پرش به محتوا

ام‌المؤمنین: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۴۳۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ مهٔ ۲۰۲۳
بازنویسی مدخل، اضافه کردن منابع
جزبدون خلاصۀ ویرایش
(بازنویسی مدخل، اضافه کردن منابع)
خط ۱: خط ۱:
{{بدون منبع}}
{{بدون منبع}}
{{همسران پیامبر}}
{{همسران پیامبر}}
'''اُمُّ‌الْمُؤْمِنين‌''' یا '''امهات المؤمنین''' به معنی مادر یا مادران مؤمنان، لقبی‌ است که‌ در فرهنگ‌ اسلامی‌ به‌‌طور مشترک بر [[همسران پیامبر]] اطلاق‌ گردیده‌ است.
'''اُمُّ‌الْمُؤْمِنين‌''' یا '''امهات المؤمنین''' به معنی مادر یا مادران مؤمنان، لقبی‌ است که‌ در فرهنگ‌ اسلامی‌ به‌‌طور مشترک بر [[همسران پیامبر(ص)|همسران پیامبر]] اطلاق‌ گردیده‌ است.


این‌ لقب‌ از مضمون‌ آیهٔ ۶ [[سوره احزاب]] گرفته‌ شده‌ است‌ که‌ ضمن‌ بیان‌ حق‌ [[پیامبر اکرم‌(ص‌)]] بر مؤمنان‌، می‌فرماید: «... همسران‌ او مادران‌ِ ایشان‌ (مؤمنان‌) هستند.» با نزول‌ این‌ آیه [[مسلمانان‌]] موظف‌ گشتند تا در مناسبات‌ اجتماعی‌ خود احترام‌ همسران‌ پیامبر را حفظ نموده و آنان را تکریم کنند.به نظر [[علامه طباطبایی]] عنوان زوجیت (همسری) برای پیامبر باعث هیچ کرامتی در پیشگاه الهی نیست بلکه به شرط همراهی با احسان وتقوی سبب کرامت خواهد شد وآیه انَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللهِ أَتْقَاكُمْ (ترجمه:هر آينه گرامى‌ترين شما نزد خدا، پرهيزگارترين شماست.)  مطلق است و هیچ عاملی سبب مقید شدنش نخواهد شد. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۶، ص۳۰۶.</ref>
این لقب از آیه ۶ سوره مبارکه احزاب گرفته شده است که خداوند متعال در این آیه زنان پیامبر را مادران مومنان عنوان کرده است. بر اساس این عنوان مومنان بعد از پیامبر(ص) حق ازدواج با زنان او را ندارند و باید بر آن‌ها احترام بگذارند.


از احکامی که برای رعایت حرمت‌ همسران‌ [[رسول اکرم(ص)]] و حفظ حریم‌ آن حضرت(ص) تشریع شد، [[حرام]] بودن [[ازدواج‌]] با آنان پس‌ از درگذشت‌ آن‌ پیامبر(ص) است.<ref>سوره احزاب، آیه ۵۳.</ref>
این لقب به خودی خودش موجب کرامت همسران پیامبر(ص)‌ نیست و ملاک برتری و کرامت همه انسان‌ها تقواست. حکمت اعطای این لقب و حکم خاص همسران پیامبر(ص)‌ جلوگیری از سوء‌ استفاده‌های اجتماعی و سیاسی احتمالی از همسران پیامبر که دارای شهرت و احترام میان مردم بودند دانسته شده است.


==پانویس==
== سابقه تاریخی ==
این‌ لقب‌ از مضمون‌ آیهٔ ۶ [[سوره احزاب]] گرفته‌ شده‌ است‌ که‌ ضمن‌ بیان‌ حق‌ [[پیامبر اکرم‌(ص‌)]] بر مؤمنان‌، می‌فرماید: «... همسران‌ او مادران‌ِ ایشان‌ (مؤمنان‌) هستند.» با نزول‌ این‌ آیه [[مسلمانان‌]] موظف‌ گشتند تا در مناسبات‌ اجتماعی‌ خود احترام‌ همسران‌ پیامبر را حفظ نموده و آنان را تکریم کنند.
 
== احکام همسران پیامبر(ص) ==
در تشبیه همسران پیامبر(ص)‌ به مادران مومنین فقط دو حکم شرعی از احکام مادر جاری می‌شود که وجوب احترام و حرمت ازدواج است و دیگر احکام مادر مثل ارث، جواز نگاه کردن(محرمیت)، خواهر بودن با دختران مادر و ... در این لقب جاری نیست.<ref>مکارم شیرازی، ''تفسیر نمونه''، ۱۳۷۴ش، ج۱۷، ص۲۰۵-۲۰۷.</ref> حکم نهی از ازدواج با زنان پیامبر(ص)‌ بعد از وفات ایشان در قرآن نیز ذکر شده است.<ref>سوره احزاب، آیه ۵۳.</ref>
 
== حکمت اعطای لقب ==
به نظر [[علامه طباطبایی]] عنوان زوجیت (همسری) برای پیامبر باعث هیچ کرامتی در پیشگاه الهی نیست بلکه به شرط همراهی با احسان وتقوی سبب کرامت خواهد شد وآیه انَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللهِ أَتْقَاكُمْ (ترجمه:هر آينه گرامى‌ترين شما نزد خدا، پرهيزگارترين شماست.)  مطلق است و  هیچ عاملی سبب مقید شدنش نخواهد شد. <ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۶، ص۳۰۶.</ref>
 
مرتضی مطهری حکمت این لقب و سر ممنوعیت ازدواج با زنان پیامبر(ص)‌ مورد سوء‌ استفاده قرار نگرفتن و ابزار نشدن همسران پیامبر(ص)‌ می‌داند که دارای شهرت و احترام در میان مسلمانان بودند و این احتمال وجود داشت که توسط عناصر خودخواه و ماجراجو برای رسیدن به اهداف سیاسی و اجتماعی طعمه واقع شوند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۱۹، ص۴۳۱.</ref>
 
== پانویس ==
{{پانویس اصلی}}
{{پانویس اصلی}}
== منابع ==
* قرآن کریم
* طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، اسماعیلیان، بیروت،‌ ۱۳۹۳ق.
* مطهری، مرتضی، ''مجموعه آثار''، صدرا، تهران، ۱۳۸۴ش.
* مکارم شیرازی، ناصر، ''تفسیر نمونه''، ج 17، ص 205 – 207، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.
{{کنیه‌ها و لقب‌ها}}
{{کنیه‌ها و لقب‌ها}}


Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۲٬۴۲۵

ویرایش