صدقه واجب: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۲

صدقه واجب، اموالی که به قصد قربت در راه خدا پرداخت می‌شود. زکات، کفارات و خمس مصادیق صدقات واجب معرفی شده‌اند.

تعریف صدقه واجب

صدقه به این معناست که مال خود را برای خدا در اختیار دیگری قرار دهیم. صدقه بر دو قسم است: مستحب و واجب. هبه یا بخشیدن مال به دیگری، اگر به‌قصد ققربت انجام شود، از صدقات مستحب است. صدقه واجب هم شامل این موارد می‌شود: زکات مال، زکات فطره، کفّارات، صدقه نذری و دادن بخشی از قربانی در حج تمتع یا معادل آن به فقیر.^[۱]

به‌گفته برخی مفسران در دو آیه از قرآن^[۲] واژه صدقه در معنای واجب آن به کار رفته است.^[۳] اما در متون فقهی از واژه صدقه واجب به معنای زکات استفاده شده است.^{[نیازمند منبع]}

احکام

پرداخت آشکار صدقات واجب، مستحب دانسته شده است.^[۴]دادن صدقه واجب به سادات حرام است مگر آنکه صدقه‌دهنده سید باشد.^[۵]

موارد مصرف

یکی از مصارف صدقات واجب فقیر است. البته در کفارات مصرف آن باید به صورت اطعام باشد^[۶] اما زکات فطره و زکات لازم نیست صرفا جهت اطعام باشد.^[۷]

پانویس

الگوی پانویس غیرفعال شده است. لطفا از الگوی پانوشت استفاده شود

منابع

شیخ انصاری، مرتضی، کتاب الزکاة، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
علامه طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۳۹۰ق.
طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تصحیح: فضل‌الله یزدی طباطبایی، تهران، ناصرخسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، تصحیح: عباس قوچانی/ علی آخوندی، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۴۰۴ق.
هاشمی‌شاهرودی، محمود، فرهنگ فقه فارسی، قم، مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، چاپ اول، ج۱، ۱۳۸۲ش؛ ج۲، ۱۳۸۴ش؛ ج۵، ۱۳۹۲ش.
«آیا پرداخت پول کفاره کفایت می کند»، استفتاء از آیت الله مکارم و سیستانی؛ پایگاه اینترنتی هدانا، انتشار: ۳۰ فروردین ۱۳۹۶ش، بازدید: ۱۵ تیر ۱۳۹۷ش.
«آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد»؛ استفتاء از آیت الله مکارم شیرازی، پایگاه اینترنتی هدانا، انتشار: ۱۹ شهریور ۱۳۹۶ش، بازدید: ۱۵ تیر ۱۳۹۷ش.
«مصرف قربانی حج تمتع»، پایگاه آیت الله سیستانی، بازدید: ۱۵ تیر ۱۳۹۷ش.

↑ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۵، ص۳۱۶ـ۳۱۷؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۵، ص۶۵؛ شیخ انصاری، کتاب الزکاة، ۱۴۱۵ق، ص۳۵۰.
↑ سوره توبه، آیه ۱۰۳ و ۶۰.
↑ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۵، ص۶۴؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۹، ص۳۶۰.
↑ نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۸، ص۱۳۲؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۵۵۵.
↑ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۱۴۵؛ نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۴۰۶، ۴۱۱، ۴۱۳، ۵۰۵ و ۵۳۹.
↑ «آیا پرداخت پول کفاره کفایت می کند»، وبگاه پاسخگویی به سؤالات دینی.
↑ «آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد»، وبگاه پاسخگویی به سؤالات دینی.

[1] نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۵، ص۳۱۶ـ۳۱۷؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۵، ص۶۵؛ شیخ انصاری، کتاب الزکاة، ۱۴۱۵ق، ص۳۵۰.

[2] سوره توبه، آیه ۱۰۳ و ۶۰.

[3] طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۵، ص۶۴؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۹، ص۳۶۰.

[4] نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۸، ص۱۳۲؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۵۵۵.

[5] هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۱۴۵؛ نجفی، جواهر الكلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۵، ص۴۰۶، ۴۱۱، ۴۱۳، ۵۰۵ و ۵۳۹.

[6] «آیا پرداخت پول کفاره کفایت می کند»، وبگاه پاسخگویی به سؤالات دینی.

[7] «آیا می‌توان معادل پولی زکات را داد»، وبگاه پاسخگویی به سؤالات دینی.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

@@ خط ۵: / خط ۵: @@
 ==تعریف صدقه واجب==
-صدقه به این معناست که مال خود را برای خدا در اختیار دیگری قرار دهیم. صدقه بر دو قسم است: مستحب و واجب. هبه یا بخشیدن مال به دیگری از صدقات مستحب است. صدقه واجب هم شامل این موارد می‌شود:  [[زکات|زکات مال]]، [[زکات فطره]]، [[کفاره|کفّارات]]، صدقه نذری و دادن بخشی از [[قربانی|قربانی]] در [[حج تمتع]] یا معادل آن به [[فقیر]].<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۵، ص۳۱۶ـ۳۱۷؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۵، ص۶۵؛ شیخ انصاری، کتاب الزکاة، ۱۴۱۵ق، ص۳۵۰.</ref>
+صدقه به این معناست که مال خود را برای خدا در اختیار دیگری قرار دهیم. صدقه بر دو قسم است: مستحب و واجب. هبه یا بخشیدن مال به دیگری، اگر به‌قصد ققربت انجام شود، از صدقات مستحب است. صدقه واجب هم شامل این موارد می‌شود:  [[زکات|زکات مال]]، [[زکات فطره]]، [[کفاره|کفّارات]]، صدقه نذری و دادن بخشی از [[قربانی|قربانی]] در [[حج تمتع]] یا معادل آن به [[فقیر]].<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۵، ص۳۱۶ـ۳۱۷؛ هاشمی‌شاهرودی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲ش، ج۵، ص۶۵؛ شیخ انصاری، کتاب الزکاة، ۱۴۱۵ق، ص۳۵۰.</ref>
 به‌گفته برخی [[تفسیر قرآن|مفسران]] در دو [[آیه]] از [[قرآن]]<ref>سوره توبه، آیه ۱۰۳ و ۶۰.</ref> واژه [[صدقه]] در معنای [[واجب]] آن به کار رفته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۵، ص۶۴؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۹، ص۳۶۰.</ref>

ن ب و احکام زکات
موارد	غلات اربعه • انعام ثلاثه • نقدین
مصارف	فقیر • ابن سبیل • تألیف قلوب • فی سبیل الله
وابسته	زکات • آیه زکات • زکات فطره • صدقه واجب • سادات