پرش به محتوا

غسل مس میت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۱
جز
تمیزکاری
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (تمیزکاری)
خط ۲: خط ۲:
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{مقاله توصیفی فقهی}}
{{احکام}}
{{احکام}}
''' غُسل مَسِّ مَیت''' [[غسل|غسلی]] که به سبب تماس با جسد انسان [[واجب]] می‌شود. این غسل در صورتی واجب است که تماس با بدن مرده پس از سردشدن بدن میت و قبل از [[غسل میت|غسل]] آن باشد. [[اهل‌سنت]] این غسل را واجب نمی‌دانند.
''' غُسل مَسِّ مَیت''' غُسلی که به سبب تماس با جسد انسان [[واجب]] می‌شود. این غسل در صورتی واجب است که تماس با بدن مرده پس از سردشدن بدن میت و قبل از [[غسل میت|غسل]] آن باشد. [[اهل‌سنت]] این غسل را واجب نمی‌دانند.
== مفهوم‌شناسی==
غسل مس میت به غسلی گفته می‌شود که به سبب تماس با بدن انسان مرده واجب می‌شود. از این غسل در باب احکام اموات و احکام طهارت ذیل غسل‌های واجب سخن گفته می‌شود.{{مدرک}} گفته شده در دو کتاب [[وسائل الشیعه]] و [[مستدرک الوسائل|مستدرک]]، حدوده پنجاه حدیث درباره احکام غسل مس میت و احکام نقل شده است.{{مدرک}}


==شرایط وجوب و احکام==
غسل مسّ میت همانند دیگر [[غسل]]‌ها به دو گونه ترتیبی و ارتماسی انجام می‌شود.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۳۰]</ref>
از نظر اهل‌سنت غسل مس میت را واجب نیست اما شیعه این غسل را واجب می‌داند. البته [[سید مرتضی]] معتقد به استحباب این غسل است.<ref>مفتاح الكرامة، ج‌۱، ص۵۱۲.</ref>
 
۵۰ [[حدیث]] در دو کتاب [[وسائل الشیعه]] و [[مستدرک الوسائل|مستدرک]] آن، احکام غسل مس میت را بیان کرده‌اند.
==حکم فقهی==
از نظر بیشتر فقیهان شیعه غسل مس میت واجب است{{مدرک}} البته سید مرتضی آن را مستحب می‌داند.{{مدرک}} همچنین فقهای اهل سنت غسل مس میت را واجب نمی‌دانند.<ref>مفتاح الكرامة، ج‌۱، ص۵۱۲.</ref>  
 
به فتوای فقیهان شیعه تماس با بدن انسان مرده در صورتی موجب وجوب غسل می‌شود که بدن میت سرد شده باشد. همچنین لمس بدن میت پس از غسل میت موجب واجب شدن غسل مس میت نمی‌شود.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۲۱]</ref>


اگر بدن [[میت]]، سرد شده باشد؛ لمس آن باعث وجوب غسل مس میت بر فرد لمس‌کننده می‌شود، ولی لمس بدن میت مسلمان پس از اتمام [[غسل میت|غسل‌های سه‌گانه میت]] چنین حکمی ندارد. لمس بدن غیر انسان نیز چنین حکمی ندارد.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۲۱]</ref>
== احکام مرتبط==
* به فتوای بیشتر [[مراجع تقلید]]، لمس قطعه جداشده از بدن انسانِ مرده یا زنده، در صورتی که استخوان داشته باشد موجب غسل می‌گردد.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۲۸]</ref>
* در اینکه با مسّ میت [[وضو]] باطل می‌شود یا نه اختلاف‌نظر وجود دارد.<ref>[http://lib.eshia.ir/10027/2/9 العروة الوثقی، ج۲، ص۹-۱۰]</ref>
* تکرار مسّ میت موجب تکرار غسل نمی‌شود.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۳۱]</ref>
* تکرار مسّ میت موجب تکرار غسل نمی‌شود.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۳۱]</ref>
* غسل مسّ میت به قول مشهور کفایت از [[وضو]] نمی‌کند از این‌رو برای [[نماز]]، علاوه بر غسل باید وضو هم گرفت.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۳۰]</ref>
* بنا به نظر مشهور فقیهان غسل مسّ میت کفایت از [[وضو]] نمی‌کند از این‌رو برای [[نماز]]، علاوه بر غسل باید وضو هم گرفت.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۳۰]</ref>
* به فتوای بیشتر [[مراجع تقلید]]، لمس قطعه جداشده از بدن انسانِ مرده یا زنده، در صورتی که استخوان داشته باشد موجب غسل می‌گردد.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۲۸]</ref> البته اگر قسمتى از بدن زنده جدا شود، اگر استخوان نداشته باشد، مس آن، سبب واجب شدن غسل نمی‌شود.<ref>امام خمينى، استفتاءات۱۴۲۶ق، ج‌۱، ص۷۸.</ref>
 
