پرش به محتوا

سوره زمر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:


=== آیه ۷ ===
=== آیه ۷ ===
<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{قرآن جدید|زمر|۷}} {{قرآن جدید|زمر|۷|نوع=فولادوند|منبع=نه}}
{{عربی|«'''إِن تَكْفُرُ‌وا فَإِنَّ اللَّـهَ غَنِيٌّ عَنكُمْ ۖ وَلَا يَرْ‌ضَىٰ لِعِبَادِهِ الْكُفْرَ‌ ۖ وَإِن تَشْكُرُ‌وا يَرْ‌ضَهُ لَكُمْ ۗ وَلَا تَزِرُ‌ وَازِرَ‌ةٌ وِزْرَ‌ أُخْرَ‌ىٰ ۗ ثُمَّ إِلَىٰ رَ‌بِّكُم مَّرْ‌جِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ ۚ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ‌'''﴿٧﴾»<br />
 
|ترجمه=اگر كفر ورزيد، خدا از شما سخت بى‌نياز است و براى بندگانش كفران را خوش نمى‌دارد، و اگر سپاس داريد آن را براى شما مى‌پسندد، و هيچ بردارنده‌اى بار [گناه‌] ديگرى را برنمى‌دارد، آنگاه بازگشت شما به سوى پروردگارتان است، و شما را به آنچه مى‌كرديد خبر خواهد داد، كه او به راز دلها داناست.|اندازه=100%}}
</noinclude>
{{پایان}}
این آیه [[عدل (کلام)|عدل]] الهی را می‌رساند که احدی حاضر نیست بار [[گناه]] دیگری را بر دوش گیرد، هرچند بسیار به او علاقه داشته باشد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۸، ص۲۲۵.</ref>و بیانگر آن است که اصل مسئوليت هر كس در برابر اعمال خويش، از اصول منطقى و مسلم در همه اديان آسمانى است البته در صورتى كه  انسان به نحوى در ايجاد مقدمات، يا اصل یک عمل، دخالت داشته باشد گاه، ممكن است شریک جرم ديگرى باشد مانند كسانى كه [[بدعت]] شومى مى‌گذارند، و يا سنت زشت و غلطى، كه هر كس به آن عمل كند، [[گناه]] آن را بر «مُسبِّب اصلى» نیز مى‌نويسند. <ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۹، صص۴۰۷-۴۰۸.</ref>  این آیه در ادبیات فارسی هم بازتاب‌هایی داشته است، ابیات زیر از [[حافظ]] شیرازی نمونه‌ای از آن است:<ref>خرمشاهی، حافظ نامه، ۱۳۹۳ش، ج۱، غزل۵۱، ص۳۹۵.</ref>
این آیه [[عدل (کلام)|عدل]] الهی را می‌رساند که احدی حاضر نیست بار [[گناه]] دیگری را بر دوش گیرد، هرچند بسیار به او علاقه داشته باشد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۸، ص۲۲۵.</ref>و بیانگر آن است که اصل مسئوليت هر كس در برابر اعمال خويش، از اصول منطقى و مسلم در همه اديان آسمانى است البته در صورتى كه  انسان به نحوى در ايجاد مقدمات، يا اصل یک عمل، دخالت داشته باشد گاه، ممكن است شریک جرم ديگرى باشد مانند كسانى كه [[بدعت]] شومى مى‌گذارند، و يا سنت زشت و غلطى، كه هر كس به آن عمل كند، [[گناه]] آن را بر «مُسبِّب اصلى» نیز مى‌نويسند. <ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۹، صص۴۰۷-۴۰۸.</ref>  این آیه در ادبیات فارسی هم بازتاب‌هایی داشته است، ابیات زیر از [[حافظ]] شیرازی نمونه‌ای از آن است:<ref>خرمشاهی، حافظ نامه، ۱۳۹۳ش، ج۱، غزل۵۱، ص۳۹۵.</ref>
{{شعر}}
{{شعر جدید
{{ب|عیب رندان مکن‌ ای زاهد پاکیزه سرشت|که گناه دگران بر تو نخواهند نوشت}}
|عیب رندان مکن‌ ای زاهد پاکیزه سرشت\\که گناه دگران بر تو نخواهند نوشت\\
{{ب|من اگر نیکم و گر بد تو برو خود را باش|هرکسی آن دِرود عاقبت کار که کشت}}{{پایان شعر}}
من اگر نیکم و گر بد تو برو خود را باش\\هرکسی آن دِرود عاقبت کار که کشت}}


