میرزا حسینعلی نوری: تفاوت میان نسخه‌ها

'''میرزا حسینعلی نوری''' ([[سال ۱۲۳۳ هجری قمری|۱۲۳۳]]-[[سال ۱۳۰۹ هجری قمری|۱۳۰۹ق]]) معروف به '''بهاءالله''' بنیانگذار [[بهائیت|آیین بهائی]] است. او نخست از پیروان [[بابیه]] بود، اما در سال ۱۸۶۳م و در [[بغداد]] به صورت خصوصی ادعای موعود و مقام «مَن یُظْهِرُه الله» کرد و پس از تبعید به اِدِرْنَه (از شهرهای [[ترکیه]]) ادعای خود را آشکار کرد. پس از آن پیروان وی به بهائی معروف شدند. میرزا حسینعلی ادعاهای زیادی در نوشته‌ها و آثار خود دارد که ادعای موعود و مَن یُظْهِرُه اللهی، [[الوهیت]]، [[نبوت]] از جمله آنهاست. وی با نگارش کتاب اقدس، [[اسلام]] را [[منسوخ]] اعلام کرد و احکام جدید برای بهائیان ارائه کرد. به ادعاهای وی انتقادات متعددی وارد شده است.

وی در [[۲ ذی‌القعده|دوم ذی‌القعده]] سال ۱۳۰۹ق در سن ۷۵سالگی در عَکّا واقع در [[اسرائیل]] درگذشت و در باغ بهجی همان شهر [[دفن]] شد. مقبره وی که به «روضه مبارکه»، معروف است،‌ [[قبله]] و زیارت‌گاه بهائیان و روز اعلام دعوت بهاءالله، تولد و درگذشت وی نیز از روزهای مقدس و تعطیل بهائیت به شمار می‌رود.

وی بعد از اعدام علی محمد شیرازی و به دستور [[امیرکبیر]] به منظور جلوگیری از آشوب‌های احتمالی، به همراه تعدادی از پیروان باب، در [[شعبان]] یا [[شوال]]<ref>اشراق خاوری، تلخیص تاریخ نبیل زرندی، ص۵۵۴.</ref> [[سال ۱۲۶۷ هجری قمری|۱۲۶۷ق]] به [[کربلا]] تبعید شد؛<ref>زاهدزاهدانی، بهائیت در ایران، ‌۱۳۸۸ش، ص۱۴۵ و۱۴۶؛ روزبهانی، تحلیل و نقد بهاییت، ۱۳۸۹ش، ص۷۴.</ref> اما پس از قتل امیر کبیر دوباره به [[تهران]] بازگشت<ref>اشراق خاوری، تلخیص تاریخ نبیل زرندی، ص۵۵۸؛ روزبهانی، تحلیل و نقد بهاییت، ۱۳۸۹ش، ص۷۴.</ref> و در تیراندازی بابیان به سوی [[ناصرالدین شاه قاجار]] در [[شوال]] ۱۲۶۸ق دستگیر و به زندان افتاد.<ref>اسلمنت، بهاءالله و عصر جدید، ۱۹۸۸م، ص۳۴ و۳۵؛ روزبهانی، تحلیل و نقد بهاییت، ۱۳۸۹ش، ص۷۴.</ref> او پس از چهارماه حبس با حمایت سفیر [[روسیه]] آزاد شد<ref>افندی، قرن بدیع، ج۲،‌ ص۴۹؛ اشراق خاوری، تلخیص تاریخ نبیل زرندی، ص۵۸۱-۵۸۹؛ اسلمنت، بهاءالله و عصر جدید، ۱۹۸۸م، ص۳۶.</ref> و برای بار دوم در [[۱ ربیع‌الاول]] ۱۲۶۹ق به [[عراق]] (بغداد) تبعید شد<ref>اشراق خاوری، تلخیص تاریخ نبیل زرندی، ص۵۸۹؛ اسلمنت، بهاءالله و عصر جدید، ۱۹۸۸م، ص۳۶.</ref> و به عنوان منشی میرزا یحیی صبح ازل، بردار وی، در میان [[بابیه|بابیان]] به فعالیت پرداخت.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهاییت، ۱۳۸۹ش، ص۷۶؛‌ نجفی، بهائیان، ۱۳۸۳ش، ص۳۰۲.</ref> میرزا حسینعلی در این دوره، بسیاری از مخالفان خود را از میان برداشت.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهاییت، ۱۳۸۹ش، ص۷۷.</ref> او به خاطر اختلاف با میرزا یحیی بر سر رهبری فرقه، از [[بغداد]] به کوه‌های سلیمانیه در کردستان عراق رفت و شاگردی دراویش [[نقشبندیه]] را در پیش گرفت.<ref>نگاه کنید به افندی، قرن بدیع، ج۲،‌ ص۱۱۲؛ روزبهانی، تحلیل و نقد بهاییت، ۱۳۸۹ش، ص۷۸؛ زاهدزاهدانی، بهائیت در ایران، ‌۱۳۸۸ش، ص۱۴۹.</ref> وی پس از دو سال در سال ۱۲۷۲ق دوباره به بغداد بازگشت.<ref>عبدالبهاء، مقاله شخصی سیاح، ص۶۹؛ زاهدزاهدانی، بهائیت در ایران، ‌۱۳۸۸ش، ص۱۴۹.</ref> گفته شده بابیان به جهت برخی رفتارهای ناشایست در سال ۱۸۶۳م (۱۲۷۹ق) توسط [[حکومت عثمانی]] به [[استانبول]] و از آنجا به اِدِرْنه تبعید شدند.<ref>موسوی‌زاده، منادیان تاریکی، ۱۳۹۳ش، ص۵۷و۵۸.</ref> بهاءالله و همراهانش پنج سال در ادرنه اقامت داشتند؛ اما با اوج گرفتن اختلافات و درگیری‌های میرزا حسینعلی و میرزا یحیی صبح ازل و طرفدارانشان،‌ دولت عثمانی میرزا یحیی را به جزیره ماغوسا (فاماگوستا) در قبرس و بهاءالله و پیروانش را در سال ۱۸۶۸م،<ref>اسلمنت، بهاءالله و عصر جدید، ۱۹۸۸م، ص۴۱.</ref> به عَکّا،‌ یکی از شهرهای [[فلسطین اشغالی]]، تبعید کرد.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهاییت، ۱۳۸۹ش، ص۷۹ ۸۰؛ موسوی‌زاده، منادیان تاریکی، ۱۳۹۳ش، ص۶۴.</ref> بهاءالله باقی عمر خود را در عکا گذراند.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهاییت، ۱۳۸۹ش، ص۸۰.</ref> او و پسرش عبدالبهاء در عکا، خود را متظاهر به [[احکام شرعی|احکام اسلامی]] نشان می‌دادند و حتی در [[نماز جماعت]] نیز شرکت می‌کردند.<ref>روزبهانی، تحلیل و نقد بهاییت، ۱۳۸۹ش، ص۸۰.</ref>

