پرش به محتوا

کتاب سلیم بن قیس هلالی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
(←‏مؤلف: اصلاح متن)
جز (←‏جایگاه و اهمیت: اصلاح متن)
خط ۴۱: خط ۴۱:


==جایگاه و اهمیت==
==جایگاه و اهمیت==
گفته شده کتاب سلیم بن قیس، قدیمی‌ترین کتاب نوشته‌شده در میان [[شیعیان]] است که همچنان بر جای مانده است.{{مدرک}} نعمانی و ابن‌ندیم، کتاب سلیم را نخستین [[اصل]] شیعه (به‌معنای کتاب‌های حدیثی که مستقیماً از معصومان روایت شده است) معرفی کرده‌اند.<ref>عمادی حائری، «سلیم بن قیس هلالی»، ص۴۶۵.</ref> بنابر اشارات و مضامین اعتقادی و تاریخی موجود در کتاب، دوره زمانی تدوین آن، سال‌های پایانی حکومت هشام بن عبدالملک اموی (حکومت:‌ ۱۰۵-۱۲۵) احتمال داده شده و مکان نوشته شدن آن، کوفه دانسته شده است.<ref>عمادی حائری، «سلیم بن قیس هلالی»، ص۴۶۵-۴۶۶.</ref>  
[[محمد بن ابراهیم نعمانی]] (درگذشته ۳۶۰ق) و [[ابن‌ندیم]] (درگذشته اوایل قرن پنجم هجری)، کتاب سلیم را نخستین [[اصل]] شیعه (به‌معنای کتاب‌های حدیثی که مستقیماً از معصومان روایت شده است) معرفی کرده‌اند.<ref>عمادی حائری، «سلیم بن قیس هلالی»، ص۴۶۵.</ref> بنابر اشارات و مضامین اعتقادی و تاریخی موجود در کتاب، دوره زمانی تدوین آن، سال‌های پایانی حکومت هشام بن عبدالملک اموی (حکومت:‌ ۱۰۵-۱۲۵) احتمال داده شده و مکان نوشته شدن آن، کوفه دانسته شده است.<ref>عمادی حائری، «سلیم بن قیس هلالی»، ص۴۶۵-۴۶۶.</ref>  


با وجود اشکالات تاریخی و کلامی موجود در نسخه‌های کتاب سلیم بن قیس، برخی از روایات کتاب مذکور در دوره‌های مختلف تاریخی مورد استناد فقیهان شیعه در آثار فقهی‌شان قرار گرفته است؛<ref>عمادی حائری، «سلیم بن قیس هلالی»، ص۴۶۶.</ref> از جمله شیخ مفید، محقق حلی، علامه حلی، نراقی، نجفی، و شیخ انصاری.{{مدرک}}
 
گفته شده که با وجود اشکالات تاریخی و کلامی موجود در نسخه‌های کتاب سلیم بن قیس، برخی از روایات کتاب مذکور در دوره‌های مختلف تاریخی مورد استناد فقیهان شیعه در آثار فقهی‌شان قرار گرفته است؛<ref>عمادی حائری، «سلیم بن قیس هلالی»، ص۴۶۶.</ref> از جمله شیخ مفید، محقق حلی، علامه حلی، نراقی، نجفی، و شیخ انصاری.<ref>عمادی حائری، «سلیم بن قیس هلالی»، ص۴۶۶.</ref>


خیرالدین زرکلی (۱۳۱۰-۱۳۹۶ق) در کتاب اعلام خود، کتاب سلیم را با عنوان کتاب السقیفة معرفی کرده است.<ref>زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۱۱۹.</ref> از این کتاب با تعابیر «اسرار آل محمد(ص)»، «کتاب فِتَن»، «کتاب وفاة النبی(ص)» و «کتاب امامت» نیز یاد شده است.<ref>هلالی، اسرار آل محمد، ۱۴۱۶ق، ص۴۷.</ref> آقابزرگ تهرانی در کتاب الذریعه، یک بار با عنوان «أصل سلیم بن قیس هلالی» از این کتاب سخن گفته<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۱۵۲.</ref> و دیگر بار، آن را «کتاب سلیم بن قیس هلالی» خوانده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۷، ص۲۷۶.</ref>
خیرالدین زرکلی (۱۳۱۰-۱۳۹۶ق) در کتاب اعلام خود، کتاب سلیم را با عنوان کتاب السقیفة معرفی کرده است.<ref>زرکلی، الاعلام، ج۳، ص۱۱۹.</ref> از این کتاب با تعابیر «اسرار آل محمد(ص)»، «کتاب فِتَن»، «کتاب وفاة النبی(ص)» و «کتاب امامت» نیز یاد شده است.<ref>هلالی، اسرار آل محمد، ۱۴۱۶ق، ص۴۷.</ref> آقابزرگ تهرانی در کتاب الذریعه، یک بار با عنوان «أصل سلیم بن قیس هلالی» از این کتاب سخن گفته<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۱۵۲.</ref> و دیگر بار، آن را «کتاب سلیم بن قیس هلالی» خوانده است.<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، ۱۴۰۳ق، ج۱۷، ص۲۷۶.</ref>
۱۲۷

ویرایش