confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۵۷
ویرایش
نماز میت: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
(پیوند میان ویکی در ویکی داده و حذف از مبدا ویرایش) |
جز (ویکی سازی) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{معاد-عمودی}}{{مقاله توصیفی فقهی}} | {{معاد-عمودی}}{{مقاله توصیفی فقهی}} | ||
'''نماز مَیّت''' نمازی که [[واجب]] است پیش از دفن بر جنازۀ [[مسلمانان]] خوانده شود. نماز میت پنج [[تکبیر]] دارد. در آن پس از تکبیر اول [[شهادتین]]، پس از تکبیر دوم [[صلوات]]، پس از تکبیر سوم طلب مغفرت برای مؤمنان و مسلمانان، و پس از تکبیر چهارم طلب آمرزش برای میتی که برایش نماز خوانده می‌شود، انجام می‌شود و با تکبیر پنجم نماز پایان می‌یابد. | '''نماز مَیّت''' نمازی که [[واجب]] است پیش از [[دفن]] بر جنازۀ [[مسلمانان]] خوانده شود. نماز میت پنج [[تکبیر]] دارد. در آن پس از تکبیر اول [[شهادتین]]، پس از تکبیر دوم [[صلوات]]، پس از تکبیر سوم طلب مغفرت برای مؤمنان و مسلمانان، و پس از تکبیر چهارم طلب آمرزش برای میتی که برایش نماز خوانده می‌شود، انجام می‌شود و با تکبیر پنجم نماز پایان می‌یابد. | ||
نماز میت با دیگر نمازها متفاوت است و [[سوره حمد|حمد]]، [[رکوع]]، [[سجده]]، [[تشهد]] و [[سلام (نماز)|سلام]] ندارد. همچنین در آن [[طهارت]] شرط نیست؛ ازاین‌رو می‌توان آن را بدون [[وضو]] و [[غسل]] به‌جا آورد. البته رعایت شرایط سایر نمازهای واجب در آن بهتر است. | نماز میت با دیگر نمازها متفاوت است و [[سوره حمد|حمد]]، [[رکوع]]، [[سجده]]، [[تشهد]] و [[سلام (نماز)|سلام]] ندارد. همچنین در آن [[طهارت]] شرط نیست؛ ازاین‌رو می‌توان آن را بدون [[وضو]] و [[غسل]] به‌جا آورد. البته رعایت شرایط سایر نمازهای واجب در آن بهتر است. | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==نماز میت نماز نیست== | ==نماز میت نماز نیست== | ||
به‌گفته [[شهید ثانی]] برپایه دیدگاه مشهور میان [[فقیه|فقیهان]]، نماز میت [[نماز]] به‌شمار نمی‌رود و درواقع نوعی [[دعا]] برای میت است؛ چراکه نماز بدون [[رکوع]] و [[سجود]] معنا ندارد و داشتن طهارت در هر نمازی شرط است، اما نماز میت هیچ‌یک از اینها را ندارد.<ref>شهید ثانی، روض‌الجنان، مؤسسه آل‌البیت، ص۱۷۲و۱۷۳.</ref> | به‌گفته [[شهید ثانی]] برپایه دیدگاه مشهور میان [[فقیه|فقیهان]]، نماز میت [[نماز]] به‌شمار نمی‌رود و درواقع نوعی [[دعا]] برای میت است؛ چراکه نماز بدون [[رکوع]] و [[سجود]] معنا ندارد و داشتن [[طهارت]] در هر نمازی شرط است، اما نماز میت هیچ‌یک از اینها را ندارد.<ref>شهید ثانی، روض‌الجنان، مؤسسه آل‌البیت، ص۱۷۲و۱۷۳.</ref> | ||
در کتاب [[فقه الرضا|فقه‌الرضا]] در روایتی از [[امام رضا(ع)]] آمده است که نماز میت، نماز نیست و فقط تکبیر است؛ زیرا نماز چیزی است که در آن رکوع و سجود باشد.<ref>فقه‌الرضا، ۱۴۰۶ق، ۱۷۹.</ref> | در کتاب [[فقه الرضا|فقه‌الرضا]] در روایتی از [[امام رضا(ع)]] آمده است که نماز میت، نماز نیست و فقط [[تکبیر]] است؛ زیرا [[نماز]] چیزی است که در آن رکوع و سجود باشد.<ref>فقه‌الرضا، ۱۴۰۶ق، ۱۷۹.</ref> | ||
==چگونگی خواندن نماز میت== | ==چگونگی خواندن نماز میت== | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
برخی از احکام فقهی نماز میت عبارت‌اند از: | برخی از احکام فقهی نماز میت عبارت‌اند از: | ||
* نماز میت، [[واجب کفایی]] است؛ ازاین‌رو اگر کسی آن را خواند، [[واجب|وجوبش]] از دیگران ساقط می‌شود.<ref>معجم فقه الجواهر، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۷۲.</ref> | * نماز میت، [[واجب کفایی]] است؛ ازاین‌رو اگر کسی آن را خواند، [[واجب|وجوبش]] از دیگران ساقط می‌شود.<ref>معجم فقه الجواهر، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۷۲.</ref> | ||
