Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۳۰۵
ویرایش
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←مفهوم کثیر السفر) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{احکام}} | {{احکام}} | ||
{{مقاله توصیفی فقهی}} | {{مقاله توصیفی فقهی}} | ||
'''کَثیرُ السَّفَر''' کسی که شغل یا زندگیاش به گونهای است که زیاد سفر میکند و فاصله بین سفرهایش کمتر از ده روز است. از نظر بسیاری از فقیهان شیعه افراد کثیر السفر و دائم السفر حکم [[مسافر]] را ندارند و باید در سفر [[روزه]] بگیرند و [[نماز]] را تمام بخوانند. با توجه به گسترش رفت و آمدها و مسافرتهای شغلی و تحصیلی، احکام کثیر السفر جزو پرسشهای رایج شده است. | '''کَثیرُ السَّفَر''' کسی که شغل یا زندگیاش به گونهای است که زیاد سفر میکند و فاصله بین سفرهایش کمتر از ده روز است. از نظر بسیاری از فقیهان شیعه افراد کثیر السفر و دائم السفر حکم [[مسافر]] را ندارند و باید در سفر [[روزه]] بگیرند و [[نماز]] را تمام بخوانند. با توجه به گسترش رفت و آمدها و مسافرتهای شغلی و تحصیلی، احکام کثیر السفر جزو پرسشهای رایج شده است. | ||
== مفهوم کثیر السفر== | == مفهوم کثیر السفر== | ||
به نوشته مقاله «حُکمُ مَن عَمَلُهُ السَّفَر» اصطلاح کثیر السفر در احادیث و نیز متون فقهی قبل از [[شیخ مفید]] نیامده است و شیخ مفید این اصطلاح را بر اساس مضامین احادیث ساخته است. <ref>مسعودی، حکم من عمله السفر، ص۹۸</ref> برخی فقیهان نیز از تعبیر کسانی که کارشان سفر است استفاده کردهاند و برخی دیگر نیز از | اصطلاح کثیر السفر یا دائم السفر در کنار اصطلاحاتی مثل مَن شُغلُهُ السَّفَر {{ک|(کسی که شغلش مسافرت است)}} و مَن شُغلُهُ فی السَّفَر {{ک|(کسی که شغلش در مسافرت است)}} از تعبیراتی هستند که در بحث نماز مسافر در کتابهای فقهی مطرح شدهاند. ریشه این اصطلاحات چند حدیث است از [[امام محمد باقر علیه السلام|امام باقر (ع)]] و [[امام صادق علیه السلام|امام صادق (ع)]] است. در این احادیث حکم نماز و روزه کسانی که مثل شتردار و ملاح و نامهرسان و تاجر سفرهای زیادی دارند بیان شده است. <ref>رک: حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۹، ص۴۸۳-۴۹۱</ref> | ||
به نوشته مقاله «حُکمُ مَن عَمَلُهُ السَّفَر» اصطلاح کثیر السفر در احادیث و نیز متون فقهی قبل از [[شیخ مفید]] نیامده است و شیخ مفید این اصطلاح را بر اساس مضامین احادیث ساخته است. <ref>مسعودی، حکم من عمله السفر، ص۹۸</ref> برخی فقیهان نیز از تعبیر کسانی که کارشان سفر است استفاده کردهاند و برخی دیگر نیز از تعبیر «کسی که سفر او بیش از حَضَر باشد» استفاده کردهاند.<ref>مسعودی، حکم من عمله السفر، ص۹۸-۱۰۵</ref> | |||
==سفر شغلی و غیر شغلی== | ==سفر شغلی و غیر شغلی== | ||
