پرش به محتوا

معتزله: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۸۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۱۵
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Eahmadian
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Eahmadian
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸: خط ۸:
==تاریخچه==
==تاریخچه==
=== زمینه ظهور ===
=== زمینه ظهور ===
گروه معتزله اوایل قرن دوم قمری و در اواخر عهد [[اموی]] پیدا شدند. پیش از آنها، گروه [[اهل حدیث]] مسلمانان را از هر گونه اندیشه‌گری و تعمق عقلی و فلسفی در معارف دینی نهی می‌کردند. برخی مسلمانان درباره مسائل ماوراء طبیعی مطرح در قرآن کریم، پرسشهایی داشتند. برای نمونه، ظاهر برخی آیات قرآن مانند «الرحمن علی العرش استوی...» بر جسمانی بودن خدا دلالت داشت و برای مسلمانان در باره این گونه نصوص دینی، مسئله‌هایی مطرح بود. اهل حدیث تاکید می کردند که سوال از معنای حقیقی این گونه نصوص و توضیح و تفسیر این گونه موضوعات [[بدعت]] است و باید علم به معنای آنها را به خدا واگذار کرد. معتزله در برابر این جریان، معتقد بودند که باید به این گونه موضوعات وارد شد و درباره آنها اجتهاد، تعمق و تحلیل عقلی کرد.<ref>طباطبایی، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج5، ص17.</ref>
گروه معتزله اوایل قرن دوم قمری و در اواخر عهد [[اموی]] پیدا شدند. پیدایش این گروه نیز مانند دیگر گروه‌های کلامی مسلمانان، به صورت عمومی، معلول اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مسلمانان پس از دوره حیات پیامبر اسلام(ص) است.<br />
پیش از ظهور معتزله، بحثهای عقیدتی و کلامی میان مسلمانان درگرفته بود. گروه [[اهل حدیث]] مسلمانان را از هر گونه اندیشه‌گری و تعمق عقلی و فلسفی در معارف دینی نهی می‌کردند. برخی مسلمانان درباره مسائل ماوراء طبیعی مطرح در قرآن کریم، پرسشهایی داشتند. برای نمونه، ظاهر برخی آیات قرآن مانند «الرحمن علی العرش استوی...» بر جسمانی بودن خدا دلالت داشت و برای مسلمانان در باره این گونه نصوص دینی، مسئله‌هایی مطرح بود. اهل حدیث تاکید می کردند که سوال از معنای حقیقی این گونه نصوص و توضیح و تفسیر این گونه موضوعات [[بدعت]] است و باید علم به معنای آنها را به خدا واگذار کرد. معتزله در برابر این جریان، معتقد بودند که باید به این گونه موضوعات وارد شد و درباره آنها اجتهاد، تعمق و تحلیل عقلی کرد.<ref>طباطبایی، اصول فلسفه و روش رئالیسم، ج5، ص17.</ref>
 
===بنیانگذار===
===بنیانگذار===
گفته‌اند بنیانگذار معتزله، [[واصل بن عطا]] از شاگردان [[حسن بصری]] شخصیت برجسته [[اهل حدیث]] بوده است. ماجرای موجودیت رسمی معتزله را به جدایی واصل بن عطا از استادش حسن بصری در یکی از جلسات درس او نسبت داده‌اند.<ref>نک: ذیل عنوان «وجه نامگذاری» در همین مدخل.</ref><ref>م.م. شریف، تاریخ فلسفه در اسلام، ج1، ص284.</ref>
گفته‌اند بنیانگذار معتزله، [[واصل بن عطا]] از شاگردان [[حسن بصری]] شخصیت برجسته [[اهل حدیث]] بوده است. ماجرای موجودیت رسمی معتزله را به جدایی واصل بن عطا از استادش حسن بصری در یکی از جلسات درس او نسبت داده‌اند.<ref>نک: ذیل عنوان «وجه نامگذاری» در همین مدخل.</ref><ref>م.م. شریف، تاریخ فلسفه در اسلام، ج1، ص284.</ref>
کاربر ناشناس