پرش به محتوا

پرسش:آیا پیامبر(ص) برخی همسرانش را طلاق داد؟: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
Jokar (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Jokar (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
(بدون تفاوت)

نسخهٔ ‏۱۹ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۱۵

مورخان گزارش‌هایی را از طلاق برخی همسران پیامبر نقل کرده‌اند. سید جعفر مرتضی عاملی معتقد است حفصه برای دومین بار توسط پیامبر(ص) طلاق داده شد. برخی نقل‌ها به ازدواج مجدد پیامبر در اواخر عمرش اشاره دارند که به طلاق منجر شده است. پژوهشگران این گزارش‌ها را مغایر با آیه قرآن دانسته‌اند که در آن خداوند پیامبر(ص) را در سال‌های آخر عمرش از ازدواج مجدد منع کرده بود.

حکم آیات طلاق در قرآن همانطور که به هنگام ضرورت به مسلمانان اجازه می‌دهد تا همسرشان را طلاق دهند، شامل پیامبر اکرم(ص) نیز می‌شود و برای او هم جایز است. طبق نقل مورخان، پیامبر(ص) برخی زنان را که با او سازش نداشته یا به زندگی با او راضی نبودند طلاق داده است. حتی برخی زنان را به درخواست خودشان و یا به‌خاطر خطایی که مرتکب شده‌اند، طلاق داده است. البته این گزارش‌ها متعدد بوده و نقدهایی بر آن وارد کرده‌اند.

  • ابن‌سعد(۲۳۰ق) در الطبقات الکبری آورده است که پیامبر(ص) حفصه بنت عمر، را طلاق داد.[۱] طبرانی از عالمان قرن چهارم اهل‌سنت می‌گوید پس از تصمیم پیامبر به طلاق، جبرئیل او را منصرف کرد.[۲] سید جعفر مرتضی محقق معاصر شیعه معتقد است پیامبر(ص) برای بار دوم می‌خواست حفصه را طلاق دهد اما با واسطه شدن عمر بن خطاب منصرف شد.[۳]
  • به نقل بلاذری(۲۷۹ق)، ملیکه بنت کعب(الکنانیة) بعد از کشته شدن پدرش توسط مسلمانان در فتح مکه، به عقد پیامبر(ص) در آمد. عایشه به او گفت حیا نمی‌کنی که با قاتل پدرت ازدواج کرده‌ای. ملیکه با شنیدن این حرف، پشیمان شد و پیامبر(ص) او را طلاق داد.[۴] و با وساطت خویشان ملیکه باز هم پیامبر حاضر به رجوع نشد.[۵] واقدی مورخ قرن سوم اهل‌سنت معتقد است که همه بزرگان بر این مساله اتفاق نظر دارند که پیامبر(ص) با قبیله کنانه وصلت نکرده است.[۶]
  • ابن‌حجر عسقلانی(۷۷۳–۸۵۲ق) در الاصابه آورده است، حفصه و عایشه بخاطر حسادت در زیبایی اسماء بنت نعمان به او عبارتی یاد دادند تا آن را در خلوت به پیامبر(ص) بازگو کند. اسماء چنین کرد و پیامبر(ص) هم بخاطر جسارتی که به او شده، طلاقش داد.[۷]
  • برخی محققان نوشته‌اند پیامبر(ص) در سال هشتم هجری، سوده بنت زمعه را به خاطر مسن بودنش طلاق داد. البته بعد از مدت کوتاهی طبق درخواست سوده به منزل پیامبر(ص) برگشت.[۸]
  • حاکم نیشابوری(۴۰۵ق) در المستدرک علی الصحیحین از زنی بنام الکلابیه گزارش می‌دهد، که در اسم و علت طلاق او اختلاف است.[۹] برخی مورخان زنان پیامبر(ص) از این قبیله را متعدد دانسته‌اند.[۱۰]
  • ریحانه بنت زید، که پس از اسارتش در جنگ با بنی‌قریظه، اسلام را پذیرفت و به عقد پیامبر(ص) در آمد.[۱۱] بنابر گزارش‌ ابن‌سعد، پس از اعتراض ریحانه به حکم حجاب، پیامبر(ص) او را طلاق داد. البته بعد از این پشیمان شد و پیامبر او را بخشید و به خانه برگرداند.[۱۲] برخی بر این باوراند که تا وقت وفات، کنیز پیامبر(ص) بوده است.