از نظر برخی از فقیهان شیعه معیار حکم درباره کسانی که زیاد سفر میکنند اصولا تعداد مسافرتها نیست، بلکه معیار شغلی و غیر شغلی بودن سفر است. از نظر ایشان سفر غیرشغلی هر چند زیاد باشد باعث تغییر حکم مسافر نمیشود. <ref>به عنوان نمونه رک: مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، احکام مسافر، ص۱۵ و ص۲۵ و ص۱۰۱</ref> | از نظر برخی از فقیهان شیعه معیار حکم درباره کسانی که زیاد سفر میکنند اصولا تعداد مسافرتها نیست، بلکه معیار شغلی و غیر شغلی بودن سفر است. از نظر ایشان سفر غیرشغلی هر چند زیاد باشد باعث تغییر حکم مسافر نمیشود. <ref>به عنوان نمونه رک: به نظریات آقایان امام خمینی، سید ابوالقاسم خوئی و لطفالله صافی گلپایگانی در مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، احکام مسافر، ص۱۵ و ص۲۵ و ص۱۰۱</ref> | ||
کسانی که شغلشان با مسافرت پیوند دارد گاه سفر مقدمه شغلشان است همانند کسی که محل سکونتش با محل کارش فاصلهای بیش از [[مسافت شرعی]] دارد و گاه شغلشان سفر است و اصولا بدون سفر شغلشان محقق نمیشود مثل راننده. از نظر بسیاری از فقیهان شیعه وظیفه این دو گروه با هم تفاوتی ندارد و هیچ یک حکم مسافر را ندارند باید در سفر نماز را تمام بخوانند. <ref>یزدی، العروة الوثقی، ج۳، ص۴۵۳</ref> برخی از فقیهان بین کسی که شغلش سفر است با کسی که شغلش در سفر است تفاوت قائل شده و گروه دوم را مسافر میدانند. <ref>خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۲۵۵</ref> | کسانی که شغلشان با مسافرت پیوند دارد گاه سفر مقدمه شغلشان است همانند کسی که محل سکونتش با محل کارش فاصلهای بیش از [[مسافت شرعی]] دارد و گاه شغلشان سفر است و اصولا بدون سفر شغلشان محقق نمیشود مثل راننده. از نظر بسیاری از فقیهان شیعه وظیفه این دو گروه با هم تفاوتی ندارد و هیچ یک حکم مسافر را ندارند باید در سفر نماز را تمام بخوانند. <ref>یزدی، العروة الوثقی، ج۳، ص۴۵۳</ref> برخی از فقیهان بین کسی که شغلش سفر است با کسی که شغلش در سفر است تفاوت قائل شده و گروه دوم را مسافر میدانند. <ref>خمینی، تحریر الوسیله، ج۱، ص۲۵۵</ref> | ||
=== سفر غیر شغلی === | === سفر غیر شغلی === | ||
بنابر نظر برخی از فقهای شیعه مسافرت غیر شغلی مثل زیارت و تفریح نیز مثل مسافرت شغلی است و اگر به گونهای باشد که به شخص کثیر السفر بگویند او دیگر حکم [[مسافر]] ندارد و نماز و روزهاش تمام است. | بنابر نظر برخی از فقهای شیعه مسافرت غیر شغلی مثل زیارت و تفریح نیز مثل مسافرت شغلی است و اگر به گونهای باشد که به شخص کثیر السفر بگویند او دیگر حکم [[مسافر]] ندارد و نماز و روزهاش تمام است. <ref>برای نمونه رک: به نظریات آقایان محمدتقی بهجت، محمد فاضل لنکرانی و سید علی حسینی سیستانی در مرکز ملی پاسخگویی، احکام مسافر، ص۴۱-۴۱ و ص۵۵ و ص۸۳</ref> | ||
== معیار کثرت == | == معیار کثرت == | ||
خط ۲۷: | خط ۲۸: | ||
== منابع== | == منابع== | ||
* حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، موسسة آل البیت (ع)، قم، ۱۴۰۹ق. | |||
* خمینی (امام)، سید روحالله، تحریر الوسیله، موسسه مطبوعاتی دار العلم، قم. | * خمینی (امام)، سید روحالله، تحریر الوسیله، موسسه مطبوعاتی دار العلم، قم. | ||
* مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، احکام مسافر، ویرایش دوم، نشر فراکاما، قم، ۱۳۹۱ش. | * مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی، احکام مسافر، ویرایش دوم، نشر فراکاما، قم، ۱۳۹۱ش. |