شکیات: تفاوت میان نسخه‌ها

== شک در خواندن، شرایط، اجزاء و صحت نماز ==

# شک در خواندن نماز: اگر کسی شک کند که نمازش را خوانده یا نه، اگر وقت نماز باقی است باید نماز را به جا آورد و اگر وقت آن گذشته، شک او قابل اعتنا نیست و باید بنا را بر خواندن بگذارد. <ref>شهید اول، البیان، ص۱۵۴؛ یزدی، العروة الوثقی، ج۳، ص۲۲۷؛ حکیم، مستمسک العروة، ج۷، ص۴۲۳</ref>

#شک در شرایط نماز همچون [[طهارت]]، [[قبله]] و ساتر (پوشش): اگر شک در شرایط نماز،  پس از نماز عارض شود، حکم به صحّت آن می‏‌شود؛ ولی برای نماز بعدی باید بداند که شرایط را دارد؛ اما اگر قبل از شروع نماز یا در حین نماز شک کند که شرایط نماز را دارد یا نه، لازم است وجود شرایط نماز را احراز کند؛ هرچند این احراز با اصلی همچون [[استصحاب]] باشد<ref>یزدی، العروة الوثقی، ج۳، ص۲۳۳ ـ ۲۳۴</ref>. و اگر در حال حاضر شرایط را دارد، اما شک دارد که در افعال قبلی نماز این شرایط را داشته یا نه ـ مانند آنکه فعلا رو به قبله است؛ اما شک دارد که اجزای سابق هم روبه قبله بوده یا نه ـ بر اساس [[قاعده تجاوز]] افعال قبلی او نیز تعبداً صحیح خواهند بود. <ref>خوئی، مستند العروة (الصلاة) ۶/ ۱۲۵</ref>

# شک در اَجزاء همچون [[تکبیرة الاحرام|تکبیرة الإحرام]]، قرائت، [[رکوع]] و [[سجده|سجود]]: اگر شک کند که جزئی از اجزای نماز را به جا آورده یا نه و شک او قبل از شروع جزء بعدی باشد باید آن جزء مشکوک را انجام دهد. بنابر این، اگر در حال قیام و قبل از رفتن به سجده، شک کند رکوع را به جا آورده یا نه، باید آن را به جا آورد. ولی اما اگر شک بعد از داخل شدن در جزء بعدی باشد، مانند شک در رکوع، پس از رفتن به سجده، بدان اعتنا نمی‏‌شود. در این حکم، تفاوتی میان [[ارکان نماز|جزء رکنی]] و غیر رکنی نیست چنان‌که بنابر قول مشهور بین جزء مستحب و واجب و نیز میان شک در دو رکعت اول و دو رکعت آخر هم فرقی نیست. <ref>نجفی، جواهر الکلام، ج۱۲، ص۳۱۲؛ یزدی، العروة الوثقی، ج۳، ص۲۳۴-۲۳۵؛ خوئی، مستند العروة (الصلاة)، ج۶، ص۱۲۹</ref>

#شک در صحت عمل انجام گرفته: اگر با دخول در جزء بعدی نماز در صحّت عملِ انجام گرفته قبلی شک کند نه در خود عمل، شک او قابل اعتنا نیست و در صورت عدم دخول، در اینکه باید به شک خود اعتنا کند و آن عمل را به جا آورد یا نه، اختلاف است. <ref>یزدی، العروة الوثقی، ج۳، ص ۲۳۷ ـ ۲۳۸</ref>