=== آیه ۶ ===
=== آیه ۶ ===
<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{قرآن جدید|زمر|۶}} {{قرآن جدید|زمر|۶|نوع=فولادوند|منبع=نه}}
{{عربی|«'''خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَأَنزَلَ لَكُم مِّنَ الْأَنْعَامِ ثَمَانِيَةَ أَزْوَاجٍ ۚ يَخْلُقُكُمْ فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ خَلْقًا مِّن بَعْدِ خَلْقٍ فِي ظُلُمَاتٍ ثَلَاثٍ ۚ ذَٰلِكُمُ اللَّـهُ رَ‌بُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ ۖ لَا إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ فَأَنَّىٰ تُصْرَ‌فُونَ'''﴿٦﴾»<br />
 
|ترجمه=شما را از نفسى واحد آفريد، سپس جفتش را از آن قرار داد، و براى شما از دام‌ها هشت قسم پديد آورد. شما را در شکم‌هاى مادرانتان آفرينشى پس از آفرينشى [ديگر] در تاریکی هاى سه گانه: [مَشيمه و رحم و شكم] خلق كرد. اين است خدا، پروردگار شما، فرمانروايى [و حكومت مطلق] از آنِ اوست. خدايى جز او نيست، پس چگونه [و كجا از حق] برگردانيده مى‌شويد؟|اندازه=100%}}
====منظور از تاریکی‌های سه‌گانه====
</noinclude>
{{پایان}}
'''منظور از تاریکی‌های سه‌گانه'''
در تفسیر [[المیزان]]<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۴ش، ج۱۷، ص۲۳۱.</ref> و [[تفسیر نمونه]]<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۳۸۴.</ref> آمده‌است، با توجه به اشاره صریح قرآن ( فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ ) منظور از ظلمات ثلاث، تاریکی شکم، رحم و مشیمه(کیسه آب مخصوصی که جنین در آن قرار گرفته) است. اما برخی از [[تفسیر|مفسرین]] منظور از تاریکی سه‌گانه را مشیمه (کیسه آب مخصوص) دانسته‌اند که جنین در آن قرار دارد و آن کیسه سه پرده ضخیم دارد که بر روی جنین کشیده شده‌است. از این آیه به عنوان یکی از معجزات علمی قرآن یاد می‌شود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۳۷۹.</ref>[[قرائتی]] در [[تفسیر نور (کتاب)|تفسیر نور]] تاریکی‌های سه گانه را گوشت و پوست و خون و هشت زوج {{یاد| ازواج: جمع زوج به معنى جفت. در زبان عرب به هر يك از نر و ماده زوج گفته می‌شود.
در تفسیر [[المیزان]]<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۷۴ش، ج۱۷، ص۲۳۱.</ref> و [[تفسیر نمونه]]<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۳۸۴.</ref> آمده‌است، با توجه به اشاره صریح قرآن ( فِي بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ ) منظور از ظلمات ثلاث، تاریکی شکم، رحم و مشیمه(کیسه آب مخصوصی که جنین در آن قرار گرفته) است. اما برخی از [[تفسیر|مفسرین]] منظور از تاریکی سه‌گانه را مشیمه (کیسه آب مخصوص) دانسته‌اند که جنین در آن قرار دارد و آن کیسه سه پرده ضخیم دارد که بر روی جنین کشیده شده‌است. از این آیه به عنوان یکی از معجزات علمی قرآن یاد می‌شود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۳۷۹.</ref>[[قرائتی]] در [[تفسیر نور (کتاب)|تفسیر نور]] تاریکی‌های سه گانه را گوشت و پوست و خون و هشت زوج {{یاد| ازواج: جمع زوج به معنى جفت. در زبان عرب به هر يك از نر و ماده زوج گفته می‌شود.


