confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۸۱
ویرایش
سید حسن مدرس: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی) |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
| وبگاه رسمی = | | وبگاه رسمی = | ||
}} | }} | ||
'''سید حسن مُدَرّس''' ([[سال ۱۲۴۹ هجری شمسی|۱۲۴۹ش]]-[[سال ۱۳۱۶ هجری شمسی|۱۳۱۶ش]]) [[فقیه]] و سیاستمدار [[شیعی]] بود. مدرس از علمای اصفهان در دوران مشروطه بود که به حمایت از مشروطه‌خواهان پرداخت. وی در دوره دوم مجلس، از طرف [[فقها]] به‌عنوان یکی از [[مجتهد|مجتهدانی]] تعیین شد که طبق [[قانون طراز اول|قانون اساسی مشروطه]] می‌بایست بر هماهنگی مصوبات مجلس با شرع اسلام نظارت داشته باشند. او از دوره سوم تا دوره ششم نیز برای چهار دوره نماینده مردم [[تهران]] در [[مجلس شورای ملی]] بود. در دوره جنگ جهانی اول، کمیته دفاع ملی را تشکیل داد و به [[قم]] مهاجرت کرد. سید حسن مدرس با اقدامات [[رضاخان]] مخالفت می‌کرد. رضاخان او را تبعید کرد و به [[شهادت]] رساند. در [[ایران]] | '''سید حسن مُدَرّس''' ([[سال ۱۲۴۹ هجری شمسی|۱۲۴۹ش]]-[[سال ۱۳۱۶ هجری شمسی|۱۳۱۶ش]]) [[فقیه]] و سیاستمدار [[شیعی]] بود. مدرس از علمای [[اصفهان]] در دوران مشروطه بود که به حمایت از مشروطه‌خواهان پرداخت. وی در دوره دوم مجلس، از طرف [[فقها]] به‌عنوان یکی از [[مجتهد|مجتهدانی]] تعیین شد که طبق [[قانون طراز اول|قانون اساسی مشروطه]] می‌بایست بر هماهنگی مصوبات مجلس با شرع [[اسلام]] نظارت داشته باشند. او از دوره سوم تا دوره ششم نیز برای چهار دوره نماینده مردم [[تهران]] در [[مجلس شورای ملی]] بود. در دوره جنگ جهانی اول، کمیته دفاع ملی را تشکیل داد و به [[قم]] مهاجرت کرد. سید حسن مدرس با اقدامات [[رضاخان]] مخالفت می‌کرد. رضاخان او را تبعید کرد و به [[شهادت]] رساند. در [[ایران]] [[۱۰ آذر]]، به مناسبت [[شهادت]] او، به نام «روز مجلس» نامگذاری شده است. | ||
==زندگی نامه و تحصیلات== | ==زندگی نامه و تحصیلات== | ||
سید حسن مدرس در سال [[سال ۱۲۸۷ هجری قمری|۱۲۸۷ق]]/[[سال ۱۲۴۹ هجری شمسی|۱۲۴۹ش]] در روستای سرابه، از توابع شهرستان اردستان در استان [[اصفهان]] متولد شد. پدرش سیداسماعیل طباطبائی امور شرعی مردم آن روستا را به عهده داشت. سید حسن بعد از تحصیلات مقدماتی و به منظور ادامه تحصیل علوم دینی، در سال [[سال ۱۲۹۸ هجری قمری|۱۲۹۸ق]] نزد جدش سید عبدالباقی، به مدت ۱۳ سال در [[حوزه علمیه اصفهان]] مشغول تحصیل شد. مقدمات ادبیات عرب، منطق و بیان را نزد اساتیدی چون میرزا عبدالعلی هرندی آموخت. با ملامحمدکاشی کتاب [[شرح لمعه]] در [[فقه]] و پس از آن قوانین و فصول را در [[اصول|علم اصول]] تحصیل کرد. از میرزا [[جهانگیرخان قشقایی]] [[عرفان]] و [[فلسفه]] آموخت. <ref>مدرسی، مدرس ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۲۳؛ باقی، مدرس؛ مجاهدی شکست‌ناپذیر، ص۱۶۰و ۱۶۱. [http://www.aviny.com/news/83/09/10/08.aspx بنقل از سایت شهید آوینی].</ref> در درس [[سید محمدباقر درچه‌ای]] و شیخ مرتضی ریزی شرکت کرد و به درجه [[اجتهاد]] رسید.<ref>گلشن ابرار، ج۲، ص۵۶۴و ۵۶۵.