بحث:عقول عشره

دو نکته

@Gholampour: با سلام و عرض ادب

• به نظر می‌رسد این عبارت «عقل اول در ذات خود مجرد، بسیط و واحد است، پس با علت خود سنخیت دارد و قابلیت واسطه در قبول افاضه و کمال از واجب‌الوجود به نفوس و مادیات را دارد» صحیح نیست و نیاز به توضیح و تکمله دارد؛ چون عقل اول واسطه واجب الوجود و مادیات نیست؛ بلکه عقول دیگر نیز در این میان هستند که به ترتیب واسطه قرار می‌گیرند تا عقل آخر یا فعال که واسطه در ایجاد مادیات است. به نظر می‌رسد این عبارت عقول دیگر را نفی می‌کند؛‌ چون با وجود عقل اول دیگر نیازی به عقول و واسطه های دیگر نیست!!
• به قاعده امکان اشرف نیز برای اثبات عقول استدلال شده است که در متن ذکر نشده است. هم شیخ اشراق و هم ملاصدرا از این قاعده استفاده کرده‌اند.آیت الله مصباح نیز تقریر هر دو را در آموزش فلسفه نقل کرده است.ر.ک: مصباح یزدی، آموزش فلسفه،‌ ج۲، ص۲۱۰.. با تشکر رضا باذلی (بحث) ‏۲ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۹ (UTC)

نکات و پشنهادات

@Gholampour: لطفا نکات ذیل را در مقاله در نظر بگیرید

1. در شناسه گفته شده که فلاسفه مشاء بر اساس نظریه هیئت قدیم، این نظریه را مطرح کردند اما در خود متن هیچ توضیحی در مورد ارتباط این دو نیامده است و فقط نظر علامه آمده است که ایشان گفته اند این حرف موهوم است. به دلیل طولانی نشدن مدخل ذکر نشده بود که

Gholampour (بحث) ‏۶ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۲۳:۰۳ (UTC)

1. در بخش مفهوم شناسی مفهوم عقل و صدور باید توضیح داده شود. خواننده متوجه نمیشود که منظور از عقل چیست

Gholampour (بحث) ‏۶ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۲۳:۰۳ (UTC)

1. اسامی عقول عشره را ذکر نکردید. اسامی عقول عشره باید ذکر شود.اسامی افلاک آورده شد ولی عقول غیر از عقل اول که به همین نام است و عقل دهم که عقل فعال نامیده می‌شود که ذکر شد، اسم دیگری غیر از عدد خود ندارند مثل عقل دوم یا عقل سوم مثلا.

Gholampour (بحث) ‏۶ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۲۳:۰۳ (UTC)

1. در بخش دلایل نقلی، دو روایت را به عنوان دلیل نقل کردید در حالی که در ویکی بنا بر گزارش دهی است و باید گزارش بدهید که کدام عالم به این روایات برای اثبات عقول عشره تمسک کردند. این که فقط روایت را بیاورید و به عنوان دلیل ذکر کنید در ویکی پذیرفته نیست. همین مطلب در مورد دلایل عقلی هم هست. یعنی باید ذکر شود که کدام فیلسوف به این دلایل تمسک کردند. لحن مطلب باید گزارشی باشد.

Gholampour (بحث) ‏۷ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۲:۰۹ (UTC)

1. آنچه هم از ملاصدرا نقل شده ربطی به بحث عقول عشره ندارد. حداقل در چیزی که نقل شده چنین ارتباطی مشهود نیست. ملاصدرا به کلمه جواهر جمع جوهر اشاره کرده که به عقول مجرد بسیط اشاره دارد ولی به دلیل ابهام، اصلاح شد.

Gholampour (بحث) ‏۷ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۲:۰۹ (UTC)

1. در متن اغلاط تایپی وجود دارد. مانند سلسه

Gholampour (بحث) ‏۶ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۲۳:۰۳ (UTC)

1. در ویکی مدخل خواجه نصیر هست. اما در متن قرمز است. اصلاح شود.

