۱۷٬۳۳۲
ویرایش
محراب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (←محراب در ادبیات) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:طرح کاشی‌کاری محراب.jpg|بندانگشتی]] | [[پرونده:طرح کاشی‌کاری محراب.jpg|بندانگشتی]] | ||
'''محراب'''، طاق‌نمایی در [[مسجد]] است که جهت [[قبله]] را نشان می‌دهد و معمولا [[امام جماعت]] هنگام نمازخواندن در آن می‌ایستد. | '''محراب'''، طاق‌نمایی در [[مسجد]] است که جهت [[قبله]] را نشان می‌دهد و معمولا [[امام جماعت]] هنگام نمازخواندن در آن می‌ایستد. | ||
| خط ۹: | خط ۸: | ||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
محراب پیش از اسلام در برخی از آیین‌ها برای اشاره به نوعی بنای مذهبی به کار رفته است. به پرستش‌گاه‌های آیین مهرپرستی در ایرن و بین‌النهرین مهرابه یا مهرکده گفته می‌شده است.<ref>[http://ebook.tarikhfa.com/2100-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7.html ورمازرن، مارتین، آیین میترا، چشمه ، ۱۳۸۳ش.]</ref> در برخی کلیساها این مکان به صورت نیم‌دایره در جلوی کلیسا بنا شده است. | محراب پیش از اسلام در برخی از آیین‌ها برای اشاره به نوعی بنای مذهبی به کار رفته است. به پرستش‌گاه‌های آیین مهرپرستی در ایرن و بین‌النهرین مهرابه یا مهرکده گفته می‌شده است.<ref>[http://ebook.tarikhfa.com/2100-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%84%D9%88%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D9%85%DB%8C%D8%AA%D8%B1%D8%A7.html ورمازرن، مارتین، آیین میترا، چشمه ، ۱۳۸۳ش.]</ref> در برخی کلیساها این مکان به صورت نیم‌دایره در جلوی کلیسا بنا شده است و آن را تابوک می‌نامند. | ||
[[پرونده:کلیسای دارای دو محراب.JPG|بندانگشتی|دو محراب در کلیسا]] | |||
=== اسلام === | === اسلام === | ||
نخستین محراب به شکل طاقچه‌ای با فرورفتگی در دیوار در [[اسلام]] را به سال [[سال ۸۶ هجری قمری|۸۶ق]] نسبت می‌دهند<ref>دوپولو، معماری اسلامی، ص۲۲.</ref> [[عمر بن عبدالعزیز]] در حکومت [[ولید بن عبدالملک]] هنگام تجدیدبنای ساختمان [[مسجدالنبی]] آن را احداث کرد.<ref>سمهودی، وفاء الوفاء، ج۱، ص۲۸۲.</ref> برخی نویسندگان احتمال داده‌اند که این طاقچه جایگزین شکلی درمانند برای نشان‌دادن جهت قبله بوده است. بنا بر برخی اسناد، در [[مسجدالنبی]]، صفحه‌ای سنگی جایگاه ایستادن [[پیامبر اکرم]] به [[نماز جماعت]] را نشان می‌داده است.<ref>آبیار، بررسی کتیبه‌های محراب‌های گچی در موزه ملی ایران، ص۷۵.</ref> | نخستین محراب به شکل طاقچه‌ای با فرورفتگی در دیوار در [[اسلام]] را به سال [[سال ۸۶ هجری قمری|۸۶ق]] نسبت می‌دهند<ref>دوپولو، معماری اسلامی، ص۲۲.</ref> [[عمر بن عبدالعزیز]] در حکومت [[ولید بن عبدالملک]] هنگام تجدیدبنای ساختمان [[مسجدالنبی]] آن را احداث کرد.<ref>سمهودی، وفاء الوفاء، ج۱، ص۲۸۲.</ref> برخی نویسندگان احتمال داده‌اند که این طاقچه جایگزین شکلی درمانند برای نشان‌دادن جهت قبله بوده است. بنا بر برخی اسناد، در [[مسجدالنبی]]، صفحه‌ای سنگی جایگاه ایستادن [[پیامبر اکرم]] به [[نماز جماعت]] را نشان می‌داده است.<ref>آبیار، بررسی کتیبه‌های محراب‌های گچی در موزه ملی ایران، ص۷۵.</ref> | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۶: | ||
== معماری == | == معماری == | ||
محراب، نمونه‌ای از معماری اسلامی است که به صورت طاق‌نما | محراب، نمونه‌ای از معماری اسلامی است که به صورت طاق‌نما ساخته می‌شود. در تزیین آن از کاشی‌کاری، گچ‌بری و خطاطی استفاده می‌شود. اطراف آن با آیاتی از [[قرآن]] و [[روایات]] تزیین می‌گردد. | ||
در برخی مساجد، زمین محراب را اندکی گود کرده‌اند، تا مکان نماز [[امام جماعت]] پایین‌تر از مکان نماز [[مأموم|مأمومین]] باشد. این مسئله برگرفته از برخی روایات<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۳۸۸.</ref> و [[احکام]] مرتبط با نماز جماعت<ref>(در نماز جماعت باید مکان نماز مأمومین پایین تر از مکان نماز امام جماعت نباشد.)</ref> است. فلسفه این حکم را رعایت فروتنی امام جماعت نسبت به مأمومین دانسته‌اند. | در برخی مساجد، زمین محراب را اندکی گود کرده‌اند، تا مکان نماز [[امام جماعت]] پایین‌تر از مکان نماز [[مأموم|مأمومین]] باشد. این مسئله برگرفته از برخی روایات<ref>صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۳۸۸.</ref> و [[احکام]] مرتبط با نماز جماعت<ref>(در نماز جماعت باید مکان نماز مأمومین پایین تر از مکان نماز امام جماعت نباشد.)</ref> است. فلسفه این حکم را رعایت فروتنی امام جماعت نسبت به مأمومین دانسته‌اند. | ||
== محراب‌های قدیمی== | == محراب‌های قدیمی== | ||
* محراب مسجدالنبی؛ این محراب بعدها در محلی که [[رسول خدا]] [[نماز]] می‌گزارد، ساخته شد. | * محراب مسجدالنبی؛ این محراب بعدها در محلی که [[رسول خدا]] [[نماز]] می‌گزارد، ساخته شد. | ||
* محراب مسجد کوفه؛ محل شهادت حضرت علی(ع) | |||
* محراب مسجد جامع قیروان(قیروان [[تونس]]) در سال‌های ۲۴۸-۲۴۹ق ساخته شده است.<ref>آبیار، بررسی کتیبه‌های محراب‌های گچی در موزه ملی ایران، ص۷۶.</ref> | * محراب مسجد جامع قیروان(قیروان [[تونس]]) در سال‌های ۲۴۸-۲۴۹ق ساخته شده است.<ref>آبیار، بررسی کتیبه‌های محراب‌های گچی در موزه ملی ایران، ص۷۶.</ref> | ||