خط ۵۹: خط ۵۳:


=== آیه ۱۸ ===
=== آیه ۱۸ ===
<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{قرآن جدید|زمر|۱۸}} {{قرآن جدید|زمر|۱۸|نوع=فولادوند|منبع=نه}}
{{عربی|«'''الَّذِینَ یسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ ۚأُولَٰئِک الَّذِینَ هَدَاهُمُ اللهُ ۖ وَأُولَٰئِک هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ''' ﴿۱۸﴾»


|ترجمه=به سخن گوش فرامی‌دهند و بهترین آن را پیروی می‌کنند؛ اینانند که خدایشان راه نموده و اینانند همان خردمندان.|اندازه=100%}}
</noinclude>
{{پایان}}
خردمندانی (أُولُو الْأَلْبَاب) که در این آیه به آنان مژده داده شده در واقع همان بندگانی هستند که در آیه قبل،  از [[طاغوت]] و [[عبادت|پرستش]] او دوری گزیده‌اند و به [[خدا]] بازگشته‌اند.
خردمندانی (أُولُو الْأَلْبَاب) که در این آیه به آنان مژده داده شده در واقع همان بندگانی هستند که در آیه قبل،  از [[طاغوت]] و [[عبادت|پرستش]] او دوری گزیده‌اند و به [[خدا]] بازگشته‌اند.
(وَالَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَنْ يَعْبُدُوهَا وَ أَنَابُوا إِلَى اللَّهِ لَهُمُ الْبُشْرَىٰ ۚ فَبَشِّرْ عِبَادِ) <ref>آلوسی، تفسیر روح المعانی، ج۱۲، ص۲۴۲.</ref>
(وَالَّذِينَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوتَ أَنْ يَعْبُدُوهَا وَ أَنَابُوا إِلَى اللَّهِ لَهُمُ الْبُشْرَىٰ ۚ فَبَشِّرْ عِبَادِ) <ref>آلوسی، تفسیر روح المعانی، ج۱۲، ص۲۴۲.</ref>
خط ۷۰: خط ۶۰:


=== آیه ۳۰ ===
=== آیه ۳۰ ===
<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{قرآن جدید|زمر|۳۰}} {{قرآن جدید|زمر|۳۰|نوع=فولادوند|منبع=نه}}
{{عربی|«'''إِنَّک مَیتٌ وَإِنَّهُم مَّیتُونَ''' ﴿۳۰﴾»<br />
 
|ترجمه=قطعاً تو خواهی مُرد و آنان(مشرکان وکافران نیز) خواهند مُرد.|اندازه=100%}}
</noinclude>
{{پایان}}
اگرچه خطاب آیه به [[پیامبر اکرم(ص)]] است؛ عمومیت قانون [[مرگ]] را نسبت به همه انسان‌ها روشن ساخته و مسئله مرگ را از مسائلی می‌داند که همه انسان‌ها در آن یک‌سانند و هیچگونه استثنا و تفاوتی در آن وجود ندارد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۴۴۶</ref>
اگرچه خطاب آیه به [[پیامبر اکرم(ص)]] است؛ عمومیت قانون [[مرگ]] را نسبت به همه انسان‌ها روشن ساخته و مسئله مرگ را از مسائلی می‌داند که همه انسان‌ها در آن یک‌سانند و هیچگونه استثنا و تفاوتی در آن وجود ندارد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۴۴۶</ref>


=== آیه ۳۲ ===
=== آیه ۳۲ ===
 
{{قرآن جدید|زمر|۳۲}} {{قرآن جدید|زمر|۳۲|نوع=فولادوند|منبع=نه}}
'''وَلَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَ وَإِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ (۳۲)
'''
به تو و همه پیامبران پیشین وحی شده که اگر مشرک شوی، تمام اعمالت تباه می‌شود و از زیانکاران خواهی بود!


