پرش به محتوا

آیه ۹۳ سوره نمل

از ویکی شیعه
(تغییرمسیر از آیه ۹۳ نمل)
مشخصات آیه
جزء۲۰
اطلاعات محتوایی
دربارهدستور می‌دهد به ستایش خداوند و اینکه به‌زودی خدواند نشانه‌های خود را به شما نشان خواهد داد


آیه ۹۳ سوره نمل دستور می‌دهد به ستایش خداوند[۱] و می‌گوید به ‌زودی خداوند نشانه‌های خود را به شما نشان خواهد داد.[۲]

خداوند در سوره نمل، آیه ۹۳ به پیامبر دستور می‌دهد که «الحمدللَّه» بگوید، به نعمت‌های الهی اذعان دارد[۳] و او را با صفاتی که حمد و شُکر او است، یاد کند.[۴] از امام صادق(ع) نقل شده که محبوب‌ترین کارها نزد خداوند حمد و ستایش او است.[۵] مقدم‌شدن کلمه «حمد» بر «الله» در این آیه را نشانه انحصار حمد برای خداوند دانسته‌اند.[۶]

در آیه ۹۳ نمل پس از دستور به حمد خداوند گفته شده «به زودی نشانه‏‌های خویش را به شما می‏‌نمایاند»[۷] کلمه «آیات» شامل تمام نشانه‌ها می‌شود.[۸] همچنین از تعبیر «به شما نشان می‌دهیم» استفاده شده که این فراتر از تعلیم است.[۹] محمدتقی مدرسی عالم و مفسر شیعه معتقد است آیات خدا در همه چیزهای اطراف ما و در درونمان تجلی می‌یابد، اما بیشتر مردم آنها را نمی‌بینند.[۱۰] مکارم شیرازی عالم و مفسر شیعه نیز معتقد است با پیشرفت علم، اسرار تازه‌ای از خلقت آشکار می‌شود و این ارائه آیات در طول عمر بشر همچنان ادامه داشته است.[۱۱]

﴿وَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ سَيُرِيكُمْ آيَاتِهِ فَتَعْرِفُونَهَا وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ ۝٩٣ [نمل:93]|﴿و بگو ستایش از آن خداست به زودی آیاتش را به شما نشان خواهد داد و آن را خواهید شناخت و پروردگار تو از آنچه می‌کنید غافل نیست ۝٩٣

برخی مفسران نشان‌دادن آیات را مرتبط با آخرت دانسته‌اند که مطابق با آنچه در دنیا شنیده بودند، خواهد بود.[۱۲] مطابق این تفسیر، نشان‌دادن آیات در این آیه را به منزله تهدید دانسته‌اند.[۱۳] آنان که در دنیا نشانه‌های خداوند را انکار کرده بودند، آن را خواهند دید، اما فرصتی برای بازگشت به آنان داده نخواهد شد.[۱۴]

برخی نشان‌دادن آیات در آیه ۹۳ را در اشاره به آیات قبل سوره نمل دانسته‌اند که اشاره به دابة الارض دارد.[۱۵] به همین جهنت یکی از مصادیق آیات خداوند را دابة الارض و مواردی مانند آن برشمرده‌اند.[۱۶] در روایتی، مقصود از آیات در این آیه امام علی(ع) و اهل‌بیت(ع) هستند که پس از رجعت به دنیا باز می‌گردند.[۱۷] مقصود از این روایت را بیان مصداق کامل دانسته‌اند.[۱۸] تعبیر انتهایی آیه «وَ ما رَبُّکَ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ؛ و پروردگارت از آنچه انجام می‌دهید غافل نیست» با اندکی تفاوت در نه مورد از قرآن تکرار شده است.[۱۹] این بخش از آیه، شامل تمام اعمال خوب و بد می‌شود که خداوند به همه این اعمال آگاه است.[۲۰] برخی این قسمت از آیه را تهدید برای کسانی دانسته‌اند که آیات و نشانه‌های خداوند را انکار می‌کنند.[۲۱]

پانویس

  1. شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۸، ص۱۲۵.
  2. طیب، أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ۱۳۷۸ش، ج۱۰، ص۱۹۹.
  3. شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۸، ص۱۲۵.
  4. ابن عربی، تفسیر ابن عربی، ۱۴۲۲ق، ج‏۲، ص۱۱۴.
  5. کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۵۰۳.
  6. بازرگان، «تفسیر قرآن»،
  7. سوره نمل، آیه ۹۳.
  8. طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷ق، ج۱۵، ص۴۰۵.
  9. سیده نصرت امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، ۱۳۶۱ش، ج۹، ص۳۲۰.
  10. مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۲۴۶.
  11. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۵، ص۵۷۷.
  12. شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ج۸، ص۱۲۶.
  13. نخجوانی، الفواتح الإلهیة و المفاتح الغیبیة، ۱۹۹۹م، ج۲، ص۷۴.
  14. مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۹، ص۲۴۶.
  15. طباطبائی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۷، ج۱۵، ص۴۰۵.
  16. قرشی، تفسیر أحسن الحدیث، ۱۳۷۷ش، ج۷، ص۵۰۴.
  17. بحرانی، البرهان فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۶ق، ج۴، ص۲۳۶.
  18. أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج‏10، ص۲۰۰.
  19. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۵، ص۵۷۷.
  20. طیب، أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ۱۳۷۸ش، ج۱۰، ص۲۰۰.
  21. مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۲ق، ج۶، ص۴۵.

منابع

  • ابن عربی، محیی‌الدین محمد، تفسیر ابن عربی، تحقیق: سمیر مصطفی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ اول، ۱۴۲۲ق.
  • بازرگان، عبدالعلی، «تفسیر قرآن»، تاریخ بازدید: ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۴ش.
  • بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، بنیاد بعثت، چاپ اول، ۱۴۱۶ق.
  • سیده نصرت امین، مخزن العرفان در تفسیر قرآن، تهران، نهضت زنان مسلمان، ۱۳۶۱ش.
  • ‌شیخ طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، با مقدمه: شیخ آقابزرگ تهرانی، تحقیق احمد قصیرعاملی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
  • طباطبائی، سید محمدحسین‏، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامی‏، چاپ پنجم‏، ۱۴۱۷ق.
  • طیب، سید عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات اسلام، چاپ دوم، ۱۳۷۸ش.
  • قرشی، سید علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت، چاپ سوم، ۱۳۷۷ش.
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح علی‌اکبر غفاری، محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
  • مدرسی، سید محمدتقی، من هدی القرآن، تهران، دارمحبی الحسین، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.
  • مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۴۲۴ق.
  • مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، ۱۳۷۴ش.
  • نخجوانی، نعمت‌الله بن محمود، الفواتح الالهیه و المفاتح الغیبیه، مصر، داررکابی للنشر، چاپ اول، ۱۹۹۹م.