</ref> | سید حسن مدرس در سال [[سال ۱۲۸۷ هجری قمری|۱۲۸۷ق]]/[[سال ۱۲۴۹ هجری شمسی|۱۲۴۹ش]] در روستای سرابه، از توابع شهرستان اردستان در استان [[اصفهان]] متولد شد. پدرش سیداسماعیل طباطبائی امور شرعی مردم آن روستا را به عهده داشت. سید حسن بعد از تحصیلات مقدماتی و به منظور ادامه تحصیل علوم دینی، در سال [[سال ۱۲۹۸ هجری قمری|۱۲۹۸ق]] نزد جدش سید عبدالباقی، به مدت ۱۳ سال در [[حوزه علمیه اصفهان]] مشغول تحصیل شد. مقدمات ادبیات عرب، منطق و بیان را نزد اساتیدی چون میرزا عبدالعلی هرندی آموخت. با ملامحمدکاشی کتاب [[شرح لمعه]] در [[فقه]] و پس از آن قوانین و فصول را در [[اصول|علم اصول]] تحصیل کرد. از میرزا [[جهانگیرخان قشقایی]] [[عرفان]] و [[فلسفه]] آموخت. <ref>مدرسی، مدرس ۱۳۶۶ش، ج۱، ص۲۳؛ باقی، مدرس؛ مجاهدی شکست‌ناپذیر، ص۱۶۰و ۱۶۱. [http://www.aviny.com/news/83/09/10/08.aspx بنقل از سایت شهید آوینی].</ref> در درس [[سید محمدباقر درچه‌ای]] و شیخ مرتضی ریزی شرکت کرد و به درجه [[اجتهاد]] رسید.<ref>گلشن ابرار، ج۲، ص۵۶۴و ۵۶۵.</ref> | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
*اصول تشکیلات عدلیه با (همکاری دیگران). | *اصول تشکیلات عدلیه با (همکاری دیگران). | ||
*کتابی در باب استصحاب (در علم اصول). | *کتابی در باب استصحاب (در علم اصول). | ||
*تعلیقه بر [[کفایة | *تعلیقه بر [[کفایة الاصول]] [[آخوند خراسانی]]. | ||
*رساله‌ای در ترتب (در علم اصول فقه). | *رساله‌ای در ترتب (در علم اصول فقه). | ||
*رساله‌ای در شرط متاءخر (دراصول). | *رساله‌ای در شرط متاءخر (دراصول). | ||
*دوره تقریرات اصول [[ | *دوره تقریرات اصول [[میرزای شیرازی]]. | ||
*کتاب احوال الظن فی اصول الدین. | *کتاب احوال الظن فی اصول الدین. | ||
*شرح رسائل [[ | *شرح رسائل [[مرتضی انصاری]]. | ||
*رساله‌ای در شرط امام و ماموم. | *رساله‌ای در شرط امام و ماموم. | ||
*رساله‌ای در عقود و ایقاعات. | *رساله‌ای در عقود و ایقاعات. | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
[[پرونده:مرقد سید حسن مدرس در کاشمر.jpg|بندانگشتی|مرقد سید حسن مدرس در کاشمر]]{{-}} | [[پرونده:مرقد سید حسن مدرس در کاشمر.jpg|بندانگشتی|مرقد سید حسن مدرس در کاشمر]]{{-}} | ||
*صبح [[۷ آبان]] [[۱۳۰۵ش]] هنگامی که مدرس برای تدریس به سوی [[مدرسه سپهسالار]] رهسپار گشت، در خم کوچه‌ای از پشت سر و جلو و نیز پشت‌بام او را هدف گلوله قرار دادند اما مدرس با ترفندی جان سالم بدر برد.<ref>محمدی، فعالیت‌های سیاسی اجتماعی آیت‌الله شهید سید حسن مدرس، مطالعات انقلاب اسلامی، ۱۳۸۶ش، شماره ۹ و ۱۰؛ زندگی‌نامه خودنوشت مدرس، روزنامه جمهوری اسلامی ۱۰/۰۹/۱۳۸۴.</ref> | *صبح [[۷ آبان]] [[۱۳۰۵ش]] هنگامی که مدرس برای تدریس به سوی [[مدرسه سپهسالار]] رهسپار گشت، در خم کوچه‌ای از پشت سر و جلو و نیز پشت‌بام او را هدف گلوله قرار دادند اما مدرس با ترفندی جان سالم بدر برد.<ref>محمدی، فعالیت‌های سیاسی اجتماعی آیت‌الله شهید سید حسن مدرس، مطالعات انقلاب اسلامی، ۱۳۸۶ش، شماره ۹ و ۱۰؛ زندگی‌نامه خودنوشت مدرس، روزنامه جمهوری اسلامی ۱۰/۰۹/۱۳۸۴.</ref> | ||
*در آبان ۱۳۰۶ش [[حاج آقا نورالله اصفهانی]]، عالم با نفوذ اصفهان، همراه شماری از روحانیان آن شهر در اعتراض به برخی برنامه‌ها و اقدامات رضاخان به قم مهاجرت کرد و از علمای سراسر کشور نیز خواست تا به منظور اعلام همدردی و اعتراض به رضاخان به قم مهاجرت کنند. مدرس اقدام آنان را تأیید و با آنها اظهار همدردی و همکاری کرد.<ref>محمدی، فعالیت‌های سیاسی اجتماعی آیت‌الله شهید سید حسن مدرس، مطالعات انقلاب اسلامی، ۱۳۸۶ش، شماره ۹ و ۱۰.</ref> | *در [[آبان]] [[۱۳۰۶ش]] [[حاج آقا نورالله اصفهانی]]، عالم با نفوذ اصفهان، همراه شماری از روحانیان آن شهر در اعتراض به برخی برنامه‌ها و اقدامات رضاخان به قم مهاجرت کرد و از علمای سراسر کشور نیز خواست تا به منظور اعلام همدردی و اعتراض به رضاخان به قم مهاجرت کنند. مدرس اقدام آنان را تأیید و با آنها اظهار همدردی و همکاری کرد.<ref>محمدی، فعالیت‌های سیاسی اجتماعی آیت‌الله شهید سید حسن مدرس، مطالعات انقلاب اسلامی، ۱۳۸۶ش، شماره ۹ و ۱۰.</ref> | ||