* بیشتر مراجع تقلید مس میت را [[حدث اصغر]] می‌دانند. بنا بر دیدگاه آنان، غسل مس میت تنها برای کارهایی واجب است که نیاز به وضو دارند؛ مانند نماز و دست زدن به خط [[قرآن]]. اما برای کارهای دیگری مانند توقف در مسجد، نیازی به انجام این غسل نیست. عده‌ای دیگر از مراجع، مس میت را [[حدث اکبر]] می‌دانند. طبق نظر این عده، برای همه اعمالی که نیاز به [[طهارت]] دارد، باید غسل مس میت انجام شود؛ مانند نماز، [[طواف]]، [[روزه]] و توقف در [[مسجد]].<ref>[http://lib.eshia.ir/10027/2/10 العروة الوثقی، ج۲، ص۱۰-۱۱]</ref><ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۳۲]</ref>
* بیشتر مراجع تقلید مس میت را [[حدث اصغر]] می‌دانند. بنا بر دیدگاه آنان، غسل مس میت تنها برای کارهایی واجب است که نیاز به وضو دارند؛ مانند نماز و دست زدن به خط [[قرآن]]. اما برای کارهای دیگری مانند توقف در مسجد، نیازی به انجام این غسل نیست. عده‌ای دیگر از مراجع، مس میت را [[حدث اکبر]] می‌دانند. طبق نظر این عده، برای همه اعمالی که نیاز به [[طهارت]] دارد، باید غسل مس میت انجام شود؛ مانند نماز، [[طواف]]، [[روزه]] و توقف در [[مسجد]].<ref>[http://lib.eshia.ir/10027/2/10 العروة الوثقی، ج۲، ص۱۰-۱۱]</ref><ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۳۲]</ref>
* اگر قسمتى از بدن فرد زنده جدا شود، اگر این قطعه جدا شده، استخوان نداشته باشد، غسل با مس آن، واجب نمی‌شود.<ref>امام خمينى، استفتاءات۱۴۲۶ق، ج‌۱، ص۷۸.</ref>
از وجوب غسل مسّ میت، لمس بدن [[معصومین]] و [[شهید|شهدا]] و نیز بنابر قول جمعی، لمس بدن کسی که پیش از اجرای [[حد]] یا [[قصاص]] غسل میت کرده، استثنا شده است. در این موارد مسّ میت موجب غسل نمی‌شود.<ref>[http://lib.eshia.ir/10088/5/307 جواهر الکلام، ج۵، ص۳۰۷]</ref>
از وجوب غسل مسّ میت، لمس بدن [[معصومین]] و [[شهید|شهدا]] و نیز بنابر قول جمعی، لمس بدن کسی که پیش از اجرای [[حد]] یا [[قصاص]] غسل میت کرده، استثنا شده است. در این موارد مسّ میت موجب غسل نمی‌شود.<ref>[http://lib.eshia.ir/10088/5/307 جواهر الکلام، ج۵، ص۳۰۷]</ref>
==چگونگی انجام غسل==
{{اصلی|غسل#کیفیت انجام غسل}}
غسل مسّ میت همانند دیگر [[غسل]]‌ها به دو گونه ترتیبی و ارتماسی انجام می‌شود.<ref>[http://portal.anhar.ir/node/1316#gsc.tab=0 مسئله ۵۳۰]</ref>
==فلسفه ==
==فلسفه ==
در [[روایات]]، حکمت این غسل رعایت بهداشت و پاکی و [[طهارت]] روحی لمس کننده عنوان شده است.<ref>صدوق، علل الشرایع، ج ۱،ص۲۹۹، حدیث ۲، انتشارات داوری، قم، چاپ اول</ref> از امام رضا(ع) نقل شده کسی که مرده‌ای را غسل می‌دهد، بایستی غسل کند، به خاطر طهارت از آلودگی‌هایی که از بدن میت به شخص منتقل می‌شود. زیرا زمانی که روح از بدن خارج می‌شود بسیاری از آفات و عفونت‌ها در بدن باقی می‌ماند.<ref> عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۱۱۴</ref>
در [[روایات]]، حکمت این غسل رعایت بهداشت و [[طهارت]] روحی لمس‌کننده عنوان شده است.<ref>صدوق، علل الشرایع، ج ۱،ص۲۹۹، حدیث ۲، انتشارات داوری، قم، چاپ اول</ref> از امام رضا(ع) نقل شده کسی که مرده‌ای را غسل می‌دهد، بایستی غسل کند، به خاطر طهارت از آلودگی‌هایی که از بدن میت به شخص منتقل می‌شود. زیرا زمانی که روح از بدن خارج می‌شود بسیاری از آفات و عفونت‌ها در بدن باقی می‌ماند.<ref> عیون اخبار الرضا، ج۲، ص۱۱۴</ref>


==جُستارهای وابسته==
==جُستارهای وابسته==
خط ۳۲: خط ۳۱:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* نجفی، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، محمد حسن نجفی (م. ۱۲۶۶ ق.)، هفتم، بیروت،‌دار احیاء التراث العربی.
* نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، هفتم، بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی.
* العروة الوثقی، سید محمد کاظم طباطبایی یزدی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم
* طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم
* توضیح المسائل مراجع، دفتر انتشارات اسلامی
* توضیح المسائل مراجع، دفتر انتشارات اسلامی
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==