پرش به محتوا

عذاب ابدی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۸: خط ۲۸:
مخالفت با عذاب ابدی در بین عالمان مذاهب مختلف وجود دارد، اما این مخالفان نظر واحدی ندارند. بنابر پژوهش‌های انجام شده مخالفان عذاب ابدی را می‌توان در شش گروه جای داد؛<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۵.</ref> ۱. خروج از جهنم و ورود به بهشت،<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۵.</ref> ۲. فنای جهنم و اهل آن،<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۵.</ref> ۳. اعطای قوه صبر به جهنمیان و فراموشی عذاب،<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۶.</ref> ۴. عذاب آمیخته با نعمت،<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۶.</ref> ۵. تبدیل عذاب به گوارایی (عذب)،<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۷.</ref> و ۶. خلود نوعی.<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۸.</ref>
مخالفت با عذاب ابدی در بین عالمان مذاهب مختلف وجود دارد، اما این مخالفان نظر واحدی ندارند. بنابر پژوهش‌های انجام شده مخالفان عذاب ابدی را می‌توان در شش گروه جای داد؛<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۵.</ref> ۱. خروج از جهنم و ورود به بهشت،<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۵.</ref> ۲. فنای جهنم و اهل آن،<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۵.</ref> ۳. اعطای قوه صبر به جهنمیان و فراموشی عذاب،<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۶.</ref> ۴. عذاب آمیخته با نعمت،<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۶.</ref> ۵. تبدیل عذاب به گوارایی (عذب)،<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۷.</ref> و ۶. خلود نوعی.<ref>قدردان قراملکی،‌ «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۸.</ref>


گفته شده که جز جهم بن صفوان و برخی از پیروان وی که قائل به فنای جهنم و بهشت بوده‌اند و بنابراین به خلود اعتقاد نداشته‌اند،<ref>اشعری، ۱۴۰۰، ص۴۷۴؛ بغدادی، همانجاها</ref> [[ابن‌عربی|محیی الدین ابن عربی]] برجسته‌ترین مخالف خلود دوزخیان است.<ref>ساطع و رفیعا، «مقایسه دیدگاه امام خمینی در باب خلود با سایر آرا مخالف و موافق»، ص۷۹.</ref> به نوشته ابن‌عربی در الفتوحات المکیة، اهل آتش پس از اینکه به‌قدر اعمالشان عذاب چشیدند، در جهنم مشمول فضل و رحمت حق می‌گردند؛ به‌گونه‌ای که دیگر آتش را احساس نمی‌کنند.<ref>ابن‌عربی، الفتوحات المکیه، ج۱، ص۱۱۴، ۳۰۳.</ref> ملاصدرای شیرازی نیز در برخی آثارش مانند ابن‌عربی با خروج کفار از جهنم مخالف است، ولی بر این باور است که در نهایت عذاب جهنم پس از مدتی تمام خواهد شد و اهل جهنم دیگر احساس عذاب و درد نخواهند کرد.<ref>قدردان قراملکی، «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۱.</ref>
گفته شده که جز جهم بن صفوان و برخی از پیروان وی که قائل به فنای جهنم و بهشت بوده‌اند و بنابراین به خلود اعتقاد نداشته‌اند،<ref>اشعری، ۱۴۰۰، ص۴۷۴؛ بغدادی، همانجاها</ref> [[ابن‌عربی|محیی‌الدین ابن‌عربی]] برجسته‌ترین مخالف خلود دوزخیان است.<ref>ساطع و رفیعا، «مقایسه دیدگاه امام خمینی در باب خلود با سایر آرا مخالف و موافق»، ص۷۹.</ref> به نوشته ابن‌عربی در الفتوحات المکیة، اهل آتش پس از اینکه به‌قدر اعمالشان عذاب چشیدند، در جهنم مشمول فضل و رحمت حق می‌گردند؛ به‌گونه‌ای که دیگر آتش را احساس نمی‌کنند.<ref>ابن‌عربی، الفتوحات المکیه، ج۱، ص۱۱۴، ۳۰۳.</ref> ملاصدرای شیرازی نیز در برخی آثارش مانند ابن‌عربی با خروج کفار از جهنم مخالف است، ولی بر این باور است که در نهایت عذاب جهنم پس از مدتی تمام خواهد شد و اهل جهنم دیگر احساس عذاب و درد نخواهند کرد.<ref>قدردان قراملکی، «تأملی در جاودانگی عذاب کفار ۲»، ص۱۲۱.</ref>


[[ابن‌سینا]] در کتاب النجاة<ref>قسم ۳، ص۲۹۶-۲۹۷</ref> تأکید می‌کند که رنج و عذاب شدیدی که بر اثر خُلقیات حاصل از پیوند نفس با بدن در دنیا، بعد از مفارقت از بدن برای نفس پدید می‌آید، عارضی است نه ذاتی. از این رو اندک‌اندک زایل می‌شود و سرانجام نفس به سعادت حقیقی می‌رسد.<ref>النجاة، ابن سینا، ۱۳۶۸ش، ص۱۲۰.</ref>  
[[ابن‌سینا]] در کتاب النجاة<ref>قسم ۳، ص۲۹۶-۲۹۷</ref> تأکید می‌کند که رنج و عذاب شدیدی که بر اثر خُلقیات حاصل از پیوند نفس با بدن در دنیا، بعد از مفارقت از بدن برای نفس پدید می‌آید، عارضی است نه ذاتی. از این رو اندک‌اندک زایل می‌شود و سرانجام نفس به سعادت حقیقی می‌رسد.<ref>النجاة، ابن سینا، ۱۳۶۸ش، ص۱۲۰.</ref>  
۳۸۶

ویرایش