* به‌گفته [[صاحب‌جواهر]] طبق دیدگاه مشهور فقیهان، خواندن چند نماز بر یک میت [[مکروه]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۱۰۰.</ref> به‌فتوای [[آیت الله سیستانی]] این کراهت ثابت نشده است و اگر میت از اهل علم و تقوا باشد، مکروه نیست.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۳۶، مسأله۶۰۶.</ref> | * به‌گفته [[صاحب‌جواهر]] طبق دیدگاه مشهور فقیهان، خواندن چند نماز بر یک میت [[مکروه]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۱۰۰.</ref> به‌فتوای [[آیت الله سیستانی]] این کراهت ثابت نشده است و اگر میت از اهل علم و [[تقوا]] باشد، مکروه نیست.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۳۶، مسأله۶۰۶.</ref> | ||
* نماز میت را می‌توان به جماعت خواند، ولی مأموم باید تکبیرها و دعاها را خودش بخواند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیه، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۰۵.</ref> | * نماز میت را می‌توان به جماعت خواند، ولی مأموم باید تکبیرها و دعاها را خودش بخواند.<ref>شهید ثانی، الروضة البهیه، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۰۵.</ref> | ||
* نماز میت برای مسلمانی که به سن شش سالگی رسیده است، واجب است.<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۱.</ref> | * نماز میت برای مسلمانی که به سن شش سالگی رسیده است، [[واجب]] است.<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۱.</ref> | ||
* بر جنازه [[کافر]] و [[ناصبی]] نماز گزارده نمی‌شود.<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۱.</ref> | * بر جنازه [[کافر]] و [[ناصبی]] نماز گزارده نمی‌شود.<ref>شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۱۱۱.</ref> | ||
* در نماز میت، [[طهارت]] از [[حدث اکبر]] و [[حدث اصغر]] لازم نیست.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۶۰.</ref> البته رعایت شرایط سایر نمازهای واجب در آن بهتر است.<ref>آملی، مصباح الهدی، ۱۳۸۰ق، ج۶، ص۳۶۹.</ref> | * در نماز میت، [[طهارت]] از [[حدث اکبر]] و [[حدث اصغر]] لازم نیست.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۶۰.</ref> البته رعایت شرایط سایر نمازهای واجب در آن بهتر است.<ref>آملی، مصباح الهدی، ۱۳۸۰ق، ج۶، ص۳۶۹.</ref> | ||
* نماز میت باید قبل از [[دفن]]<ref>آملی، مصباح الهدی، ۱۳۸۰ق، ج۶، ص۳۹۲.</ref> و پس از [[غسل میت|غسل]] و [[کفن]] خوانده شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۶۸.</ref> | * نماز میت باید قبل از [[دفن]]<ref>آملی، مصباح الهدی، ۱۳۸۰ق، ج۶، ص۳۹۲.</ref> و پس از [[غسل میت|غسل]] و [[کفن]] خوانده شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۶۸.</ref> | ||
* اگر مسلمانی بدون نماز دفن شود، باید بر قبرش نماز خوانده شود.<ref>آملی، مصباح الهدی، ۱۳۸۰ق، ج۶، ص۳۷۷.</ref> | * اگر مسلمانی بدون نماز [[دفن]] شود، باید بر قبرش نماز خوانده شود.<ref>آملی، مصباح الهدی، ۱۳۸۰ق، ج۶، ص۳۷۷.</ref> | ||
* می‌توان یک نماز میت را بر چند میت با هم خواند.<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۷.</ref> | * می‌توان یک نماز میت را بر چند میت با هم خواند.<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۷.</ref> | ||
* خواندن نماز میت در مساجد [[مکروه]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۹۸-۹۹.</ref> برخی از مراجع [[مسجد الحرام]] را از این حکم استثنا کرده‌‌اند،<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۳۹، مسأله۶۱۲.</ref> اما برخی دیگر این استثنا را نپذیرفته‌اند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۹۸-۹۹.</ref> | * خواندن نماز میت در مساجد [[مکروه]] است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۹۸-۹۹.</ref> برخی از مراجع [[مسجد الحرام]] را از این حکم استثنا کرده‌‌اند،<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۳۹، مسأله۶۱۲.</ref> اما برخی دیگر این استثنا را نپذیرفته‌اند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۹۸-۹۹.</ref> | ||