خطاب آیه به پیامبر و دیگر [[پیامبران]] خطابی حقیقی است زیرا پیامبران مانند همه مردم مأمور به آوردن ایمان هستند و صرف اینکه انبیاء معصوم به عصمت الهى هستند و با داشتن آن دیگر ممکن نیست معصیت از ایشان سربزند، باعث نمى‌شود که تکلیف از ایشان ساقط باشد چون در این صورت  دیگر معصیت در حقشان تصور نمى‌شد و عصمت آنان بی معنی بود پس [[عصمت پیامبران]] منافات با داشتن اختیار ندارد، و در حقیقت [[عصمت]] از شؤون مقام علم است و اختیار از شؤون مقام عمل است  به این معنا که هم صدور فعل از جوارح و اعضا صحیح باشد و هم ترک فعل (معصوم به کسى گفته مى شود که بتواند گناه کند، ولى نکند.)<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۷، ص۲۹۰- ۲۹۱ . موسوی همدانی، ترجمه المیزان، ج۱۷، ص۴۴۰.</ref>
خطاب آیه به پیامبر و دیگر [[پیامبران]] خطابی حقیقی است زیرا پیامبران مانند همه مردم مأمور به آوردن ایمان هستند و صرف اینکه انبیاء معصوم به عصمت الهى هستند و با داشتن آن دیگر ممکن نیست معصیت از ایشان سربزند، باعث نمى‌شود که تکلیف از ایشان ساقط باشد چون در این صورت  دیگر معصیت در حقشان تصور نمى‌شد و عصمت آنان بی معنی بود پس [[عصمت پیامبران]] منافات با داشتن اختیار ندارد، و در حقیقت [[عصمت]] از شؤون مقام علم است و اختیار از شؤون مقام عمل است  به این معنا که هم صدور فعل از جوارح و اعضا صحیح باشد و هم ترک فعل (معصوم به کسى گفته مى شود که بتواند گناه کند، ولى نکند.)<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۷، ص۲۹۰- ۲۹۱ . موسوی همدانی، ترجمه المیزان، ج۱۷، ص۴۴۰.</ref>


=== آیه ۴۲ ===
=== آیه ۴۲ ===
 
{{قرآن جدید|زمر|۴۲}} {{قرآن جدید|زمر|۴۲|نوع=فولادوند|منبع=نه}}
 
 
'''الَلهُ يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِهَا وَالَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنَامِهَا ۖ فَيُمْسِكُ الَّتِي قَضَىٰ عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَيُرْسِلُ الْأُخْرَىٰ إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ'''
 
ترجمه:خداوند ارواح را به هنگام مرگ قبض می‌کند، و ارواحی را که نمرده‌اند نیز به هنگام خواب می‌گیرد؛ سپس ارواح کسانی که فرمان مرگشان را صادر کرده نگه می‌دارد و ارواح دیگری را (که باید زنده بمانند) بازمی‌گرداند تا سرآمدی معیّن؛ در این امر نشانه‌های روشنی است برای کسانی که اندیشه می‌کنند!


توفی به معنای دریافت کامل یک چیز است. <ref>الشيخ الطبرسي، مجمع البيان في تفسير القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۴۰۳.</ref>ودر مورد مرگ به معنای گرفتن جان به طور کامل است. <ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۸، ص۱۷۷.
توفی به معنای دریافت کامل یک چیز است. <ref>الشيخ الطبرسي، مجمع البيان في تفسير القرآن، ۱۴۱۵ق، ج۸، ص۴۰۳.</ref>ودر مورد مرگ به معنای گرفتن جان به طور کامل است. <ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور، ۱۳۸۳ش، ج۸، ص۱۷۷.
خط ۹۹: خط ۷۸:
=== آیه لا تقنطوا (۵۳)===
=== آیه لا تقنطوا (۵۳)===
[[پرونده:آیه لاتقنطوا من رحمة الله (زمر آیه ۵۳).jpg|220px|بندانگشتی|آیه ۵۳ زمر به [[خط ثلث]] حاکم غَنّام]]
[[پرونده:آیه لاتقنطوا من رحمة الله (زمر آیه ۵۳).jpg|220px|بندانگشتی|آیه ۵۳ زمر به [[خط ثلث]] حاکم غَنّام]]
<div style="text-align: center;"><noinclude>
{{قرآن جدید|زمر|۵۳}} {{قرآن جدید|زمر|۵۳|نوع=فولادوند|منبع=نه}}
{{عربی|«'''قُلْ یا عِبَادِی الَّذِینَ أَسْرَ‌فُوا عَلَیٰ أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّ‌حْمَةِ اللهِ ۚ إِنَّ اللهَ یغْفِرُ‌ الذُّنُوبَ جَمِیعًا ۚ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ‌ الرَّ‌حِیمُ''' ﴿۵۳﴾»|ترجمه=بگو: «ای بندگان من -که بر خویشتن زیاده‌روی روا داشته‌اید- از رحمت خدا نومید مشوید. در حقیقت، خدا همه گناهان را می‌آمرزد، که او خود آمرزنده مهربان است.|اندازه=100%}}
 
