پرش به محتوا

تذکرة الاولیاء (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''تذکره الاولیاء'''، به معنای یاد دوستان خدا. اثر عطار نیشابوری در شرح احوال ۹...» ایجاد کرد)
 
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[دی]]|روز=[[۲۱]]|سال=[[۱۳۹۴]]|کاربر={{REVISIONUSER}}  }}
'''تذکره الاولیاء'''، به معنای یاد دوستان خدا. اثر عطار نیشابوری در شرح احوال ۹۷ تن از عارفان که با شرح حال امام صادق(ع)آغاز می‌شود و با یاد امام باقر(ع) پایان می‌پذیرد. بیشتر افرادی که در این کتاب از آنان نام برده شده از شیوخ عرفا و صوفیه‌اند.
'''تذکره الاولیاء'''، به معنای یاد دوستان خدا. اثر عطار نیشابوری در شرح احوال ۹۷ تن از عارفان که با شرح حال امام صادق(ع)آغاز می‌شود و با یاد امام باقر(ع) پایان می‌پذیرد. بیشتر افرادی که در این کتاب از آنان نام برده شده از شیوخ عرفا و صوفیه‌اند.


== نویسنده ==
== نویسنده ==
مؤلف تذکرة الاولیاء، ابوحامد یا ابوطالب محمد بن ابی بکر ابراهیم بن مصطفی بن شعبان ملقب به فریدالدین، مشهور به عطار است که تاریخ دقیق تولد و درگذشتش دانسته نیست، اما چون تألیف کتاب در حدود سنهء ۷۱۶ بوده است پس عطار تا سنهء ۷۱۶ زنده بوده است.<ref> مقدمه، ص۸۴.</ref>  
مؤلف تذکرة الاولیاء، ابوحامد یا ابوطالب محمد بن ابی بکر ابراهیم بن مصطفی بن شعبان ملقب به فریدالدین، مشهور به عطار است که تاریخ دقیق تولد و درگذشتش دانسته نیست، اما چون تألیف کتاب در حدود سنهء ۷۱۶ بوده است پس عطار تا سنهء ۷۱۶ زنده بوده است.<ref> مقدمه، ص۸۴.</ref>


== اهمیت ==
== اهمیت ==
خط ۱۴: خط ۱۵:
در این کتاب، پس از معرفی کوتاه هر«ولی»در عبارت مسجع و آهنگین، مقام و درجۀ او در میان اولیا ذکر شده و پس از آن نمونه‌هایی از رفتار و کردار و افکار و مخصوصا گفتار او ذکر شده‌اند. درواقع همۀ موارد تأکید عطار بر گفتار است، و قطعا هدف او از این کار این بوده است که این گفتارها درس عملی برای دیگران و سرمشق آنان در زندگی باشند.
در این کتاب، پس از معرفی کوتاه هر«ولی»در عبارت مسجع و آهنگین، مقام و درجۀ او در میان اولیا ذکر شده و پس از آن نمونه‌هایی از رفتار و کردار و افکار و مخصوصا گفتار او ذکر شده‌اند. درواقع همۀ موارد تأکید عطار بر گفتار است، و قطعا هدف او از این کار این بوده است که این گفتارها درس عملی برای دیگران و سرمشق آنان در زندگی باشند.


عطار، هر زندگینامه را با یک خطبۀ دو سطری مسجع آغاز می‌کند. چنان‌که زندگینامۀ امام جعفر صادق(ع)چنین آغاز می‌شود:«آن سلطان ملت مصطفوی،آن براین حجت نبوی،آن عامل صدیق،آن عالم تحقیق،آن میوۀ دل اولیاء آن جگرگوشۀ انبیاء آن ناقد علی،آن وارث نبی،آن عارف عاشق جعفر الصادق،رضی اللّه عنه.»  
عطار، هر زندگینامه را با یک خطبۀ دو سطری مسجع آغاز می‌کند. چنان‌که زندگینامۀ امام جعفر صادق(ع)چنین آغاز می‌شود:«آن سلطان ملت مصطفوی،آن براین حجت نبوی،آن عامل صدیق،آن عالم تحقیق،آن میوۀ دل اولیاء آن جگرگوشۀ انبیاء آن ناقد علی،آن وارث نبی،آن عارف عاشق جعفر الصادق،رضی اللّه عنه.»


عطار می‌کوشد تا در هر خطبه چکیده احوال و خصوصیات روحی و اخلاقی صاحب زندگینامه را منعکس کند. در زندگینامه‌های بلند، پس از خطبه چند قول دربارۀ احوال صاحب ترجمه «نقل» می‌شود، و پس از آن نمونۀ گفته‌های او به نوشتن در می‌آید. گفته‌ها معمولا کوتاه هستند و از چند کلمه تجاوز نمی‌کنند. البته قول‌های بلند هم، که گاه به نیم صفحه نمی‌رسند، وجود دارند.
عطار می‌کوشد تا در هر خطبه چکیده احوال و خصوصیات روحی و اخلاقی صاحب زندگینامه را منعکس کند. در زندگینامه‌های بلند، پس از خطبه چند قول دربارۀ احوال صاحب ترجمه «نقل» می‌شود، و پس از آن نمونۀ گفته‌های او به نوشتن در می‌آید. گفته‌ها معمولا کوتاه هستند و از چند کلمه تجاوز نمی‌کنند. البته قول‌های بلند هم، که گاه به نیم صفحه نمی‌رسند، وجود دارند.
خط ۲۷: خط ۲۸:
*بخش تکمله احوال و اقوال ۲۵ را گزارش کرده است. یعنی در مجموع ۹۷ نفر در این کتاب ذکر شده‌اند.
*بخش تکمله احوال و اقوال ۲۵ را گزارش کرده است. یعنی در مجموع ۹۷ نفر در این کتاب ذکر شده‌اند.


در کتاب ترتیب صورت اسامی مطابق حروف الفبا نیست. بخش اول کتاب پس از دیباچه، با نام شرح حال امام صادق علیه‌السلام آغاز می‌شود، و با حسین بن منصور حلاج پایان می‌پذیرد و بخش دوم که به «ذکر متأخران از مشایخ کبار»اختصاص دارد، با گزارش احوال و اقوال ابراهیم خواص آغاز می‌شود و با بیان احوال امام محمد باقر(ع) به پایان می‌رسد.  
در کتاب ترتیب صورت اسامی مطابق حروف الفبا نیست. بخش اول کتاب پس از دیباچه، با نام شرح حال امام صادق علیه‌السلام آغاز می‌شود، و با حسین بن منصور حلاج پایان می‌پذیرد و بخش دوم که به «ذکر متأخران از مشایخ کبار»اختصاص دارد، با گزارش احوال و اقوال ابراهیم خواص آغاز می‌شود و با بیان احوال امام محمد باقر(ع) به پایان می‌رسد.
آغاز کتاب با نام امام ششم شیعیان و پایان آن با نام امام پنجم با وجود آن‌که عطار سنی مذهب بوده است، حکایت از ارادت او به خاندان پیامبر اسلام دارد.
آغاز کتاب با نام امام ششم شیعیان و پایان آن با نام امام پنجم با وجود آن‌که عطار سنی مذهب بوده است، حکایت از ارادت او به خاندان پیامبر اسلام دارد.