دومة الجندل: تفاوت میان نسخه‌ها

در ۲۵ ربیع الاول [[سال پنجم هجری قمری|سال پنجم قمری]] پیامبر با ۱۰۰۰ تن از [[مسلمانان]] به سوی منطقه دومة الجندل راه افتاد<ref>واقدی، المغازی، ج۱، ص۴۰۳؛ مقریزی، إمتاع ‏الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج‏۸، ص۳۶۷.</ref> زیرا گروهی در دومة الجندل که گذرگاه بازرگانان بود، کمین کرده و ایجاد مزاحمت می‌کردند. همچنین گفته شده که این گروه تصمیم داشتند به [[مدینه]] نیز نزدیک شوند.<ref>واقدی، المغازی، ج۱، ص۴۰۳؛ مقدسی، البَدْء و التاریخ، ج۴، ص۹۲.</ref> وقتی سپاه اسلام به منطقه دومة الجندل رسید، آنان با اطلاع از حضور سپاه اسلام پراکنده شده بودند، پیامبر چند روزی در آنجا ماند و لشکریان خود را به اطراف فرستاد، آنان کسی را نیافتند جز محمد بن مسلمه شخصی را نزد پیامبر آورد و او اسلام را پذیرفت. در این غزوه مسلمانان چندین شتر به غنیمت گرفتند و در ۲۰ ربیع الثانی به مدینه بازگذشتند.<ref>واقدی، المغازی، ج۱، ص۴۰۲. </ref> از آنجا که دومة الجندل زیر سلطه روم بود، این را اولین برخورد مسلمانان با رومیان دانسته‌اند.<ref> مقدسی، البَدْء و التاریخ، قاهره، ج‏۴، ص۲۱۴.</ref> همچنین از اهداف این غزوه تبلیغ اسلام در منطقه شام که تحت سلطه امپراطوری روم قرار داشت، نیز ذکر شده است.<ref>واقدی، المغازی، ج۱، ص۴۰۳.</ref>

در  شعبان [[سال ششم هجری]]، بار دیگر به پیامبر(ص) خبر رسید که در منطقه دومة الجندل، ناامنی‌هایی برای بازرگانان رهگذر پدید آمده است. پیامبر [[عبدالرحمن بن عوف]] را به آنجا اعزام کرد و از او خواست که مردمان منطقه را به [[اسلام]] فرا بخواند. ماجرا با اسلام آوردن اصبغ بن عمرو کلبی که از بزرگان منطقه بود و [[ازدواج]] عبدالرحمن با دختر او خاتمه یافت.<ref>واقدی، المغازی، ج۱، ص۵۶۰-۵۶۳.</ref>

در سال هفتم هجری [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] هنگام بازگشت از [[غزوه تبوک|تبوک]]، [[خالد بن ولید]] را به سوی دومة الجندل فرستاد؛ زیرا بیم آن می‌رفت که حاکم منطقه، اکیدر بن عبد الملک، به رومیان علیه مسلمانان کمک کند. در درگیری که میان خالد و اکیدر، حسان، برادر اکیدر کشته و اکیدر تسلیم شد، خالد او را به مدینه نزد پیامبر برد. اکیدر  [[اسلام]] آورد و پیامبر(ص) قراردادی با او نوشت و حاکمیتش را بر دومة الجندل، امضا کرد.{{مدرک}} بنابر برخی دیگر از منابع، اکیدر اسلام نیاورد و پیامبر برای او [[جزیه]] تعیین کرد.{{مدرک}} هر دو منابع برآنند که اکیدر پس از وفات پیامبر(ص) از پرداخت [[زکات]] یا [[جزیه]] سرپیچید و در دوره خلافت [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]] وقتی که خالد از [[عراق]] به سوی [[شام]] می‌رفت، او را محاصره کرد و کشته شد.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج‏۲، ص۴۸۸؛ ابن اثیر، أسد الغابة، ۱۴۰۹ق، ج‏۱، ۱۳۵.</ref>

*واقدی، محمد بن عمر، کتاب المغازی، تحقیق: مارسدن جونس، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.