نظام جمهوری اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←قوه قضائیه
جز (←قوه مجریه) |
جز (←قوه قضائیه) |
||
| خط ۱۱۲: | خط ۱۱۲: | ||
چهارمین رکن جمهوری اسلامی [[قوه قضائیه]] است. این قوه متکفل امور قضائی و اجرای [[عدالت]]، و مرجع مقابله با جرائم و حمایت از حقوق افراد و اجتماع است. در رأس تشکیلات این قوه، رئیس قوه قضائیه قرار دارد که باید [[مجتهد]] باشد. وی به مدت پنج سال از طرف رهبری منصوب می‌شود.<ref>قانون اساسی، اصل ۱۵۷. </ref> رئیس قوه وظیفه تهیه لوایح قضائی و عزل و نصب قضات را برعهده دارد و می‌تواند برخی اختیارات خود را به وزیر دادگستری واگذار نماید. وزیر دادگستری به تنظیم روابط قوای مجریه، مقننه و قضائیه می‌پردازد.<ref>اصول ۱۵۸ و ۱۶۰.</ref> | چهارمین رکن جمهوری اسلامی [[قوه قضائیه]] است. این قوه متکفل امور قضائی و اجرای [[عدالت]]، و مرجع مقابله با جرائم و حمایت از حقوق افراد و اجتماع است. در رأس تشکیلات این قوه، رئیس قوه قضائیه قرار دارد که باید [[مجتهد]] باشد. وی به مدت پنج سال از طرف رهبری منصوب می‌شود.<ref>قانون اساسی، اصل ۱۵۷. </ref> رئیس قوه وظیفه تهیه لوایح قضائی و عزل و نصب قضات را برعهده دارد و می‌تواند برخی اختیارات خود را به وزیر دادگستری واگذار نماید. وزیر دادگستری به تنظیم روابط قوای مجریه، مقننه و قضائیه می‌پردازد.<ref>اصول ۱۵۸ و ۱۶۰.</ref> | ||
قوه قضائیه، برای ایفای وظایف خویش، | قوه قضائیه، برای ایفای وظایف خویش، سازمانها و تشکیلاتی دارد که از آن جمله‌اند: | ||
* وزارتِ دادگستری که مرجع شکایات و تظلمات مردم است و به جرائم عادی و عمومی رسیدگی می‌کند<ref>اصل ۱۵۹.</ref> | * وزارتِ دادگستری که مرجع شکایات و تظلمات مردم است و به جرائم عادی و عمومی رسیدگی می‌کند<ref>اصل ۱۵۹.</ref> | ||
* دیوانِ عدالتِ اداری که برای بررسی | * دیوانِ عدالتِ اداری که برای بررسی شکایتها و اعتراض٬ها درباره مأموران و واحدهای دولتی به‌وجود آمده است و همچنین می‌تواند آیین‌نامه‌های دولتی را که با قوانین اسلامی مغایرند یا خارج از حدود اختیارات قوه مجریه‌اند، باطل کند<ref>.اصول ۱۷۰ و ۱۷۳.</ref> | ||
* دادستانی و | * دادستانی و دادگاههای نظامی، که برای رسیدگی به جرائم نظامی یا انتظامی نیروهای مسلح تشکیل شده است.<ref>اصل ۱۷۲.</ref> | ||
* سازمان بازرسی کل کشور، که برای نظارت رئیس قوه بر اجرای صحیح قوانین در تشکیلات اداری ایجاد شده است.<ref>اصل ۱۷۴.</ref> | * سازمان بازرسی کل کشور، که برای نظارت رئیس قوه بر اجرای صحیح قوانین در تشکیلات اداری ایجاد شده است.<ref>اصل ۱۷۴.</ref> | ||
* دیوان عالی کشور، که نظارت بر اجرای صحیح قوانین در محاکم و ایجاد وحدت در رویه قضائی کشور را برعهده دارد و رئیس آن را رئیس قوه قضائیه منصوب می‌کند.<ref>اصل ۱۶۱.</ref> | * دیوان عالی کشور، که نظارت بر اجرای صحیح قوانین در محاکم و ایجاد وحدت در رویه قضائی کشور را برعهده دارد و رئیس آن را رئیس قوه قضائیه منصوب می‌کند.<ref>اصل ۱۶۱.</ref> | ||