کاربر:Baradaran/صفحه تمرین ۳

از ویکی شیعه

مشربه ام ابراهیم


مشربه ام ابراهیم یکی از باغ‌های هفت‌گانه است که به پیامبر اسلام(ص) اهدا شد.[۱] این مکان بعد از اسکان ماریه قبطیه از همسران پیامبر و تولد ابراهیم در این مکان، به این نام معروف شد.[۲] پیامبر در این باغ نماز خوانده[۳] و بعدها در اینجا مسجدی بنا شد که به همین نام معروف گردید.[۴] در روایاتی نمازگزاردن در این مکان توصیه شده است.[۵] امروزه محل این باغ به صورت یک قبرستان باقی مانده است.[۶] گفته‌شده که قبر حمیده بربریه مادر امام کاظم(ع) و نجمه مادر امام رضا(ع) در این محل قرار دارد.[۷]

معرفی

به بستان و یا زمین نرمی که در آن گیاه به راحتی رشد می‌کند و یا زمینی که در آن تپه بند و یا بنایی در آن قرار دارد، مشربه گفته می‌شود. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۰)

مشربه ام ابراهیم از اموال بنی قریظه بوده است. (ابن شبه، تاریخ المدینة المنوره، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۷۴-۱۷۵)

مشربه ام ابراهیم قبلا متغلق به مخیریق یهودی بوده است. (ورثیلانی، نزهة الانظار، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۵۴۵؛ جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۰)

مشربه جزئی از صدقات رسول خدا(ص) بود. (ورثیلانی، نزهة الانظار، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۵۴۵)

مشربه ام ابراهیم توسط مهزور آبیاری می‌شود. (ابن شبه، تاریخ المدینة المنوره، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۷۳؛ سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی، ۲۰۰۶م، ج۳، ص۱۵۰)

در مشربه ام ابراهیم صفه یا غرفه‌ای بوده است. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۰)

مکان مشربه

مشربه ام ابراهیم در شمال منطقه بنی قریظه و در حره شرقی قرار گرفته است. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۰)

مشربه ام ابراهیم در منطقه عالیه یا عوالی مدینه قرار دارد. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۱)

مشربه ام ابراهیم بعد از خانه‌های یهودیان و در کنار زمین‌های ابی عبیدة بن عبدالله بن زمعه اسدی قرار دارد. (ابن شبه، تاریخ المدینة المنوره، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۷۳؛ سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی، ۲۰۰۶م، ج۳، ص۱۵۰)

برخی معتقدند که مشربه نزدیک حره شرقی است (ورثیلانی، نزهة الانظار، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۵۴۵) که به آن دشت نیز گفته می‌شود. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۳)

فیروز آبادی مشربه را در میان نخلستان‌های متعلق به سادات قاسمی از بنی قاسم بن ادریس بن جعفر برادر امام عسکری دانسته است. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۳)

مشربه ام ابراهیم در کنار مسجد مشربه قرار دارد. (صبری پاشا، موسوعة مرآة الحرمين الشريفين و جزيرة العرب، ج۴، ص۸۰۷)



علت نام‌گذاری

مشربه ام ابراهیم به خاطر حضور ماریه به این نام معروف شد. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۱)

ماریه و خواهرش سیرین از طرف پادشاه مصر مقوقس به پیامبر اهدا شدند زمانی که پیامبر پادشاه مصر را به اسلام دعوت کرد که پیامبر سیرین را به ازدواج حسان بن ثابت در آورد. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۰)

ام ابراهیم در ابتدا در یکی از خانه‌های حارثه بن نعمان ساکن بود اما به واسطه حسادت و آزار حفصه پیامبر او را به مشربه ام ابراهیم برد. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۱)

ابن سعد از حسادت عایشه نسبت به ماریه نیز سخن گفته است. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۱-۲۶۲)

در پی منازعه همسران پیامبر، رسول خدا یک ماه به نزد ماریه در مشربه آمد (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۲)

در این مشربه ماریه قبطیه، ابراهیم را به دنیا آورده است. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۰)

مشربه ام ابراهیم به خاطر ولادت ابراهیم در این مکان به این نام معروف شد. (ابن شبه، تاریخ المدینة المنوره، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۷۳؛ ورثیلانی، نزهة الانظار، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۵۴۵)

ابراهیم در ذی الحجه سال هشتم هجری در مشربه ام ابراهیم متولد شد. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۲)

ام ابراهیم در هنگام شدت یافتن درد زایمان چوبی از این مشربه را در دست گرفت که معروف شده است. (ابن شبه، تاریخ المدینة المنوره، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۷۴)

مسجد و فضیلت مشربه

ابن شبه در قرن سوم از مسجد مشربه به عنوان محلی که پیامبر در آن نماز خوانده، یاد کرده است. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۳)

پیامبر خود در مشربه ام ابراهیم نماز خوانده است. (ابن شبه، تاریخ المدینة المنوره، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۶۹؛ ورثیلانی، نزهة الانظار، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۵۴۵)

امام صادق به عقبة بن خالد توصیه کرد که در آنجا نماز بخواند و گفت که آنجا محل سکونت رسول خدا و مصلای او بوده است. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۳)

مسجد ام ابراهیم همواره مورد توجه شیعیان بوده است. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۴)


وضعیت فعلی

خیاری یادآور شده که مسجد و مشربه با یک دیوار سیمانی محاصره شده و اطراف آن قربستان اهالی منطقه است و در میانه راه و در سمت چپ مسیر بیمارستان الزهرا به سمت بیمارستان وطنی در حدفاصل بیست متری با خیابان اصلی در یک جاده فرعی قرار دارد. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۳)

در حال حاضر مشربه تنها به صورت یک قبرستان باقی مانده است. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۳)

تصاویر مشربه در کتاب خیاری به نام « تاريخ المعالم المدينة المنوره» و کتاب «المدينة بين الماضى و الحاضر» ثبت شده است. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۳-۲۶۴)

سه صورت قبر در اطراف بنای مشربه و در قبرستان که یمی از آن‌ها متعلق به نجمه مادر امام رضا و دیگری متعلق به حمیده بربریه مادر امام کاظم بوده است. (جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۴)

  1. ابن شبه، تاریخ المدینة المنوره، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۷۴-۱۷۵؛ ورثیلانی، نزهة الانظار، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۵۴۵.
  2. ابن شبه، تاریخ المدینة المنوره، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۷۳؛ ورثیلانی، نزهة الانظار، ۱۴۲۹ق، ج۲، ص۵۴۵.
  3. سمهودی، وفاء الوفاء باخبار دار المصطفی، ۲۰۰۶م، ج۳، ص۳۵.
  4. شُرّاب، المعالم الاثیرة فی السنة و السیره، ۱۴۱۱ق، ص۲۵۳.
  5. کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۵۶۰.
  6. جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۳.
  7. جعفریان، آثار اسلامی مکه و مدینه، ۱۳۸۶ش، ص۲۶۳.