هند: تفاوت میان نسخه‌ها

| حکومت‌ها              = [[غزنویان]]، [[عادلشاهیان]]، [[قطب‌شاهیان]]، بهمنیان، اَوَدھ

در سایر نواحی هندوستان نیز حکومت‌های مسلمانی تشکیل شد که از آن میان باید به پادشاهان دکن مانند بهمنیان(۷۴۸-۹۳۳)، عمادشاهیان(۸۹۶-۹۸۳ق)، [[نظام‌شاهیان]](۸۹۶-۱۰۰۸ق)، [[عادلشاهیان]](۸۹۵-۱۰۹۷ق)و [[قطب شاهیان]](۹۱۸-۱۰۹۸ق.)اشاره کرد. حکومت مغولان(۹۳۲-۱۲۷۵ق) که در سده دهم هجری به دست ظهیرالدین بابر یکی از نوادگان [[تیمور گورکانی]]، تاسیس شد، در دوران اوج قدرت خود بر بیشتر نواحی هندوستان سلطه یافت. حکومت مغولان دوره رواج و گسترش اسلام در هندوستان و نیز دوره پرشکوه فرهنگ و هنر اسلامی در این سرزمین بود.<ref>لین پل، تاریخ دولت‌های اسلامی و خاندان‌های حکومتگر، ۵۰۵-۵۳۶</ref>

====بهمنیان====

حکومت شاهان بهمنی (۷۴۸-۹۳۲ق.) به دست حسن کنگو تاسیس شد. در دوره حکومت بهمن شاهان، مهاجران زیاد از [[ایران]] و [[سادات]] [[حجاز]] به این منطقه [[هجرت|مهاجرت]] کردند و این خود از عوامل رواج [[تشیع]] در این مناطق بود. به مهاجران، غریب یا «آفاقی» گفته می‌شد و افزایش آفاقی‌ها که اغلب مناصب دولتی را در دست داشتند به درگیری‌هایی میان این گروه و مردمان بومی منجر شد. ایرانیان در سازمان نظامی و سیاسی حکومت بهمنیان نقش عمده‌ای داشتند. بخش بزرگی از سپاه بهمنیان را نیز سادات تشکیل می‌دادند. شاعران و علمای ایرانی نیز در دکن با روی گشوده استقبال می‌شدند.<ref>فراهانی منفرد، ایرانیان در دکن، ص۱۳۴، ۱۳۸؛ معصمومی، فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی دکن در دوره بهمنیان، ص۱۶۴</ref>

رواج تشیع در پایان پادشاهی بهمنیان، منجر به تشکیل حکومت‌هایی شیعه شد. یکی از این حکومت‌ها پادشاهی عادل شاهیان بود که بنیانگذار آن، [[یوسف عادلشاه]]، از دست پرودگان محمود گاوان وزیر شیعی بهمنیان بود. بنابر برخی روایات، یوسف، از شاهزادگان عثمانی است که از بیم کشته شدن به دست سلطان عثمانی به ایران گریخت و سپس در سال ۸۶۴ به همراه خواجه عمادالدین تاجر به دکن رفت.<ref>هالیستر، تشیع در هند، ص۱۲۶؛ اطهر رضوی، شیعه در هند، ج۱، ص۴۱۵</ref> محمود گاوان وزیر بهمنیان یوسف را به عنوان یکی از غلامان دربار بهمنیان پذیرفت و یوسف به سرعت رشد کرد و به مناصب نظامی دست یافت. بعد از مرگ محمود گاوان و سلطان محمد سوم بهمنی که به هرج و مرج در حکومت بهمنیان منجر شد، یوسف با همراه کردن گروهی از سران لشکری، با لقب عادل شاه در [[بیجاپور]] علم استقلال برافراشت و تشیع را مذهب رسمی در قلمرو خود اعلام کرد. بعد از مرگ یوسف در سال ۹۱۶ هشت تن از خاندان وی بر قلرو عادل شاهیان حکم راندند.<ref>صادقی علوی، تاسیس حکومت عادلشاهیان، ص۹۲-۹۴</ref>

یکی از این پادشاهی‌های شیعه‌ دکن که بعد از تجزیه قلمرو بهمنیان تشکیل شد، [[قطب شاهیان]] (۹۰۱-۱۰۹۸ق.) بودند. بنیانگذار این سلسله، سلطان قلی، یکی از شاهزادگاه قراقویونلو بود که در زمان سلطان یعقوب [[آق قویونلو]](۸۸۳-۸۹۶ق.) از خطر خشم سلطان گریخت و در سال ۸۸۳ در حالی که ۱۲ سال داشت همراه با عمویش الله قلی به دکن [[هجرت|مهاجرت]] کرد. وی در آنجا با استقبال و حمایت شاهان بهمنی روبرو شد. سلطان قلی در سال ۹۰۱ هنگامی که به سلطان محمود بهمنی(۸۸۷-۹۲۴ق.) در غلبه بر شورشیانی که در صدد قتلش بودند، یاری رساند و جان سلطان را از سوء قصد رهایی داد، نزد شاه مقامی والا یافت و از سوی وی حاکم منطقه تلنگ و گلگنده و ورنگل شد و لقب قطب الملک یافت.<ref>صادقی علوی، تاسیس حکومت شیعی قطب شاهیان در هند، ص۵۹-۶۱؛ خضری، تشیع در تاریخ، ص ۴۰۸</ref>

نظام‌شاهیان دیگر حاکمان شیعی بودند که از سال ۸۹۵ تا ۱۰۴۶ ق. در بخشی از دکن به مرکزیت شهرهای جنیر و احمد نگر حکومت می‌کردند. بنیانگذار این سلسله، احمد نظام شاه، نیز مانند موسسان سلسله‌های پیش‌گفته از سوی بهمنیان، حاکم بر شهر جنیر بود و با اعلام استقلال و پیروزی بر سپاه بهمنی در سال ۸۹۵ق. حکومت مستقل نظام‌شاهی را تاسیس کرد. سلطان احمد خود شیعه نبود و نظام شاهیان در زمان جانشین او برهان اول شیعه شدند. در زمان برهان اول [[شاه طاهر جنیدی]] که از ایران آمده و نسب به [[فاطمیان]] می‌برد، وزیر بود و زمام امور وی را در دست داشت. در سال ۹۴۴ شاه برهان تحت تاثیر تعالیم طاهر جنیدی اعلام تشیع کرد. نظام‌شاهیان بعد از آن، با پادشاهان صفوی ارتباط نزدیکی برقرار کردند.<ref>خضری، تشیع در تاریخ، ص۴۱۹-۴۲۲</ref>