==تبعید و شهادت== | ==تبعید و شهادت== | ||
[[پرونده:آرامگاه-شدیه-مدرس-در-کاشمر.jpg|بندانگشتی|مرقد سید حسن مدرس در کاشمر]]{{-}} | [[پرونده:آرامگاه-شدیه-مدرس-در-کاشمر.jpg|بندانگشتی|مرقد سید حسن مدرس در کاشمر]]{{-}} | ||
شامگاه [[۱۶ مهر]] ۱۳۰۷ سرتیپ درگاهی، رئیس شهربانی تهران و همراهانش به منزل مدرس هجوم آوردند و وی را ابتدا به یکی از روستاهای اطراف مشهد و سپس به شهر دورافتاده خواف تبعید کردند. [[شهید]] مدرس در خواف در قلعه‌ای نظامی زندانی شد و تحت نظر شدید مأموران امنیتی قرار گرفت و ممنوع‌الملاقات شد. دوران تبعید او بیشتر از نه سال طول کشید. سرانجام غروب [[۲۶ رمضان]] سال [[سال ۱۳۵۷ هجری قمری|۱۳۵۷ق]] برابر با [[۱۰ آذر]] [[سال ۱۳۱۶ هجری شمسی]] سه مأمور نزد مدرس آمدند و چای سمی را به اجبار به او خوراندند. ماموران که دیدند خبری از اثر سم نیست، عمامه سید را در هنگام [[نماز]] از سرش برداشتند، برگردنش انداختند و او را خفه کردند. وی در شهر کاشمر به خاک سپرده شد.<ref>محمدی، فعالیت‌های سیاسی اجتماعی آیت‌الله شهید سید حسن مدرس، مطالعات انقلاب اسلامی، ۱۳۸۶ش، شماره ۹ و ۱۰.</ref> <ref>[http://dowran.ir/show.php?id=147428411 مکی، تاریخ بیست ساله ایران، ج۵، روایتی از تبعید و شهادت مدرس]، پایگاه جامع تاریخ معاصر ایران.</ref> | شامگاه [[۱۶ مهر]] [[سال ۱۳۰۷ هجری شمسی|۱۳۰۷]] سرتیپ درگاهی، رئیس شهربانی تهران و همراهانش به منزل مدرس هجوم آوردند و وی را ابتدا به یکی از روستاهای اطراف مشهد و سپس به شهر دورافتاده خواف تبعید کردند. [[شهید]] مدرس در خواف در قلعه‌ای نظامی زندانی شد و تحت نظر شدید مأموران امنیتی قرار گرفت و ممنوع‌الملاقات شد. دوران تبعید او بیشتر از نه سال طول کشید. سرانجام غروب [[۲۶ رمضان]] سال [[سال ۱۳۵۷ هجری قمری|۱۳۵۷ق]] برابر با [[۱۰ آذر]] [[سال ۱۳۱۶ هجری شمسی]] سه مأمور نزد مدرس آمدند و چای سمی را به اجبار به او خوراندند. ماموران که دیدند خبری از اثر سم نیست، عمامه سید را در هنگام [[نماز]] از سرش برداشتند، برگردنش انداختند و او را خفه کردند. وی در شهر کاشمر به خاک سپرده شد.<ref>محمدی، فعالیت‌های سیاسی اجتماعی آیت‌الله شهید سید حسن مدرس، مطالعات انقلاب اسلامی، ۱۳۸۶ش، شماره ۹ و ۱۰.</ref> <ref>[http://dowran.ir/show.php?id=147428411 مکی، تاریخ بیست ساله ایران، ج۵، روایتی از تبعید و شهادت مدرس]، پایگاه جامع تاریخ معاصر ایران.</ref> | ||
در [[ایران]] به مناسبت شهادت سید حسن مدرس در [[۱۰ آذر]]، این روز به نام روز مجلس نامگذاری شده است.<ref>[http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=934&articleID=926640 دهم آذر روز مجلس]، سایت تبیان.</ref> | در [[ایران]] به مناسبت شهادت سید حسن مدرس در [[۱۰ آذر]]، این روز به نام روز مجلس نامگذاری شده است.<ref>[http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=934&articleID=926640 دهم آذر روز مجلس]، سایت تبیان.</ref> | ||