برخی مفسران معتقدند به تصریح قرآن(سوره احزاب آیه۵۲) در سال‌های پایانی زندگانی پیامبر اکرم(ص) ازدواج بر او حرام شد. بنابراین پذیرفته نیست که در این برهه برای ازدواج اقدامی کرده باشد. این آیه بعد از فتح خیبر و پس از آن که زنان پیامبر در گزینش بین ادامه زندگی ساده با پیامبر(ص)، و طلاق، ایشان را برگزیدند، نازل شد.[۱۳] بلاذری می‌نویسد، بعد از نزول این آیه، پیامبر(ع) ازدواج نکرد(تا طلاقی صورت بگیرد).[۱۴] فخر رازی(۶۰۶ق) در مورد حرمت ازدواج مجدد پیامبر(ص) می‌نویسد، در این مساله اختلاف است و برخی معتقدند بعد از مدتی این حکم باطل شد.[۱۵]

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

  • ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الإصابة، به‌تحقيق عادل أحمد عبد الموجود وعلى محمد معوض، بيروت، دار الكتب العلمية، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
  • ابن‌سعد، الطبقات الکبری، بیروت، دار صادر، بی‌تا.
  • ایوب، سعید، زوجات النبی، بیروت، دار الهادی، ۱۴۱۷ق.
  • بلاذری، احمد بن یحیی، أنساب الأشراف، به‌تحقیق سهيل زكار ورياض الزركلي، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق.
  • حاکم نیشابوری، المستدرك على الصحيحين، به‌تحقيق مصطفى عبد القادر عطا، بيروت، دار الكتب العلمية، چاپ اول، ۱۴۱۱ق.
  • طبرانی، سليمان بن أحمد، المعجم الكبير، به‌تحقیق حمدي بن عبد المجيد السلفي، القاهرة، مکتبه ابن تیمیه، چاپ دوم، بی‌تا.
  • طبری، محمد بن جرير، تاربخ طبری، بيروت، دار التراث، چاپ دوم، ۱۳۸۷ق.
  • فخر رازی، تفسیر الکبیر، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۲۰ق.
  • مرتض العاملی، سیدجعفر، الصحیح من سیرة النبی، قم، دار الحدیث، ۱۴۲۶ق.
آیا می‌دانستید که... جدیدترین پرسش‌ها
درگاه:پرسش/آیا می‌دانستید

رده‌:پرسش‌ها

  1. ابن‌سعد، طبقات الکبری، دار صادر، ج۸، ص۸۴؛ ایوب، زوجات النبی، ۱۴۱۷ق، ص۵۴.
  2. بلاذری، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۵۹؛ طبرانی، معجم کبیر، مکتبه ابن تیمیه، ج۲۳، ص۱۸۸.
  3. مرتضی العاملی، الصحیح من سیرة النبی، ۱۴۲۶ق، ج۶، ص۲۰۴.
  4. بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۵۸.
  5. ابن سعد، الطبقات الکبری، دار صادر، ج۸، ص۱۴۸.
  6. بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۵۹.
  7. ابن‌حجر، الاصابه، ج۸، ص۲۰؛ مرتضی العاملی، الصحیح من سیرة النبی، ۱۴۲۶ق، ج۲۶، ص۷۸.
  8. بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۷.
  9. المستدرك على الصحيحين، ۱۴۱۱ق، ج۴، ص۳۸.
  10. ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ج۸، ص۱۴۱.
  11. ایوب، زوجات النبی،۱۴۱۷ق، ص۱۱۶.
  12. ابن‌سعد، الطبقات الکبری، دار صادر، ج۸، ص۱۳۰.
  13. عبدالرزاق صنعانی، المصنف، ج۷، ص۴۹۲.
  14. بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۰۵.
  15. فخر رازی، تفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۲۵، ص۱۷۸.