* نماز میت را می‌توان با کفش هم به‌جا آورد، هرچند مستحب است که بدون کفش خوانده شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۸۴.</ref> | * نماز میت را می‌توان با کفش هم به‌جا آورد، هرچند [[مستحب]] است که بدون کفش خوانده شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۸۴.</ref> | ||
==نماز میت‌های تاریخی== | ==نماز میت‌های تاریخی== | ||
نماز میت بر جنازه حضرت زهرا و نماز میت بر جنازه امام خمینی از نماز میت‌هایی است که هریک از جنبه‌ای مورد توجه بوده است: | نماز میت بر جنازه [[حضرت زهرا(س)]] و نماز میت بر جنازه [[امام خمینی]] از نماز میت‌هایی است که هریک از جنبه‌ای مورد توجه بوده است: | ||
به‌گفته مورخان [[حضرت علی(ع)]]، همسرش فاطمه را شبانه [[غسل میت|غسل]] داد<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۷۳-۴۷۴.</ref> و بر پیکرش نماز خواند.<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۱۲۵.</ref> به‌گزارش [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]]، [[امام حسن مجتبی علیه السلام|امام حسن]]، [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]]، [[مقداد بن عمرو|مقداد]]، [[سلمان فارسی]]، [[ابوذر غفاری]]، [[عمار بن یاسر]]، [[عقیل بن ابی‌طالب]]، [[زبیر بن عوام]]، [[بریده بن حصیب اسلمی|بُرَیده بن حصیب اسلمی]] و تعدادی از [[بنی‌هاشم]] در نماز بر جنازه حضرت زهرا(س) شرکت داشتند.<ref> طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۰۰.</ref> | به‌گفته مورخان [[حضرت علی(ع)]]، همسرش فاطمه را شبانه [[غسل میت|غسل]] داد<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۴۷۳-۴۷۴.</ref> و بر پیکرش نماز خواند.<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۴۲۱ق، ج۲، ص۱۲۵.</ref> به‌گزارش [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]]، [[امام حسن مجتبی علیه السلام|امام حسن]]، [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]]، [[مقداد بن عمرو|مقداد]]، [[سلمان فارسی]]، [[ابوذر غفاری]]، [[عمار بن یاسر]]، [[عقیل بن ابی‌طالب]]، [[زبیر بن عوام]]، [[بریده بن حصیب اسلمی|بُرَیده بن حصیب اسلمی]] و تعدادی از [[بنی‌هاشم]] در نماز بر جنازه حضرت زهرا(س) شرکت داشتند.<ref> طبرسی، اعلام الوری، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۰۰.</ref> | ||
علت این کار این بود که فاطمه به علی(ع) [[وصیت]] کرده بود که او را شبانه [[تشییع جنازه|تشییع]] کند تا افرادی که به او ستم کرده بودند، در تشییع جنازه‌اش حاضر نشوند و بر پیکرش نماز نخوانند.<ref>صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۱۸۵.</ref> | علت این کار این بود که فاطمه به علی(ع) [[وصیت حضرت فاطمه|وصیت]] کرده بود که او را شبانه [[تشییع جنازه|تشییع]] کند تا افرادی که به او ستم کرده بودند، در تشییع جنازه‌اش حاضر نشوند و بر پیکرش نماز نخوانند.<ref>صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۱۸۵.</ref> | ||
نماز بر بدن [[امام خمینی]] از شلوغ‌ترین نماز میت‌ها بوده است. این نماز در خرداد سال ۱۳۶۸ش به‌امامت [[آیت الله گلپایگانی]] اقامه شد. مراسم تشییع جنازه امام خمینی را پرجمعیت‌‌ترین تشییع جنازه در تاریخ شمرده‌اند.<ref>[http://www.guinnessworldrecords.com/world-records/largest-percentage-of-population-to-attend-a-funeral/ سایت گینس]</ref> | نماز بر بدن [[امام خمینی]] از شلوغ‌ترین نماز میت‌ها بوده است. این نماز در خرداد [[سال ۱۳۶۸ شمسی|سال ۱۳۶۸ش]] به‌امامت [[آیت الله گلپایگانی]] اقامه شد. مراسم تشییع جنازه امام خمینی را پرجمعیت‌‌ترین تشییع جنازه در تاریخ شمرده‌اند.<ref>[http://www.guinnessworldrecords.com/world-records/largest-percentage-of-population-to-attend-a-funeral/ سایت گینس]</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||