پرش به محتوا

فریضه: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۳۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳ فوریهٔ ۲۰۲۰
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


==فریضه در تقابل با سنت==
==فریضه در تقابل با سنت==
فریضه آن چیزی است که [[وجوب|وجوبش]] از [[قرآن]] ثابت شده است مانند [[نماز]]، [[روزه]]، [[زکات]] و [[حج]].<ref>نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳؛ مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۲۶؛ سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى، الموسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۱۰.</ref> در مقابل، به آن چیزی که وجوب یا [[استحباب|استحبابش]] از سنت [[پیامبر(ص)]] دانسته شده است، [[سنت]]{{یادداشت|مراد از سنت در اینجا، سنت به معنای مستحب و در مقابل واجب نیست.(سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹)}} گفته می‌شود<ref>نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳؛ مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۲۶؛ سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى، الموسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۱۰.</ref> مانند [[غسل میت]].<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى، الموسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۱۰.</ref> گفته شده اصل تشریع و قانون‌گذاری سنت ممکن است از سوی [[خداوند]] باشد؛ اما آگاهی از آن از طریق سنت پیامبر(ص) است نه قرآن.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم».]</ref> براساس این تعریف، هر آنچه از قرآن، دلیلی بر وجوب آن داریم، فریضه و الا سنت خواهد بود.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم».]</ref> گفته شده این تعریف از روایات اخذ شده است.<ref>سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹.</ref>
فریضه، بنابر نظر مشهور،<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»، سایت فقاهت.]</ref> آن چیزی است که [[وجوب|وجوبش]] از [[قرآن]] ثابت شده است مانند [[نماز]]، [[روزه]]، [[زکات]] و [[حج]].<ref>نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳؛ مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۲۶؛ سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى، الموسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۱۰.</ref> در مقابل، به آن چیزی که وجوب یا [[استحباب|استحبابش]] از سنت [[پیامبر(ص)]] دانسته شده است، [[سنت]]{{یادداشت|مراد از سنت در اینجا، سنت به معنای مستحب و در مقابل واجب نیست.(سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹)}} گفته می‌شود<ref>نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳؛ مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۲۶؛ سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى، الموسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۱۰.</ref> مانند [[غسل میت]].<ref>مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى، الموسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۱۰.</ref> گفته شده اصل تشریع و قانون‌گذاری سنت ممکن است از سوی [[خداوند]] باشد؛ اما آگاهی از آن از طریق سنت پیامبر(ص) است نه قرآن.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»،‌سایت فقاهت.]</ref> براساس این تعریف، هر آنچه از قرآن، دلیلی بر وجوب آن داریم، فریضه و الا سنت خواهد بود.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»، سایت فقاهت.]</ref> گفته شده این تعریف از روایات اخذ شده است.<ref>سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹.</ref>


برخی در تعریف فریضه، تشریع خدا را ملاک قرار داده و فریضه را به آنچه خداوند تشریع کرده است، تعریف کرده‌اند؛ هرچند در قرآن نیامده باشد. سنت نیز آن است که پیامبر(ص) تشریع کرده است.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم».]</ref> مستند این تعریف، روایاتی است که در آنها بر بعضی [[احکام]]، فریضه اطلاق شده، در حالی که آن احکام در قرآن بیان نشده‌اند؛ مانند روایت «إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ فَرَضَ الصَّلَاةَ رَکْعَتَیْنِ رَکْعَتَیْنِ؛ خداوند نماز را دو رکعت دو رکعت واجب کرد»؛ که در آن به دو [[رکعت]] بودن [[نماز]]، فریضه اطلاق شده، در حالی که دو رکعت بودن نماز در قرآن نیامده است.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم».]</ref>
برخی در تعریف فریضه، تشریع خدا را ملاک قرار داده و فریضه را به آنچه خداوند تشریع کرده است، تعریف کرده‌اند؛ هرچند در قرآن نیامده باشد. سنت نیز آن است که پیامبر(ص) تشریع کرده است.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»،‌ سایت فقاهت.]</ref> مستند این تعریف، روایاتی است که در آنها بر بعضی [[احکام]]، فریضه اطلاق شده، در حالی که آن احکام در قرآن بیان نشده‌اند؛ مانند روایت «إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ فَرَضَ الصَّلَاةَ رَکْعَتَیْنِ رَکْعَتَیْنِ؛ خداوند نماز را دو رکعت دو رکعت واجب کرد»؛ که در آن به دو [[رکعت]] بودن [[نماز]]، فریضه اطلاق شده، در حالی که دو رکعت بودن نماز در قرآن نیامده است.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «مرجحات باب تزاحم»،‌ سایت فقاهت.]</ref>


به فریضه، فرض الله و به سنت، فرض النبی(ص) نیز گفته می‌شود.<ref>سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹.</ref>
به فریضه، فرض الله و به سنت، فرض النبی(ص) نیز گفته می‌شود.<ref>سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹.</ref>
خط ۲۶: خط ۲۶:
*‌ زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف  عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل‏، بیروت، دارالکتب العربی، چاپ سوم، ۱۴۰۷ق.
*‌ زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف  عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فى وجوه التأویل‏، بیروت، دارالکتب العربی، چاپ سوم، ۱۴۰۷ق.
* سبزواری، سیدعبدالاعلی، مهذب الاحکام فی بیان الحلال والحرام، قم، مؤسسه المنار-دفتر حضرت آیة الله‌، چاپ چهارم، ۱۴۱۳ق.
* سبزواری، سیدعبدالاعلی، مهذب الاحکام فی بیان الحلال والحرام، قم، مؤسسه المنار-دفتر حضرت آیة الله‌، چاپ چهارم، ۱۴۱۳ق.
*‌ شهیدی، محمدتقی، «مرجحات باب تزاحم»(درس خارج اصول)، سایت فقاهت، تاریخ انتشار: ۵ فروردین ۱۳۹۷، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۳۹۸ش.
*‌ [http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، محمدتقی، «مرجحات باب تزاحم»(درس خارج اصول)، سایت فقاهت]، تاریخ انتشار: ۵ فروردین ۱۳۹۷، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۳۹۸ش.
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصرخسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصرخسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
*‌ طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیة، تهران، مکتبة المرتضویة، چاپ سوم، ۱۳۸۷ق.
*‌ طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیة، تهران، مکتبة المرتضویة، چاپ سوم، ۱۳۸۷ق.
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۲۲۶

ویرایش