بحث:سوءظن
@Rezai.mosavi: سلام. می توان در بخش عوامل و ریشه ها، به مباحث روانشناسی هم اشاره کرد. در این موارد به «اختلال شخصیت پارانوئید» اشاره می شود که یکی از خصوصیت های آنها «بدگمانی شدید» است.--Ma.rezapour (بحث) ۱۷ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۱۰ (+۰۳۳۰)
Rezai.mosavi (بحث) ۱۷ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۳۲ (+۰۳۳۰)
- سلام وادب و خداقوت... در این عبارت:(سوءظنی که هیچ اثر خارجی نداشته و بدون اختیار به ذهن انسان می‌آید؛ چنین سوءظنی مشمول تکالیف شرع نیست.سوءظنی که اثر ظاهری ندارد، ولی با تفکر و جلوگیری از مقدمات خارجی (مثل عدم همنشینی با افراد بدبین)، از بین می‌رود؛ این‌گونه سوءظن احتمال دارد مشمول ادله حرمت باشد.)من فرق قسم اول و دوم سوء ظن را نفهمیدم اثر ظاهری تفاوتش با اثر خارجی چیست؟جای سوء ظن دوم کجاست؟ مثل قسم اول همان ذهن است ولی با اختیار آمده است؟ این که احتمال دارد مشمول ادله حرمت باشد شاید حاکی از اختیاری بودنش باشد یا این که مقدماتش در اختیار انسان است؟--Mahdi1382 (بحث) ۱۷ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۲۹ (+۰۳۳۰)
-- سوءظن در قسم اول کاملا بی اختیار به ذهن خطور می‌کند. در قسم دوم هر چند خطور خود سوءظن غیراختیاری است، ولی مقدماتی دارد که انسان عمدا به آن مبادرت داشته و اگر از آن مقدمات دوری می‌کرد، سوء ظن نیز پیدا نمی‌شد.Rezai.mosavi (بحث) ۲۱ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۰ (+0330)
- به نظرم در بحث عوامل و ریشه‌ها جای این سخن امیرالمؤمنین معروف است( فَإِنَّ الْبُخْلَ وَ الْجُبْنَ وَ الْحِرْصَ غَرَائِزُ شَتَّی یَجْمَعُهَا سُوءُ الظَّنِّ بِاللَّهِ.) نهج البلاغه، صبجی صالح،۱۳۷۴ش، ص۴۳۰. Mahdi1382 (بحث) ۱۷ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۴۴ (+۰۳۳۰)
در بخش پیامدها جای داده شد.Rezai.mosavi (بحث) ۲۱ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۹ (+0330)
- به نظرم ظاهراً این فراز در بخش عوامل و ریشه‌ها(اختلال شخصیتی؛ به گفته برخی روانشناسان، این اختلال که در علم روانشناسی از آن به پارانوئید یاد شده است، موجب می‌شود افراد، بدون دلیل گمان کنند که دیگران قصد آزار و فریب آنها را دارند) با این سخن در بخش آثار و پیامدها (از بین رفتن آرامش؛ انسانِ دارای سوءظن، مضطرب است و گمان می‌کند دیگران بر ضد او گام بر می‌دارند و دائماً باید از خود دفاع کند) تقریباً یک معنا را می‌رسانند. شاید نیاز به توضیحی باشد. الامر الیکم.--Mahdi1382 (بحث) ۱۷ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۵۳ (+۰۳۳۰)
-- یعنی سوء ظن از طرفی نتیجه اختلال شخصیتی و از طرفی عامل عدم آرامش است. به تعبیر دیگر می‌توان گفت: اختلال شخصیتی موجب سوءظن و در نتیجه از بین رفتن آرامش (احساس صدمه دیدن از دیگران) می‌شود.Rezai.mosavi (بحث) ۲۱ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۳ (+0330)
- سلام مجدد... در باره این فراز (شهید ثانی از فقیهان شیعه در قرن دهم قمری معتقد است، بدگمانی نسبت به دیگران چنانچه بدون دلیل قطعی، به اعتقاد قلبی فرد تبدیل گردد، حرام است، اما صرف خطور ذهنی چون اختیاری در آن نیست، حرام نبوده و مورد بخشش است. وی شاهد این سخن را آیه «..إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ»معرفی می‌کند.)سؤال این است که آیه مورد استناد شهید ثانی ظاهراً برای هر دو ادعاست یعنی موردی که حرام است و موردی که حرام نیست.(و المراد من سوء الظن المحرم عقد القلب و حكمه عليه بالسوء من غير يقين و أما الخواطر و حديث النفس فهو معفو عنه كما أن الشك أيضا معفو عنه قال الله تعالى اجْتَنِبُوا كَثِيراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ...) ولی این جمله(وی شاهد این سخن...)ظاهراً فقط به مورد اخیر که حرام نیست برمی‌گردد.شاید نیاز به رفع ابهام باشد. الامر الیکم. Mahdi1382 (بحث) ۱۷ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۱۷ (+۰۳۳۰)--
- این هم تعبیر احیاء العلوم است که سوءظن را غیبت قلبی دانسته و سکوت قلبی را از راههای ترک سوء ظن برشمرده است. (كما يجب عليك السكوت بلسانك عن مساويه،يجب عليك السكوت بقلبك و ذلك بترك إساءة الظن.فسوء الظن غيبة بالقلب،و هو منهي عنه أيضا.و حدّه أن لا تحمل فعله على وجه فاسد ما أمكن أن تحمله على وجه حسن)(احیاءالعلوم، دار الکتاب العربي،ج۵، ص۱۷۵) شاید قابل استفاده در بخش عوامل و ریشه‌ها و یا راه درمان باشد. الامر الیکم. Mahdi1382 (بحث) ۱۹ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۵۶ (+۰۳۳۰)
@Mahdi1382: از توجه جنابعالی به این مدخل متشکرم.Rezai.mosavi (بحث) ۲۱ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۳ (+0330)
ارجاعات به نهج‌البلاغه طبق شیوه‌نامه نیست.--Shamsoddin (بحث) ۲۰ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۰۵ (+0330)
Rezai.mosavi (بحث) ۲۱ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۰۴ (+0330)