میرزا حسینعلی نوری بنیان‌گذار بهائیت است و نام آیین بهاییت از لقب بهاءالله (به معنای عظمت و جلال خداوند) گرفته شده است.<ref>صدری، «بهائیت»، ص۷۳۳؛ لاسون،‌ «بهاءالله»، ص۷۲۶.</ref> او در روزهای آخر خود در [[بغداد]] و قبل از سفر به [[استانبول]]، دوازده روز (از ۲۲ آوریل تا ۳ می ۱۸۶۳م) در باغ نجیبیه (نجیب پاشا) موسوم به باغ رضوان ساکن بود و در اولین روز آن، در میان جمعی از پیروان خود، ادعای موعود و مقام «مَن یُظْهِرُه الله»{{یادداشت| مَنْ یُظْهِرُه الله (کسی که خدا او را آشکار می‌کند) عنوانی است از علی‌محمد باب که اشاره دارد به فردی که پس از او ظهور کرده و به عنوان موعود، احکام بابیه را نسخ می‌کند.(صدری، «بهائیت»، ص۷۳۶) گفته شده به عقیده باب، من یظهره الله،‌ امام زمان شیعیان است نه میرزا حسینعلی نوری؛ زیرا براساس اظهارات باب در کتاب بیان، نام او محمد،‌ لقبش قائم و محل ظهورش مسجد الحرام است و این شرایط هیچ‌کدام در بهاء‌الله نیست.(زاهد زاهدانی، بهائیت در ایران، ۱۳۸۸ش، ص۱۰۸ و ۱۰۹)}} کرد<ref>نوری، اشراقات، ص۹۹؛ اسلمنت، بهاءالله و عصر جدید، ۱۹۸۸م، ص۴۰.</ref> و در ادرنه ادعای خود را رسماً و آشکارا اعلام کرد.<ref>اسلمنت، بهاءالله و عصر جدید، ۱۹۸۸م، ص۴۱؛ موسوی‌زاده، منادیان تاریکی، ۱۳۹۳ش، ص۵۸.</ref> پس از آن، بابیانی که ادعای میرزا حسینعلی را نپذیرفتند و بر جانشینی صبح ازل باقی ماندند، ازلیه<ref>صدری، «بهائیت»، ص۷۳۷.</ref> و پیروان میرزا حسینعلی، بهائی خوانده شدند.<ref>اسلمنت، بهاءالله و عصر جدید، ۱۹۸۸م، ص۴۱.</ref>   

* '''ادعای موعود بودن''': میرزا حسینعلی نوری، با اینکه نبوت خود را مسلم گرفته بود، خود را موعود و [[انتظار|منتظَر]] نیز می‌خواند و در عین حال روایات مربوط به [[غیبت امام زمان (عج)|غیبت]] و [[ظهور]] و امام منتظر را ضعیف و موهوم معرفی می‌کند؛‌ در حالی که اگر این روایات ضعیف باشند، زمینه‌ای برای ادعای موعود و منتظَر بودن باقی نمی‌ماند.<ref>مصطفوی، محاکمه و بررسی در عقاید و احکام و آداب و تاریخ باب و بهاء،‌ مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، ج۱، ص۴۹ - ۵۱.</ref> افزون بر این، با توجه به روایات و گفته علما و محدثین، ویژگی‌ها و علائم و اسم و نسب موعود و منتظَر واقعی با میرزا حسینعلی منطبق نیست.<ref>مصطفوی، محاکمه و بررسی در عقاید و احکام و آداب و تاریخ باب و بهاء،‌ مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، ج۱، ص۵۶.</ref>

* ''' تناقضات''': [[حسن مصطفوی|علامه مصطفوی]] نوشته‌ها و سخنان میرزا حسینعلی را پر از تناقض و ضد و نقیض می‌داند و به برخی از آنها اشاره می‌کند.<ref>مصطفوی، محاکمه و بررسی در عقاید و احکام و آداب و تاریخ باب و بهاء،‌ مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، ج۱، ص۲۱۲-۲۲۴.</ref>