پرش به محتوا

عملیات استشهادی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (تمیزکاری)
خط ۶: خط ۶:
از نگاه فقهی عملیات استشهادی از جمله مصداق‎های جهاد دفاعی است و در واقع اقدامى است كه شخص با قصد قربت و با علم به شهادت و با هدف ضربه زدن به دشمن متجاوز و اشغالگر به انجام آن مبادرت ورزد و در اين راه كشته شود.<ref>برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۸۱</ref>
از نگاه فقهی عملیات استشهادی از جمله مصداق‎های جهاد دفاعی است و در واقع اقدامى است كه شخص با قصد قربت و با علم به شهادت و با هدف ضربه زدن به دشمن متجاوز و اشغالگر به انجام آن مبادرت ورزد و در اين راه كشته شود.<ref>برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۸۱</ref>
==تفاوت با عملیات انتحاری و ترور==
==تفاوت با عملیات انتحاری و ترور==
عملیات استشهادی با عملیات انتحاری از سه جهت متفاوت دانسته شده است.<ref>برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۸۱</ref> اولین جهت مساله انگیزه و [[نیت]] هر یک از این دو است. در عملیات استشهادی نیت و انگیزه [[مجاهد]] دفاع از ایمان، مقدسات و [[سرزمین اسلامی]] است در حالی که در عملیات انتحاری چنین قصدی نیست.<ref>برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۸۱</ref><br />
عملیات استشهادی با عملیات انتحاری از سه جهت متفاوت دانسته شده است.<ref>برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۸۱</ref> اولین جهت مساله انگیزه و [[نیت]] هر یک از این دو است. در عملیات استشهادی نیت و انگیزه [[مجاهد]] دفاع از ایمان، مقدسات و سرزمین اسلامی است در حالی که در عملیات انتحاری چنین قصدی نیست.<ref>برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۸۱</ref><br />
دومین جهت موضوع هدف هریک از این دو است. هدف مجاهد عملیات استشهادی از جهت شخصی دستیابی به مقام [[شهادت]] است و از جهت اجتماعی ضربه زدن به دشمن و تقویت روحیه [[مسلمانان]] است در حالی که عملیات انتحاری چنین خصوصیتی ندارد.<ref>برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۸۱</ref> <br />
دومین جهت موضوع هدف هریک از این دو است. هدف مجاهد عملیات استشهادی از جهت شخصی دستیابی به مقام [[شهادت]] است و از جهت اجتماعی ضربه زدن به دشمن و تقویت روحیه [[مسلمانان]] است در حالی که عملیات انتحاری چنین خصوصیتی ندارد.<ref>برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۸۱</ref> <br />
سومین سویه تفاوت بین عملیات استشهادی و عملیات انتحاری در مساله شخصی است که مجاهد استشهادی دارای روحیه‌ای قوی، [[شجاعت]]، شهامت و [[ایمان]] است که با آگاهی کامل پا در این راه می‎گذارد در حالی که عامل انتحاری به دنبال راحت کردن خود از مشکلات روحی و شخصی خود است.<ref>قرضاوی، فقه الجهاد، ۲۰۰۹م، ص۱۱۹۶؛ برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۸۱</ref> <br />
سومین جهت تفاوت بین عملیات استشهادی و عملیات انتحاری در مساله شخصی است که مجاهد استشهادی دارای روحیه‌ای قوی، [[شجاعت]]، شهامت و [[ایمان]] است که با آگاهی کامل پا در این راه می‎گذارد در حالی که عامل انتحاری به دنبال راحت کردن خود از مشکلات روحی و شخصی خود است.<ref>قرضاوی، فقه الجهاد، ۲۰۰۹م، ص۱۱۹۶؛ برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۸۱</ref> <br />
 
تفاوت ترور با عملیات استشهادی در این است که ترور یک فعالیت مجرمانه و خشونت‌آمیز بوده و برای ایجاد رعب و وحشت با هدف سیاسی انجام می‎گیرد در حالی که عملیات استشهادی دفاعی و در مقابل تجاوز و برای استیفای حقوق از دست رفته است و راه دیگری نیز برای استیفای حق وجود ندارد.<ref>علوی‌مهر، بررسی فقهی مسئله ترور از دیدگاه امام خمینی(س)،۱۳۹۲ش، ص۱۶۶</ref>
عمل تروریستی در [[فقه]] با اسامی متعددی از جمله [[فتک]]، [[غیله]]، [[ارهاب]] و [[محاربه]] مطابق دانسته شده است.<ref>برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۲۸ تا۳۵</ref>


