۵٬۳۴۱
ویرایش
سوره زمر: تفاوت میان نسخه‌ها
←شان نزول برخی آیات
(←معرفی) |
|||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
==معرفی== | ==معرفی== | ||
==== نامگذاری ==== | ====نامگذاری==== | ||
نامگذاری این سوره به نام '''زُمَر''' (به معنای گروه‌ها) به دلیل وجود این واژه در [[آیه|آیات]] ۷۱ و ۷۳ این سوره است. این آیات به ورود گروه بهشتیان به [[بهشت]] و راندن گروه دوزخیان به [[جهنم]] اشاره می‌کند. نام دیگر این سوره '''غُرَف''' به معنای اتاق‌های بهشتی است که در آیه بیستم به آن اشاره شده است. این سوره را '''سورة العرب''' نیز نامیده‌اند؛ زیرا در آیه ۲۸، قرآن را با صفت «عربی» توصیف کرده است.<ref>خرمشاهی، «سوره زمر»، ج۲، ص۱۲۴۸.</ref> | نامگذاری این سوره به نام '''زُمَر''' (به معنای گروه‌ها) به دلیل وجود این واژه در [[آیه|آیات]] ۷۱ و ۷۳ این سوره است. این آیات به ورود گروه بهشتیان به [[بهشت]] و راندن گروه دوزخیان به [[جهنم]] اشاره می‌کند. نام دیگر این سوره '''غُرَف''' به معنای اتاق‌های بهشتی است که در آیه بیستم به آن اشاره شده است. این سوره را '''سورة العرب''' نیز نامیده‌اند؛ زیرا در آیه ۲۸، قرآن را با صفت «عربی» توصیف کرده است.<ref>خرمشاهی، «سوره زمر»، ج۲، ص۱۲۴۸.</ref> | ||
==== ترتیب و محل نزول ==== | ====ترتیب و محل نزول==== | ||
سوره زمر جزو [[سوره‌های مکی]] و در [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن|ترتیب نزول]]، پنجاه و نهمین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نازل شده است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف|مُصحَف]]، سی و نهمین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] ۲۳ و ۲۴ [[قرآن]] جای دارد. | سوره زمر جزو [[سوره‌های مکی]] و در [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن|ترتیب نزول]]، پنجاه و نهمین سوره‌ای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نازل شده است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف|مُصحَف]]، سی و نهمین سوره است<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.</ref> و در [[جزء (قرآن)|جزء]] ۲۳ و ۲۴ [[قرآن]] جای دارد. | ||
==== تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها ==== | ====تعداد آیات و دیگر ویژگی‌ها==== | ||
سوره زمر ۷۵ [[آیه]]، ۱۱۸۰ کلمه، ۴۸۷۱ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی جزو [[سوره‌های مثانی|سوره‌های مَثانی]] و در حدود نیم [[جزء (قرآن)|جزءِ]] قرآن است.<ref>خرمشاهی، «سوره زمر»، ج۲، ص۱۲۴۸.</ref> | سوره زمر ۷۵ [[آیه]]، ۱۱۸۰ کلمه، ۴۸۷۱ حرف دارد. این سوره از نظر حجمی جزو [[سوره‌های مثانی|سوره‌های مَثانی]] و در حدود نیم [[جزء (قرآن)|جزءِ]] قرآن است.<ref>خرمشاهی، «سوره زمر»، ج۲، ص۱۲۴۸.</ref> | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
==شان نزول برخی آیات== | ==شان نزول برخی آیات== | ||
برای نزول چند آیه از سوره زمر اسبابی ذکر شده است. | برای نزول چند آیه از سوره زمر اسبابی ذکر شده است. | ||
==== اجتناب از عبادت طاغوت ==== | |||
نزول آیات ۱۷ و ۱۸ سوره زمر «وَالَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَن يَعْبُدُوهَا...» را درباره زید بن عمرو بن نُفیل، [[اباذر غفاری]] و [[سلمان فارسی]] دانسته‌اند که در [[زمان جاهلیت]] همواره جمله «[[لا اله الا الله]]» را بر زبان جاری کرده و استقامت می‌ورزیدند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۷۷۰؛ واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۳۸۲.</ref> | نزول آیات ۱۷ و ۱۸ سوره زمر «وَالَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَن يَعْبُدُوهَا...» را درباره زید بن عمرو بن نُفیل، [[اباذر غفاری]] و [[سلمان فارسی]] دانسته‌اند که در [[زمان جاهلیت]] همواره جمله «[[لا اله الا الله]]» را بر زبان جاری کرده و استقامت می‌ورزیدند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۷۷۰؛ واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۳۸۲.</ref> | ||
==== شرح صدر ==== | |||
قسمت اول آیه ۲۲ سوره زمر را «أَفَمَن شَرَ‌حَ اللَّـهُ صَدْرَ‌هُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَىٰ نُورٍ مِّن رَّ‌بِّهِ ۚ فَوَيْلٌ لِّلْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُم مِّن ذِكْرِ اللَّـهِ...» درباره [[حمزه سید الشهداء]] و [[امام علی(ع)]] دانسته‌اند که خداوند سینه‌ای گشاده برای پذیرش [[اسلام]] به آنان اعطا کرده بود و قسمت دوم آیه را درباره [[ابولهب]] و فرزندانش می‌دانند که به خاطر [[قساوت قلب|سنگ‌دلی]] از [[ذکر خدا]] سرباز می‌زدند.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۳۸۳.</ref> | قسمت اول آیه ۲۲ سوره زمر را «أَفَمَن شَرَ‌حَ اللَّـهُ صَدْرَ‌هُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَىٰ نُورٍ مِّن رَّ‌بِّهِ ۚ فَوَيْلٌ لِّلْقَاسِيَةِ قُلُوبُهُم مِّن ذِكْرِ اللَّـهِ...» درباره [[حمزه سید الشهداء]] و [[امام علی(ع)]] دانسته‌اند که خداوند سینه‌ای گشاده برای پذیرش [[اسلام]] به آنان اعطا کرده بود و قسمت دوم آیه را درباره [[ابولهب]] و فرزندانش می‌دانند که به خاطر [[قساوت قلب|سنگ‌دلی]] از [[ذکر خدا]] سرباز می‌زدند.<ref>واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۳۸۳.</ref> | ||
==== امید به رحمت خدا ==== | |||
چند [[شأن نزول]] برای آیه ۵۳ این سوره «قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَ‌فُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّ‌حْمَةِ اللَّـهِ ۚ...» ذکر شده است: | چند [[شأن نزول]] برای آیه ۵۳ این سوره «قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَ‌فُوا عَلَىٰ أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّ‌حْمَةِ اللَّـهِ ۚ...» ذکر شده است: | ||
#وحشی (غلام [[جبیر بن مطعم]])که در [[جنگ احد]]، [[حمزه]] عموی پیامبر را [[شهید]] کرد.<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۳۷؛ حویزی، نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۹۱.</ref> | #وحشی (غلام [[جبیر بن مطعم]])که در [[جنگ احد]]، [[حمزه]] عموی پیامبر را [[شهید]] کرد.<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۶۳۷؛ حویزی، نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۹۱.</ref> | ||