</noinclude>
{{پایان}}
این آیه لحنی آکنده از لطف، محبت و مهربانی خداوند را دربر دارد که آغوش رحمتش را به روی همگان باز کرده و فرمان عفو همه گنه‌کاران را صادر نموده است. در روایتی از [[امام علی]](ع) آمده در تمام [[قرآن]] آیه‌ای وسیع‌تر از این آیه نیست، چون شمول آن هر گونه [[گناه|گناهی]] را در برمی‌گیرد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۵۲۱.</ref>
این آیه لحنی آکنده از لطف، محبت و مهربانی خداوند را دربر دارد که آغوش رحمتش را به روی همگان باز کرده و فرمان عفو همه گنه‌کاران را صادر نموده است. در روایتی از [[امام علی]](ع) آمده در تمام [[قرآن]] آیه‌ای وسیع‌تر از این آیه نیست، چون شمول آن هر گونه [[گناه|گناهی]] را در برمی‌گیرد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۹، ص۵۲۱.</ref>
مفاهیم این آیه در شعر فارسی هم به کار گرفته شده، ابیات زیر از [[شاهنامه]] [[فردوسی]] نمونه‌ای از آن است:<ref>فردوسی، شاهنامه، ۱۳۸۴ش، ص۴۶۷.</ref>
مفاهیم این آیه در شعر فارسی هم به کار گرفته شده، ابیات زیر از [[شاهنامه]] [[فردوسی]] نمونه‌ای از آن است:<ref>فردوسی، شاهنامه، ۱۳۸۴ش، ص۴۶۷.</ref>
{{شعر}}
{{شعر جدید
{{ب|چو نومید گردد ز یزدان کسی|از و نیک بختی نیاید بسی}}
|چو نومید گردد ز یزدان کسی\\از و نیک بختی نیاید بسی
{{ب|ز یزدان نباشد کسی ناامید|وگر تیره بینند روز سپید}}
ز یزدان نباشد کسی ناامید\\وگر تیره بینند روز سپید
{{ب|بریده نباید امید از خدا| که تا جاودان، او بُوَد پادشاه}}{{پایان شعر}}
بریده نباید امید از خدا\\که تا جاودان، او بُوَد پادشاه
}}
[[باباطاهر]] در دوبیتی مشهورش به این آیه اشاره کرده است
[[باباطاهر]] در دوبیتی مشهورش به این آیه اشاره کرده است
{{شعر}}{{ب|مو از «قالوا بلی» تشویش دیرم|
{{شعر جدید
 
|مو از «قالوا بلی» تشویش دیرم\\گنه از برگ و باران بیش دیرم
گنه از برگ و باران بیش دیرم}}
اگر« '''لاتقنطوا''' »دستم نگیرد\\مو از «یاویلنا» اندیش دیرم <ref>باباطاهر، دوبیتی ها، شماره ۱۱۸</ref>}}
 
{{ب|اگر« '''لاتقنطوا''' »دستم نگیرد|
 
مو از «یاویلنا» اندیش دیرم}}{{پایان شعر}} <ref>باباطاهر، دوبیتی ها، شماره ۱۱۸</ref>


==فضیلت و خواص==
==فضیلت و خواص==