پرش به محتوا

استحاله: تفاوت میان نسخه‌ها

۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۴ مهٔ ۲۰۲۳
اصلاح متن
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح متن)
خط ۱: خط ۱:
{{احکام}}
{{احکام}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
'''استحاله''' به‌معنای تبدیل شدن چیز [[نجس]] به چیزی پاک.این واژه از اصطلاحات فقهی است که [[مجتهد|فقیهان]] آن را از [[مطهرات|مُطَهِّرات]] می‌دانند. براساس این [[فتوا]]، مثلا اگر [[عین نجس]] مثل [[نجاست سگ|سگ]] بمیرد و تبدیل به خاک شود، آن خاک پاک است. همچنین خاکسترِ چوبِ نجس پاک است.
'''استحاله'''، در فقه، به‌معنای تبدیل شدن چیز [[نجس]] به چیزی پاک. این واژه از اصطلاحات فقهی است که [[مجتهد|فقیهان]] آن را از [[مطهرات|مُطَهِّرات]] می‌دانند. براساس این [[فتوا]]، مثلاً اگر [[عین نجس]] مثل [[نجاست سگ|سگ]] بمیرد و تبدیل به خاک شود، آن خاک پاک است. همچنین خاکسترِ چوبِ نجس پاک است.


برپایه دیدگاه‌های فقهی، تبدیل‌شدن گندم به آرد یا نان و همچنین تبدیل شیر به پنیر استحاله حساب نمی‌شود.
برپایه دیدگاه‌های فقهی، تبدیل‌شدن گندم به آرد یا نان و همچنین تبدیل شیر به پنیر استحاله نیست و احکام آن را ندارد.


==تعریف فقهی استحاله و مصادیق آن==
==تعریف فقهی استحاله و مصادیق آن==
استحاله، در [[فقه]]، به‌معنای تغییر ماهیت [[عین نجس]] یا چیزی است که در اثر برخورد با عین نجس، نجس شده است. مثلاً وقتی چوب تبدیل به خاکستر یا دود شود یا جسد حیوان یا انسان تبدیل به خاک شود، می‌گویند استحاله رخ داده است.<ref> مشکینی، مصطلحات‌الفقه، ۱۳۹۲ش، ص۷۰؛ یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۲.</ref>
استحاله، در [[فقه]]، به‌معنای تغییر ماهیت [[عین نجس]] یا چیزی است که در اثر برخورد با عین نجس، نجس شده است؛ مثلاً وقتی چوب تبدیل به خاکستر یا دود شود، یا جسد حیوان یا انسان تبدیل به خاک شود، می‌گویند استحاله رخ داده است.<ref>مشکینی، مصطلحات‌الفقه، ۱۳۹۲ش، ص۷۰؛ یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۲.</ref>


دیگر مصادیق استحاله که در کتاب‌های فقهی مطرح می‌شود عبارت‌اند از: تبدیل‌شدن مدفوع به خاک، تبدیل‌شدن ادرار یا مایع نجس به بخار، تبدیل نطفه به حیوان، تبدیل غذای نجس به جزئی از بدن حیوان [[حلال‌گوشت]].<ref> یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref>
دیگر مصادیق استحاله که در کتاب‌های فقهی مطرح می‌شود، عبارتند از: تبدیل‌شدن مدفوع به خاک، تبدیل‌شدن ادرار یا مایع نجس به بخار، تبدیل نطفه به حیوان، تبدیل غذای نجس به جزئی از بدن حیوان [[حلال‌گوشت]].<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref>


تغییر ویژگی‌های چیزی یا پراکنده شدن اجزای چیزی استحاله محسوب نمی‌شود؛ مثلاً تبدیل گندم به آرد یا نان یا تبدیل شیر به پنیر.<ref> یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref>
تغییر ویژگی‌های چیزی یا پراکنده شدن اجزای چیزی استحاله محسوب نمی‌شود؛ مثلاً تبدیل گندم به آرد یا نان یا تبدیل شیر به پنیر.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۳.</ref>


==مُطَهِّربودن استحاله==
==مُطَهِّربودن استحاله==
[[فتوا|به‌فتوای]] فقیهان، استحاله یکی از اقسام [[مطهرات|مُطَهِّرات]] است.<ref> خمینی، تحریرالوسیله، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۳؛ یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۲.</ref> مطهرات به چیزهایی می‌گویند که سبب برطرف‌شدن نجاست می‌شوند.<ref> مشکینی، مصطلحات‌الفقه، ۱۳۹۲ش، ص۵۲۸.</ref>
[[فتوا|به‌فتوای]] فقیهان، استحاله یکی از اقسام [[مطهرات|مُطَهِّرات]] است.<ref>خمینی، تحریرالوسیله، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۳؛ یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۲.</ref> مطهرات به چیزهایی می‌گویند که سبب برطرف‌شدن نجاست می‌شوند.<ref>مشکینی، مصطلحات‌الفقه، ۱۳۹۲ش، ص۵۲۸.</ref>


