ویکی شیعه:نوشتار پیشنهادی هفته/۲۰۲۰/۱۰
ولایت فقیه نظریه‌ای در فقه شیعه که طبق آن در زمان غیبت امام زمان (عج)، حکومت برعهده فقیه جامع‌الشرایط است. ملااحمد نراقی را نخستین فقیهی دانسته‌اند که ولایت فقیه را به‌عنوان مسئله‌ای فقهی مطرح و از آن دفاع کرد.
طبق نظریه ولایت فقیه، اختیار همه امور جامعه اسلامی به دست ولی‌فقیه است. کاشف‌الغطا، محمدحسن نجفی و امام خمینی از موافقان این دیدگاه و شیخ انصاری، آخوند خراسانی و آیت‌الله خویی از مخالفان آن هستند.
مقبوله عمر بن حَنظَله از دلایل نقلیِ طرف‌داران نظریه ولایت فقیه است. طبق این حدیث، در منازعات تنها کسی را باید به‌عنوان حَکَم (داور) انتخاب کرد که از اهل‌بیت حدیث نقل می‌کند و با احکام اسلامی آشنا است. ضرورت وجود حاکمی عالم و عادل برای اجرای احکام الهی در جامعه هم از دلایل عقلی موافقان ولایت فقیه است.
کتاب‌ها و مقالات متعددی درباره ولایت فقیه نوشته شده است. ولایت فقیه، نوشته امام خمینی، دراساتٌ في ولاية الفقيه و فقه الدولة الإسلامية، نوشته حسینعلی منتظری، ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، نوشته جوادی آملی و ولایت فقیه، حکومت صالحان، نوشته صالحی نجف‌آبادی است.