدمه جبوری، ص 18</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۹۳

ویرایش