۱۷٬۱۹۲
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (درجهبندی) |
||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
'''هَمّام بن غالِب''' معروف به '''فَرَزدَق''' از شعرای مشهور عرب در قرن اول و دوم [[هجری قمری|هجری]]. قصیدهای که به صورت فیالبداهه در ستایش [[امام زین العابدین(ع)]] و در برابر [[هشام بن عبدالملک]] سرود، معروف است. | '''هَمّام بن غالِب''' معروف به '''فَرَزدَق''' از شعرای مشهور عرب در قرن اول و دوم [[هجری قمری|هجری]]. قصیدهای که به صورت فیالبداهه در ستایش [[امام زین العابدین(ع)]] و در برابر [[هشام بن عبدالملک]] سرود، معروف است. | ||
فرزدق به خاندان [[اهل بیت]] ارادت داشت ولی در عین حال در مدح خلفای [[اموی]] نیز شعر میسرود | فرزدق به خاندان [[اهل بیت]] ارادت داشت ولی در عین حال در مدح خلفای [[اموی]] نیز شعر میسرود. | ||
==نسب، لقب و کنیه== | ==نسب، لقب و کنیه== | ||
همام بن غالب بن | همام بن غالب بن صعصعة بن عقال،<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۲، ص۶۵</ref> از بزرگان [[بنیتمیم]] به حساب میآمد.<ref>مستوفی، تاریخ گزیده، ص۷۰۹</ref> پدرش غالب نیز بخشنده و از بزرگان قوم خویش بود<ref>امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۲۶۷.</ref> و مادرش لیلی بنت حابس خواهر [[اقرع بن حابس]] تمیمی از [[صحابه]] [[پیامبر(ص)]] بود.<ref>مستوفی، تاریخ گزیده، ص۷۰۹.</ref> در منابع تاریخی سخن دقیقی از سال تولد او به میان نیامده است و با اختلافی که در ثبت تاریخ وفات او وجود دارد، میتوان ولادت او را بین سالهای ۱۹ تا ۲۳ تخمین زد. | ||
کنیه او ابوفراس<ref>ابن اعثم، الفتوح، ص۱۰۴۹.</ref> و لقبش فرزدق بود. وی پنج فرزند به نامهای لبطه، سبطه، خبطه، رکضه و زمعه داشت که زمعه نیز شاعر بود.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۲، ص۶۶.</ref> | کنیه او ابوفراس<ref>ابن اعثم، الفتوح، ص۱۰۴۹.</ref> و لقبش فرزدق بود. وی پنج فرزند به نامهای لبطه، سبطه، خبطه، رکضه و زمعه داشت که زمعه نیز شاعر بود.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۲، ص۶۶.</ref> | ||
==جایگاه ادبی== | ==جایگاه ادبی== | ||
فرزدق از شعرای بزرگ | فرزدق از شعرای بزرگ عصر [[اموی]] محسوب میشود.<ref>ذهبی، تاریخ الإسلام، ۱۴۰۹، ج۷، ص۲۱۱.</ref> عواملی همچون: بدوی بودن،<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۹، ص۲۶۵</ref> حضور در فصیحترین قبایل عرب<ref>امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ج۳، ص۲۹۱</ref> و تیزهوشی او در پاسخگویی<ref>امین، مستدرکات اعیان الشیعه، ج۳، ص۲۹۱.</ref> بستر مناسبی جهت شکوفایی ذوق شعری وی فراهم آورد. گفتهاند اگر شعر فرزدق نبود، یک سوم لغت عرب از دست میرفت و نیمی از روایات و اخبار نابود میشد.<ref>ابن اعثم، الفتوح، ص۱۰۴۹.</ref> | ||
ذوق شاعرانه فرزدق بیشتر با هجو تناسب داشت<ref>بلعمی، تاریخنامۀ طبری، ج۵، ص۱۵۵۲</ref> و بیشتر اشعار او در قالب هجو و یا فخر قبیلگی سروده شده است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۲، ص۹۴</ref> | ذوق شاعرانه فرزدق بیشتر با هجو تناسب داشت<ref>بلعمی، تاریخنامۀ طبری، ج۵، ص۱۵۵۲</ref> و بیشتر اشعار او در قالب هجو و یا فخر قبیلگی سروده شده است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۱۲، ص۹۴</ref> | ||
==مذهب== | ==مذهب== | ||
در منابع [[اهل سنت]]، فرزدق [[شیعه]] دانسته شده است.<ref>ابن اثیر، الکامل، ج۱۴، ص۳۵۸؛ مقدسی، احسن التقاسیم، ج۲، ص۶۱۸.</ref>شاید ملاقات وی با [[ | در منابع [[اهل سنت]]، فرزدق [[شیعه]] دانسته شده است.<ref>ابن اثیر، الکامل، ج۱۴، ص۳۵۸؛ مقدسی، احسن التقاسیم، ج۲، ص۶۱۸.</ref>شاید ملاقات وی با [[امام علی(ع)]] و حفظ [[قرآن]] بنا بر سفارش ایشان، سرودن اشعاری در مذمت [[ابن ملجم]]،<ref>اربلی، کشف الغمه، ج۱، ص۵۸۲.</ref> رفت و آمد به [[کوفه]]<ref> الکامل، پیشین، ج۱۰، ص۳۵۳.</ref> که پایگاه شیعیان است، ملاقات با [[امام حسین(ع)]] در مسیر حرکت ایشان به سمت کوفه<ref>طبری، تاریخ طبری، ج۷، ص۲۹۶۹.</ref>و سرودن ابیاتی در رثای او<ref>دیوان الفرزدق، ج۱، ص۷.</ref> و ماجرای سرودن شعر در مدح [[امام زین العابدین(ع)]] در حضور [[هشام بن عبدالملک]]،<ref>تاریخ گزیده، مستوفی، ص۷۰۹.</ref> از دلایلی است که به سبب آن، وی را در ردیف شیعیان برشمردهاند. | ||