==تفاوت استحاله و انقلاب==
==تفاوت استحاله و انقلاب==
{{اصلی |انقلاب (فقه)}}
{{اصلی |انقلاب (فقه)}}
انقلاب، در فقه، به این معناست که [[خمر|شراب]] تبدیل به سرکه شود.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۳.</ref> در خصوص یکی‌بودن استحاله و انقلاب، میان فقیهان اختلاف‌نظر هست. برخی از فقیهان انقلاب را نوعی استحاله دانسته و در بحث از استحاله، از انقلاب هم بحث کرده‌اند؛<ref>برای نمونه، نگاه کنید به خمینی، تحریرالوسیله، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۳۷.</ref> اما گروهی انقلاب را در عنوانی جدا مطرح کرده‌اند.<ref>برای نمونه، نگاه کنید به یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۳.</ref>
انقلاب، در فقه، به این معناست که [[خمر|شراب]] تبدیل به سرکه شود.<ref>یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۳.</ref> در خصوص یکی‌بودن استحاله و انقلاب، میان فقیهان اختلاف‌نظر هست؛ برخی از فقیهان انقلاب را نوعی استحاله دانسته و در بحث از استحاله، از انقلاب هم بحث کرده‌اند،<ref>برای نمونه نگاه کنید به خمینی، تحریرالوسیله، ۱۳۹۲ش، ج۱، ص۱۳۷.</ref> اما گروهی انقلاب را در عنوانی جدا مطرح کرده‌اند.<ref>برای نمونه نگاه کنید به یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۱۳۳.</ref>


[[سید ابوالقاسم خویی|سیدابوالقاسم خویی]] ([[سال ۱۲۷۸ هجری شمسی|۱۲۷۸]]-[[سال ۱۳۷۱ هجری شمسی|۱۳۷۱ش]]) نوشته است [[انقلاب (فقه)|انقلاب]] از اقسام استحاله است؛ زیرا در انقلاب، به‌لحاظ عرفی، ماهیت شراب تغییر می‌کند.<ref>نگاه کنید به خویی، موسوعة الامام خویی، ۱۴۱۸ق، ج۱۴، ص۱۵۹.</ref>
به‌گفته [[سید ابوالقاسم خویی]] ([[سال ۱۲۷۸ هجری شمسی|۱۲۷۸]]-[[سال ۱۳۷۱ هجری شمسی|۱۳۷۱ش]])، [[انقلاب (فقه)|انقلاب]] از اقسام استحاله است، زیرا در انقلاب، به‌لحاظ عرفی، ماهیت شراب تغییر می‌کند.<ref>نگاه کنید به خویی، موسوعة الامام خویی، ۱۴۱۸ق، ج۱۴، ص۱۵۹.</ref>


==احکام استحاله==
==احکام استحاله==
برخی از [[احکام شرعی|احکام]] استحاله، براساس [[رساله توضیح‌المسائل|توضیح‌المسائل]]، به‌شرح زیر است:
برخی از [[احکام شرعی|احکام]] استحاله، براساس [[رساله توضیح‌المسائل|توضیح‌المسائل]]، به‌شرح زیر است:
* اگر [[عین نجس]] یا چیزی که [[نجس]] شده، به‌گونه‌ای تغییر کند که به‌صورت چیز پاکی درآید، پاک می‌شود.
* اگر [[عین نجس]] یا چیزی که [[نجس]] شده، به‌گونه‌ای تغییر کند که به‌صورت چیز پاکی درآید، پاک می‌شود.
* چوبِ نجسی که سوخته و خاکستر شده است، پاک است.
* چوبِ نجسی که سوخته و خاکستر شده، پاک است.
*اگر سگ در نمکزار فرو رود و نمک شود، پاک می‌شود.
*اگر سگ در نمکزار فرو رود و نمک شود، پاک می‌شود.
* اگر گندم نجس را آرد کنند یا با آن نان بپزند، پاک نمی‌شود.
* اگر گندمِ نجس را آرد کنند یا با آن نان بپزند، پاک نمی‌شود.
* کوزۀ گِلی و مانند آن که از گِل نجس ساخته شده نجس است.
* کوزۀ گِلی و مانند آن که از گِل نجس ساخته شده نجس است.
* چیز نجسی که معلوم نیست استحاله شده یا نه، نجس است.<ref> بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۳۸۱، ج۱، ص۱۲۰-۱۲۱.</ref>
* چیز نجسی که معلوم نیست استحاله شده یا نه، نجس است.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۳۸۱، ج۱، ص۱۲۰-۱۲۱.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۴۱: خط ۴۱:
* یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
* یزدی، سیدمحمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
*[https://jf.isca.ac.ir/article%202989.html «اسباب تبدل موضوع (استحاله)»]
*[https://jf.isca.ac.ir/article%202989.html «اسباب تبدل موضوع (استحاله)»]
خط ۴۸: خط ۴۹:
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[رده:مقاله‌های بدون اولویت]]
[[رده:مقاله‌های آماده ترجمه]]
[[رده:مقاله‌های آماده ترجمه]]
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
  | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
۳۸۶

ویرایش