Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۲۲۶
ویرایش
تجسس: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (←حکم شرعی) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''تَجَسُّس''' به‌معنای جستجو در امور مردم است. تجسس از منظر [[اسلام]] [[حرام]] است و پیامدهایی را در دنیا و [[آخرت]] در پی دارد | '''تَجَسُّس''' به‌معنای جستجو در امور مردم است. تجسس از منظر [[اسلام]]، [[حرام]] است و پیامدهایی را در دنیا و [[آخرت]] در پی دارد. تجسس در انتخاب همسر، گزینش کارمندان و یا آگاهی از نقشه‌ها و تحرکات دشمن از این حکم استثناء شده‌اند. درمان تجسس از راه از بین بردن ریشه‌های آن مانند [[حسادت]] و [[تکبر]] امکان‌پذیر است. | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
تجسس، به معنای خبر پرسیدن،<ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه تجسس، ج۵، ص۶۴۵۱.</ref> جستجو از اموری که مردم می‌خواهند پنهان بماند<ref>علامه طباطبایی، المیزان، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱۸، ص۴۸۴.</ref> و دنبال چیزی گشتن<ref>معین، لغتنامه، ۱۳۸۶ش، ذیل واژه تجسس.</ref> است. | تجسس، به معنای خبر پرسیدن،<ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه تجسس، ج۵، ص۶۴۵۱.</ref> جستجو از اموری که مردم می‌خواهند پنهان بماند<ref>علامه طباطبایی، المیزان، دفتر انتشارات اسلامی، ج۱۸، ص۴۸۴.</ref> و دنبال چیزی گشتن<ref>معین، لغتنامه، ۱۳۸۶ش، ذیل واژه تجسس.</ref> است. | ||
تجسس در قرآن به معنای کسب اطلاع از لغزش‌های [[مؤمنان]] به کار رفته که در شمار [[رذایل اخلاقی]] قرار دارد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۹، ص۲۰۵.</ref> زمانی که [[علی(ع)|حضرت‌علی(ع)]] [[مالک اشتر]] را به حاکمیت [[مصر]] منصوب کرد، او را از تجسس در احوال پنهانی مردم نهی نمود.<ref>سید رضی، نهج البلاغه،۱۳۸۴ش، ص۶۶۷.</ref> | تجسس در [[قرآن]] به معنای کسب اطلاع از لغزش‌های [[مؤمنان]] به کار رفته که در شمار [[رذایل اخلاقی]] قرار دارد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۴۰۸ق، ج۹، ص۲۰۵.</ref> زمانی که [[علی(ع)|حضرت‌علی(ع)]] [[مالک اشتر]] را به حاکمیت [[مصر]] منصوب کرد، او را از تجسس در احوال پنهانی مردم نهی نمود.<ref>سید رضی، نهج البلاغه،۱۳۸۴ش، ص۶۶۷.</ref> | ||
===تفاوت با خبرنگاری=== | ===تفاوت با خبرنگاری=== | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
* به منظور [[هتک حرمت]] و بردن آبرو و نیت‌هایی از این قبیل. | * به منظور [[هتک حرمت]] و بردن آبرو و نیت‌هایی از این قبیل. | ||
* با هدفی ضروری، مانند حفظ [[حکومت اسلامی|نظام‌اسلامی]] و یا جلوگیری از اشاعه فساد و یا با قصد خیر اما با هدفی غیرضروری صورت می‌پذیرد، مانند اصلاح میان مردم.<ref>خرازی، «کاوشی در حکم فقهی تجسس»، ص۵۷.</ref> | * با هدفی ضروری، مانند حفظ [[حکومت اسلامی|نظام‌اسلامی]] و یا جلوگیری از اشاعه فساد و یا با قصد خیر اما با هدفی غیرضروری صورت می‌پذیرد، مانند اصلاح میان مردم.<ref>خرازی، «کاوشی در حکم فقهی تجسس»، ص۵۷.</ref> | ||
==تجسس در آیه ۱۲ سوره حجرات== | |||
در [[آیه غیبت|آیه ۱۲ سوره حجرات]]، تجسس [[حرام]] شمرده شده و جمله «أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَن يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَیْتًا فَكَرِ‌هْتُمُوهُ؛ آیا کسى از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده‌اش را بخورد؟ از آن کراهت دارید» علت تحریم آن شمرده شده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۸، ص۳۲۴ و۳۲۵.</ref> گفته شده براساس قرائن که در داخل و خارج آیه است، حرمت تجسس، مربوط به زندگی خصوصی افراد است تا جایی که با زندگی دیگران و کیان جامعه ارتباطی نداشته باشد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۲، ص۱۸۷ و ۱۸۸.</ref> | |||
==حکم شرعی== | ==حکم شرعی== | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۶: | ||
{{رذائل اخلاقی}} | {{رذائل اخلاقی}} | ||
{{گناهان}} | {{گناهان}} | ||
[[Category:رذایل اخلاقی]] | |||
[[Category:اصطلاحات اخلاقی]] | |||
[[Category:اصطلاحات فقهی]] | |||
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت ج]] | |||
[[Category:گناهان در قرآن]] | |||
[[رده:رذایل اخلاقی]] | [[رده:رذایل اخلاقی]] | ||