==فرزدق و خاندان اهل بیت== | ==فرزدق و خاندان اهل بیت== | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۶: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*ابن اثیر، عزالدین | *ابن اثیر، عزالدین علی، الکامل، ترجمه ابوالقاسم حالت و عباس خلیلی، تهران، مؤسسه مطبوعاتی علمی، ۱۳۷۱ش. | ||
*ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، بیروت، دارالفکر. | *ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، بیروت، دارالفکر. | ||
*ابن | *ابن هشام، السیره النبویه، ترجمه سید هاشم رسولی، تهران، انتشارات کتابچی، ۱۳۷۵ش، چاپ پنجم. | ||
* | *اربلی، کشف الغمه فی معرفه الائمه، تبریز، بنیهاشمی، ۱۳۸۱ش، چاپ اول. | ||
*امین، سید | *امین، سید محسن، مستدرکات اعیان الشیعه، بیروت، دارالتعارف المطبوعات. | ||
*بلاذری، احمد بن یحیی؛ انساب الاشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت،دار الفکر، ۱۴۱۷ق، چاپ اول. | *بلاذری، احمد بن یحیی؛ انساب الاشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت،دار الفکر، ۱۴۱۷ق، چاپ اول. | ||
* | *بلعمی، تاریخنامۀ طبری، تحقیق محمد روشن، تهران، البرز، ۱۳۷۳ش، چاپ سوم. | ||
*تهرانی، | *آقابزرگ تهرانی، الذریعه الی تصانیف الشیعه، قم، اسماعیلیان، ج۱، ص۳۴۴. | ||
* دیوان الفرزدق، مقدمه و شرح مجید طرد، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۴ق، چاپ دوم. | *دیوان الفرزدق، مقدمه و شرح مجید طرد، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۴ق، چاپ دوم. | ||
*ذهبی، | *ذهبی، شمسالدین، تاریخ الإسلام، بیروت، دار الکتاب العربی، دوم، ۱۴۰۹ق. | ||
* طبری، محمد بن | * طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، اساطیر، ۱۳۷۵ش، چاپ پنجم. | ||
*فرزدق، دیوان الفرزدق، بیروت، دارصادر، بیتا. | *فرزدق، دیوان الفرزدق، بیروت، دارصادر، بیتا. | ||
*کوفی، ابن | *کوفی، ابن اعثم، الفتوح، ترجمه محمد بن احمد مستوفی هروی، تحقیق غلامرضا طباطبایی مجد، تهرات، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، ۱۳۷۲ش. | ||
*مستوفی، حمدالله بن | *مستوفی، حمدالله بن ابیبکر، تاریخ گزیده، تحقیق عبدالحسین نوایی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۴ش، چاپ سوم. | ||
*مسعودی، علی بن | *مسعودی، علی بن حسین، مروج الذهب، تحقیق اسعد داغر، قم، دارالهجره، ۱۴۰۹ق، چاپ دوم. | ||
*مقدسی، محمد بن | *مقدسی، محمد بن احمد، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، مترجم علینقی منزوی، تهران، مولفان و مترجمان ایران، ۱۳۶۱ش، چاپ اول. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{حرکت امام حسین از مدینه تا کربلا}} | {{حرکت امام حسین از مدینه تا کربلا}} | ||
خط ۱۳۴: | خط ۱۳۴: | ||
| رعایت شیوهنامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد | | رعایت شیوهنامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد | ||
| کپیکاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | | کپیکاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد | ||
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل--> | | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص | ||
| جانبداری = <!--دارد، ندارد--> | | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->دارد | ||
| شناسه = <!--ناقص، کامل-->ناقص | | شناسه = <!--ناقص، کامل-->ناقص | ||
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد | ||
| جامعیت = <!--ندارد، دارد--> | | جامعیت = <!--ندارد، دارد-->ندارد | ||
| زیادهنویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد | | زیادهنویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد | ||
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | | تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | ||
خط ۱۵۲: | خط ۱۵۲: | ||
[[رده:مقالههای با درجه اهمیت ب]] | [[رده:مقالههای با درجه اهمیت ب]] | ||
[[رده:افراد قبیله بنیحنظله]] | [[رده:افراد قبیله بنیحنظله]] | ||
ویرایش