مشهد السقط: تفاوت میان نسخه‌ها

مشهد السقط (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۳۷

۳۶۷ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۱۶

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Shamsoddin

Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران، templateeditor

۱۵٬۲۳۵

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۱]]|سال=[[۱۳۹۴]]|کاربر=Shamsoddin  }}
+{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۱]]|سال=[[۱۳۹۴]]|کاربر=Shamsoddin }}
 '''مشهدالسقط یا مشهد المحسن''' از اماکن زیارتی [[شیعیان]] در [[حلب]] [[سوریه]] است. این بنا در ۳۰۰ متری [[مشهدالنقطه]] قرار دارد و نخستین بار در سال ۳۵۱ق به دستور [[سیف الدوله حمدانی]] ساخته شده است.
 ==صاحب مرقد==
 این بنا به محسن بن حسین منسوب است. گفته شده است که هنگام استراحت کاروان [[اسیران کربلا]] از کربلا به دمشق در این مکان، فرزند یکی از همسران [[امام حسین(ع)]]، سقط شده<ref> حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۱۸۶.</ref> یا فرزند همراه آنان که در حلب از دنیا رفته را در همین مکان [[دفن]] کرده‌اند.<ref>حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۲۸۴.</ref> البته منابع تاریخی فرزندی با نام محسن به امام حسین(ع) نسبت نداده‌اند.
 == تاریخچه ==
-این مکان در اصل چوب بستی بوده است که سیف الدوله در آنجا می‌نشست و مسابقه اسب‌دوانی را تماشا می‌کرد. آن را مشهدالدکّه و مشهدالطرح می‌گفتند.<ref> غزی، نهرالذهب، ج۲، ص۲۱۰.</ref> در سال ۳۵۱ق سیف الدوله در نقطه‌ای از شهر نوری دید، پس از حفاری آن مکان، سنگی یافتند که بر آن نوشته شده بود «هذا قبر محسن بن الحسین بن علی علیه‌السلام» او دستور داد تا مزار و مرقدی بر روی آن ساختند. و به خط کوفی بر آن نوشتند:
+این مکان در اصل چوب بستی بوده است که سیف الدوله در آنجا می‌نشست و مسابقه اسب‌دوانی را تماشا می‌کرد. آن را مشهدالدکّه و مشهدالطرح می‌گفتند.<ref> غزی، نهرالذهب، ج۲، ص۲۱۰.</ref> در سال ۳۵۱ق سیف الدوله در نقطه‌ای از شهر نوری دید، پس از حفاری آن مکان، سنگی یافتند که بر آن نوشته شده بود «هذا قبر محسن بن الحسین بن علی علیه‌السلام» او علویان را جمع کرد و از آنان پرسید آیا امام حسین فرزندی به نام محسن داشته است. علویان در پاسخ گفتند به ما چنین چیزی نرسیده است تنها حضرت علی محسنی داشته که سقط شده است. برخی نیز گفتند که در این مکان فرزند یکی از همسران امام حسین سقط شده است و برخی دیگر علت نامگذاری کوه جوشن را منزل کردن [[شمر بن ذی الجوشن]] همراه [[اسیران کربلا|اسیران]] و سر [[شهدای کربلا]] در آنجا ذکر کردند. او گفت: «هذا الموضع قد أذن اللّه بإعماره فأنا أعمره علی اسم أهل البیت». سپس دستور داد تا مزار و مرقدی بر روی آن ساختند. و به خط کوفی بر آن نوشتند:
-::«عَمَر هذا المشهد المبارک ابتغاء لوجه الله و قربه الی الله علی اسم مولانا المحسن بن الحسین بن علی بن ابی طالب رضی الله عنهم الامیر الاجل سیف الدوله ابوالحسن بن عبدالله بن حمدان.<ref>غزی، نهرالذهب، ج۲، ص۲۱۰.</ref>
+::«عَمَر هذا المشهد المبارک ابتغاء لوجه الله و قربه الی الله علی اسم مولانا المحسن بن الحسین بن علی بن ابی طالب رضی الله عنهم الامیر الاجل سیف الدوله ابوالحسن علی بن عبدالله بن حمدان سنة ۳۵۱ه.<ref>غزی، نهرالذهب، ج۲، ص۲۱۰.</ref>
+یاقوت حموی در معجم البلدان گفته است:
