البرهان فی تفسیر القرآن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←ساختار و سبک تالیف: افزایش
جز (←منابع تفسیر) |
جز (←ساختار و سبک تالیف: افزایش) |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
علامه بحرانی در ۱۶ باب مقدمه مسائل قرآنی و دیدگاه‌های تفسیری خود را بیان می‌کند و فضای حاکم بر این ابواب و مقدمات بیان اختصاص تفسیر به [[ائمه اطهار]](ع) است و صریحاً در باب ششم دیگران را از دست زدن به [[تفسیر]] نهی می‌کند. هرچند تعبیر او از تفسیر در اینجا به [[تفسیر|تأویل]] بسیار نزدیک شده است. در باب پانزدهم به بیان همبستگی [[اهل بیت(ع)|عترت]] و قرآن و تأکید بر اینکه باطن و علم قرآن نزد ائمه(ع) است، می‌پردازد. باب آخر مقدمه، یعنی باب شانزدهم معرفی منابع وی و ارائه برخی اصطلاحات رایج تفسیری است؛ بی‌آنکه تعریفی از هیچ یک از این اصطلاحات از قبیل [[ناسخ و منسوخ]]، [[محکم و متشابه]]، عام و خاص، و تقدیم و تأخیر ارائه دهد و بدین‌گونه، زمینه را برای وارد شدن در تفسیر آیات و بیان احادیثی در ذیل آیه، یا آیات منتخب هموار می‌سازد. حسی که به فضای تفسیر البرهان غلبه دارد، حاکی از دفاعی کلامی برای اثبات حقانیت و معرفی فضایل [[اهل بیت(ع)]] است. | علامه بحرانی در ۱۶ باب مقدمه مسائل قرآنی و دیدگاه‌های تفسیری خود را بیان می‌کند و فضای حاکم بر این ابواب و مقدمات بیان اختصاص تفسیر به [[ائمه اطهار]](ع) است و صریحاً در باب ششم دیگران را از دست زدن به [[تفسیر]] نهی می‌کند. هرچند تعبیر او از تفسیر در اینجا به [[تفسیر|تأویل]] بسیار نزدیک شده است. در باب پانزدهم به بیان همبستگی [[اهل بیت(ع)|عترت]] و قرآن و تأکید بر اینکه باطن و علم قرآن نزد ائمه(ع) است، می‌پردازد. باب آخر مقدمه، یعنی باب شانزدهم معرفی منابع وی و ارائه برخی اصطلاحات رایج تفسیری است؛ بی‌آنکه تعریفی از هیچ یک از این اصطلاحات از قبیل [[ناسخ و منسوخ]]، [[محکم و متشابه]]، عام و خاص، و تقدیم و تأخیر ارائه دهد و بدین‌گونه، زمینه را برای وارد شدن در تفسیر آیات و بیان احادیثی در ذیل آیه، یا آیات منتخب هموار می‌سازد. حسی که به فضای تفسیر البرهان غلبه دارد، حاکی از دفاعی کلامی برای اثبات حقانیت و معرفی فضایل [[اهل بیت(ع)]] است. | ||
==نگاهی به محتوا== | |||
بحرانی تفسیرش را با مقدمه‌ای آغاز کرده است و در آن این روایت معروف را از ابن عباس نقل کرده است که امیرالمؤمنین (ع) به در خواست او یک شب تا نزدیکی فجر در باره تفسیر باء «بسم الله الرحمن الرحیم» و آن گاه فرمود: اگر شب ادامه داشت باز هم ادامه می دادم. <ref>بحرانی، البرهان فی تفسیرالقرآن، نشر موسسه بعثت، ج۱، ص۴.</ref> بحرانی تفسیرش را پس از مقدمه با روایاتی درباره ثواب و فضیلت فاتحة الکتاب و این که بسم الله آیه‌ای از سوره حمد است؛ شروع کرده است. در نخستین روایت امالم صادق(ع) سبع‌المثانی را همان سوره حمد دانسته و بسم الله را با فضیلت ترین آیات این سوره برشمرده است. هم‌چنین در دومین روایت [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] بسم الله الرحمن الرحيم، به [[اسم اعظم]] نزدیک تر است از سیاهى چشم به سفیدى‌اش معرفی شده است.<ref>بحرانی، البرهان فی تفسیرالقرآن، نشر موسسه بعثت، ج۱، ص۹۵.</ref> | |||
==منابع تفسیر== | ==منابع تفسیر== | ||