تفاوت ترور با عملیات استشهادی در این نکته است که ترور یک فعالیت مجرمانه و خشونت‌آمیز بوده و برای ایجاد رعب و وحشت با هدف سیاسی انجام می‎گیرد در حالی که عملیات استشهادی کاملاً دفاعی و در مقابل تجاوز و برای استیفای حقوق از دست رفته است و راه دیگری نیز برای استیفای حق وجود ندارد.<ref>علوی‌مهر، بررسی فقهی مسئله ترور از دیدگاه امام خمینی(س)،۱۳۹۲ش، ص۱۶۶</ref>
عمل تروریستی در [[فقه]] با اسامی متعددی از جمله [[فتک]]، [[غیله]]، [[ارهاب]] و [[محاربه]] مطابق دانسته شده است.<ref>برجی، ترور و دفاع مشروع، ۱۳۸۶ش، ص۲۸ تا۳۵</ref>
==فتوای عالمان==
==فتوای عالمان==
عملیات استشهادی در فتوای عالمان [[شیعه]] و [[سنی]] مورد توجه و بحث است. در میان عالمان شیعه این عمل از جمله مصادیق [[جهاد دفاعی]] معرفی شده است و شرط مهم آن نیز منحصر شدن دفاع به این راه بیان شده است. در بین مراجع [[آیت الله فاضل لنکرانی]]، [[ناصر مکارم شیرازی|آیت الله مکارم شیرازی]] و [[حسین نوری همدانی |آیت الله نوری همدانی]] در پاسخ به [[فتوا|استفتائاتی]]، اصل عملیات استشهادی را مصداق جهاد دفاعی دانسته‌اند و انجام آن را نیازمند اجازه از فقیه جامع الشرایط ندانسته‎اند اما [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی|آیت الله موسوی اردبیلی]] ضمن اشاره به [[حرام|حرمت]] اصل این کار، اجازه فقیه جامع‎الشرایط را ضروری دانسته‎ است.<ref>علوی مهر، بررسی فقهی مسئله ترور از دیدگاه امام خمینی(س)،۱۳۹۲ش، ص۱۶۱تا ۱۶۵</ref> [[محمدحسین فضل الله]] از [[مراجع تقلید]] کشور [[لبنان]] نیز معتقد است که این عملیات از مصادیق جهاد دفاعی بوده و وابسته به شرایط نظامی است.<ref>فضل الله، فقه الحیاة، ۱۴۱۹ق، ص۱۴۱و۱۴۲</ref><br />
عملیات استشهادی در فتوای عالمان [[شیعه]] و [[سنی]] مورد توجه و بحث است. در میان عالمان شیعه این عمل از جمله مصادیق [[جهاد دفاعی]] معرفی شده است و شرط مهم آن نیز منحصر شدن دفاع به این راه بیان شده است. در بین مراجع [[آیت الله فاضل لنکرانی]]، [[ناصر مکارم شیرازی|آیت الله مکارم شیرازی]] و [[حسین نوری همدانی |آیت الله نوری همدانی]] در پاسخ به [[فتوا|استفتائاتی]]، اصل عملیات استشهادی را مصداق جهاد دفاعی دانسته‌اند و انجام آن را نیازمند اجازه از فقیه جامع الشرایط ندانسته‎اند اما [[سید عبدالکریم موسوی اردبیلی|آیت الله موسوی اردبیلی]] ضمن اشاره به [[حرام|حرمت]] اصل این کار، اجازه فقیه جامع‎الشرایط را ضروری دانسته‎ است.<ref>علوی مهر، بررسی فقهی مسئله ترور از دیدگاه امام خمینی(س)،۱۳۹۲ش، ص۱۶۱تا ۱۶۵</ref> [[محمدحسین فضل الله]] از [[مراجع تقلید]] کشور [[لبنان]] نیز معتقد است که این عملیات از مصادیق جهاد دفاعی بوده و وابسته به شرایط نظامی است.<ref>فضل الله، فقه الحیاة، ۱۴۱۹ق، ص۱۴۱و۱۴۲</ref><br />