+:::در آنجا معدن مسی بوده است. گفته شده از هنگامی که اسیران خاندان حسین بن علی(ع) را از آنجا عبور داند و همسر امام حسین(ع) در آنجا سقط جنین کرد و از کارگزاران آنجا نان یا آب خواسته، ایشان به او ناسزا گفته، خواسته او را ندادند، معدن پوچ شد زیرا وی آنان را نفرین کرد و از آن پس هر کس در آن معدن کار کند سود نبرد.<ref> حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۱۸۶.</ref>
 == موقعیت ==
-این زیارت‌گاه در دامنۀ کوه جوشن در غرب [[حلب]] قرار داشته است. شاعران حلب از ین کوه بسیار یاد کرده‌اند. برخی گفته‌اند این کوه را جَوشَن نامیده‌اند چون [[شمر بن ذی الجوشن]] همراه [[اسیران کربلا|اسیران]] و سر [[شهدای کربلا]] در آنجا منزل کرده است.<ref>معجم البلدان، ج۲، ص۱۸۶.</ref> به گفتۀ یاقوت حموی در آنجا معدن مسی بوده است. گفته شده از هنگامی که اسیران خاندان حسین بن علی(ع) را از آنجا عبور داند و همسر امام حسین(ع) در آنجا سقط جنین کرد و از کارگزاران آنجا نان یا آب خواسته، ایشان به او ناسزا گفته، خواسته او را ندادند، معدن پوچ شد زیرا وی آنان را نفرین کرد و از آن پس هر کس در آن معدن کار کند سود نبرد.<ref> حموی، معجم البلدان، ج۲، ص۱۸۶.</ref>
+این زیارت‌گاه در دامنۀ کوه جوشن در غرب [[حلب]] قرار داشته است.<ref>معجم البلدان، ج۲، ص۱۸۶.</ref> امروزه در خیابان مشهد شهر حلب قرار دارد و نزد اهالی این شهر شیخ محسن شناخته می‌شود. در نزدیکی این زیارت گاه، [[مشهدالنقطه]] و قبور برخی علمای شیعه مانند [[ابن زهره]](۵۸۵ق)، [[ابن شهرآشوب]] و [[ابن منیر طرابلسی]](۵۴۸ق) قرار دارد.<ref>حسینی جلالی، مزارات اهل البیت و تاریخها، ص۲۳۴-۲۳۵.</ref>
-این زیارتگاه در خیابان مشهد شهر حلب، بر روی تپه مرتفعی که در گذشته به نام کوه جوشن شناخته می‌شد قرار دارد و نزد اهالی این شهر شیخ محسن شناخته می‌شود. در نزدیکی این زیارت گاه،زیارت گاه مشهد النقطه<small>(هنگام انتقال سر امام حسین(ع) به شام، قطره‌ای از خون آن حضرت بر صخره‌ای چکید. بعدها در محل آن صخره بارگاهی ساخته و به "مشهد النقطة" معروف گردید)</small> قرار دارد.<ref>خامه یار، تخریب زیارت‌گاه‌های اسلامی، ص۶۲.</ref>
 == بنا ==
-این زیارتگاه نخستین بار در سال ۳۵۱ق به دستور [[سیف‌الدوله حمدانی]] ساخته شد و در دوره‌های بعد، بارها بازسازی شد. در قرن ششم و هفتم نورالدین زنگی آن را تجدید بنا کرده است.<ref>دولت حمدانیان، ص۳۳۴.</ref>
+این زیارتگاه نخستین بار در سال ۳۵۱ق به دستور [[سیف‌الدوله حمدانی]] ساخته شد و در دوره‌های بعد، بازسازی شد در قرن هفتم برقرق بن رضی آن را تجدید بنا کرد و برای آن متولی، مؤذن و امام جماعت قرار داد.<ref>غزی، نهرالذهب، ج۲، ص۲۱۰.</ref>
 ساختمان شامل یک صحن مرکزی است که در اطرافش بخش‌های مختلف بنا، از جمله شبستان، رواق‌ها و مقبره محسن بن حسین است روی هر یک از این بخش‌ها گنبدهای نیم کره کوچکی وجود دارد. در ضلع شمالی صحن کتیبه‌ای حاوی [[صلوات]] بر [[چهارده معصوم]] از دوره پادشاهان ایوبی به چشم می‌خورد<ref>خامه یار، تخریب زیارت‌گاه‌های اسلامی، ص۶۲.</ref> این مرقد در ۲۴ اوت ۲۰۱۲ در اقدامی تروریستی منفجر شد.<ref>خامه یار، تخریب زیارت‌گاه‌های اسلامی، ص۶۳.</ref>
@@ خط ۲۲: / خط ۲۴: @@
 * خامه یار، احمد، تخریب زیارت‌گاه‌های اسلامی در کشورهای عربی؛ عراق، سوریه، تونس و لیبی، دارالاعلام لمدرسة اهل البیت، قم، ۱۳۹۱ش.
 * حموی بغدادی، یاقوت، معجم البلدان، دارصادر، بیروت، ۱۹۹۵م.
-* سامر فیصل، دولت حمدانیان، مترجم: علیرضا ذکاوتی قراگزلو، پزوهشگاه حوزه و دانشگاه قم، ۱۳۸۰ش.
 * غزی، کامل بالی حلبی، نهرالذهب فی تاریخ حلب، دارالقلم، حلب، ۱۴۱۹ق.
+* حسینی جلالی، محمدحسین، مزارات اهل البیت و تاریخها، مؤسسه اعلمی، بیروت،الطبعة الثالثه، ۱۴۱۵ق/۱۹۹۵م.
 {{پایان}}