ویکی شیعه:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۲۰/۲۲
حَق‌ُّالناس یا حقوق عباد به حقوق مالی، جانی و آبروی مردم برعهده انسان اشاره دارد. حق‌الناس در مقابل حق‌الله است که به حقوق خدا بر ذمه بندگان می‌پردازد. حق‌الناس را به دو قسم محض مانند جان و مال مردم و غیر محض مانند سرقت و قذف که دو جنبه حق‌الناس و حق‌الله را همزمان دارد، تقسیم کرده‌اند.
امام سجاد(ع) در رساله حقوق، بیش از پنجاه حق و تکلیف که برعهده انسان را ذکر کرده است. در احادیث، بودن حق الناس بر ذمه انسان را باعث مستجاب نشدن دعا دانسته‌اند.
حق‌الناس با توبه و شهادت در راه خدا بخشیده نمی‌شود بلکه باید جبران شود یا صاحب‌حق آن را ببخشد. در احکام قضایی دین اسلام، میان حق‌الناس و حق‌الله تفاوت‌هایی وجود دارد؛ مثلا اجرای حکم در حق‌الناس به درخواست صاحب‌حق نیاز دارد؛ ولی در حق‌اللّه مشروط به مطالبه کسی نیست و اینکه حق‌الناس مبتنی بر دقت و احتیاط است؛ ولی حق‌اللّه مبتنی بر آسان‌گیری و تخفیف.