Gholampour (بحث) ‏۵ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۲۵ (UTC)

1. در قسمت منابع، اطلاعات مربوط به فرهنگ معارف اسلامی کامل نیست. نشر کومش کجاست؟ اطلاعات مربوط به این کتاب از کتابخانه دیجیتال مدرسه فقاهت استفاده شده و فقط همین مشخصات درج شده بود. نشر کومش به مدیریت عبدالرفیع حقیقت در تهران اداره می‌شود. کومش نام قدیم یکی از استان‌های ایران است که امروزه استان سمنان آن را در بر می‌گیرد.

Gholampour (بحث) ‏۵ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۰۸ (UTC)

1. پیشینه بحث ضعیف است.

Gholampour (بحث) ‏۷ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۲:۰۹ (UTC)

1. برخی عبارات حشو دارد و نیاز به ویراستاری دارد مانند: در جهان اسلام، فارابی (۳۳۹ق) بود که از نوافلاطونیان، مکتب اسکندریه و جنبه نجومی آموزه‌های ارسطو بهره‌برد و برای نخستین‌بار عقول عشره را به‌صورت نظام‌مند و در ساختار اسلامی پی‌ریزی کرد.

با تشکر--فلاح (بحث) ‏۴ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۵۱ (UTC)

دلایل نقلی

@Gholampour: سلام وادب...مقالات ی این چنینی نوعابحث بر انگیزندومقتضی نقد وجالش...خسته نباشید.به نظرم اخرین جمله اخرین پارگراف که نقل قولی است ربطی به ما قبل نداشته باشد یا لااقل جایش انجا نسیت.-- از تذکر شما ممنونم، اصلاح شد. Gholampour (بحث) ‏۷ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۲:۰۹ (UTC)Mahdi1382 (بحث) ‏۵ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۱۷ (UTC)--Mahdi1382 (بحث) ‏۵ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۵:۱۹ (UTC)

انتقادات

رصد نجومی مبهم است منظور چیست؟-- این کلمات در کلام امام ذکر شده که اشاره به استفاده ابن سینا از طبیعیات قدیم و هیئت بطلمیوسی دارد که به افلاک، سیارات، ستارگان و دیگر عناصر می‌پرداخت. Gholampour (بحث) ‏۱۰ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۲۳ (UTC) Gholampour (بحث) ‏۷ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۲:۰۹ (UTC)Mahdi1382 (بحث) ‏۶ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۴۳ (UTC)

پیشنهاد

@Gholampour: با سلام.

• می‌دانم که نوشتن این مدخل با این موضوع سخت و دشوار است. از زحمات شما تشکر می‌کنم.
• ‌ پیشنهادم در مداخل تخصصی این است که نویسنده پس از نگاشتن مقاله با یکی از همکاران که در این زمینه متخصص نیست بحث و گفتگو کند و با پاسخ به سؤالات او در فهم مقاله، به ساده‌سازی مقاله بپردازد. با این راهکار هم مقاله توسط متخصص نوشته می‌شود و هم برای مخاطب عام در حد توان ساده‌سازی می‌شود. دلیلم برای این پیشنهاد این است که از یک طرف اینگونه مقالات را باید متخصص بنویسد و از طرفی، قاعدتا متخصص در یک رشته به دلیل بدیهی بودن مفاهیم واژگان برای او در تشیص آسان‌فهمی آن دچار مشکل می‌شود.--با تشکر از پیشنهاد حضرتعالی، متاسفانه این مشکلی هست که در این گونه مقالات وجود دارد چون از طرفی این مقالات تخصصی است و باید از کلمات خاص خود استفاده شود تا کلمات بزرگان در این موضوع طرح شود و از طرف دیگر برای فهم عموم باید ساده‌سازی شود که قاعدتا جایی برای کلمات تخصصی نمی‌ماند. این خود یه پارادوکسی هست که نیاز به فکر بیشتری می‌باشد.Gholampour (بحث) ‏۷ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۲:۰۹ (UTC)عباس احمدی (بحث) ‏۶ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۰۵ (UTC)

مفهوم شناسی

ٔقسمت سوم این متن بسیار مبهم وسنگین است شاید بتوان اندکی روان تر نوشت با کمی توضیحات-- Gholampour (بحث) ‏۱۰ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۲۲ (UTC) Mahdi1382 (بحث) ‏۸ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۴:۳۲ (UTC)

چند نکته

با سلام و ضمن تشکر از نویسنده محترم؛

شناسه

• اولین جمله شناسه (سرشناسه) بایستی توضیح یا تعریفی روان از عنوان مدخل باشد و در این مدخل رعایت نشده و به منشأ و دلیل قائل شدن به نظریه عقول عشره، پرداخته شده است.
• «بطلمیوس فلاسفه مشاء را مجبور ساخت...» معنا ندارد؛ چرا که فلاسفه مشاء عنوان یا وصفی است که بر ارسطو و پیروانش اطلاق می‌شود و ارسطو خیلی قبل‌تر از بطلمیوس بوده است. بطلمیوس در قرن دوم میلادی یعنی تقریبا هفت قرن بعد از ارسطو بوده است...اگر هم به این سبک نوشته می‌شود بهتر است گفته شود: «بطلمیوس فلاسفه مشاء عصر خویش را متقاعد کرد که...»
• «عقول عرضیه...وظیفه ایجاد هستی را برعهده دارند.» دقیق نیست؛ چرا که لفظ «هستی» معادل با «وجود» در عربی است و بنابراین اولا «وجود» یا هستی ایجاد نمی‌شود زیرا تحصیل حاصل است و ثانیا اگر هم به فرض ایجاد شود، کار عقول عرضیه نیست.

مفهوم‌شناسی

• در مفهوم‌شناسی ابتدا خود عقول عشره توضیح داده شود و بعد مفرد عقل توضیح داده شود.
• برای تعریف «عقل» به جای سایت به منابع دست اول یا لااقل به کتاب‌های «بدایه الحکمه» یا «نهایه الحکمه» رجوع شود.
• مفهوم صدور یا نظریه صدور در مفهوم‌شناسی جایی ندارد و پیشنهاد می‌شود در یک بخش جداگانه به ارتباط عقول عشره با نظریه صدور اشاره و صحبت شود.

اهمیت

• در بخش «اهمیت» مدعیاتی مطرح شده که چالش برانگیز است و بهتر است که به صورت گزارشی و با ذکر نام قائلین به این مدعیات، آورده شود. به عنوان نمونه: چه کسی می‌گوید که «عقل» در روایات همان عقل مصطلح فلسفی (موجودی که ذاتا و فعلا مجرد از ماده است) است؟

پیشینه بحث

• در برخی جاهای مدخل بین دو اصطلاح فلسفی «عقل» و «عقول عشره» خلط شده و یکی در نظر گرفته شده است. به عنوان نمونه در بخش پیشینه، پیشینه عقول عشره به هراکلیتوس و آناکساگوراس ارجاع شده است در حالی که در فلسفه هراکلیتوس و آناکساگوراس و حتی افلاطون و ارسطو اگرچه از عقل بحث شده؛ اما هیچ بحثی از عقول عشره نشده است و این بحث به فلاسفه حوزه اسکندریه بر می‌گردد و اولین بار توسط فیلون یهودی و سپس توسط افلوطین و نظریه اقانیم سه‌گانه، مطرح شده است و فلاسفه مسلمان متأثر از افلوطین بوده‌اند.

باتشکر

Hamzeh-Ahmadi (بحث) ‏۱۰ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۳۴ (UTC)

پیشنهاد

@Gholampour: با سلام و تشکر از زحمات.

• در شناسه گفته شده «خداوند موجودات عالم را با واسطه عقول ده‌گانه خلق کرده است» برداشت من از این عبارت این بود که خداوند در آغاز عقول ده‌گانه را مستقیم آفرید و عقول عشره دیگر موجودات را خلق کردند؛ ولی در مقاله گفته شده: «خداوند در ابتدا موجودی غیرمادی را که شبیه‌ترین موجود به خودش است، به‌نام عقل اول خلق کرد. عقل اول به خودش نظر کرد و با نظر به جهت کمالی‌اش عقل دوم را خلق کرد...». بنابراین تناقضی ظاهری بین این دو عبارت وجود دارد که خواننده را به اشتباه می‌اندازد. با تشکر.عباس احمدی (بحث) ‏۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۲۶ (UTC)